جمهوری اسلامی ایران به‌تازگی یک فروند بویینگ ۷۲۷ قدیمی شرکت هوایی کام‌ایر افغانستان را خریده است. یک منبع مطلع در شرکت کام‌ایر به ایندیپندنت فارسی گفت که این هواپیما روز چهارشنبه ۲۳ اسفند (۱۳ مارس) به ایران منتقل شد.

این معامله در شرایطی صورت می‌گیرد که ناوگان هوایی ایران با کمبود شدید هواپیما مواجه است و جمهوری اسلامی به دلیل تحریم‌ها، نمی‌تواند هواپیمای نو  بخرد.

به گفته این منبع، هواپیمای خریداری‌شده «از نخستین هواپیماهای شرکت هوایی کام‌ایر بوده که سال ۲۰۰۷ از خط پرواز خارج شده است». شرکت کام‌ایر که نخستین شرکت هوایی خصوصی در افغانستان است، در زمان تاسیس‌ در سال ۲۰۰۳، دو فروند هواپیمای بویینگ ۷۲۷ و دو فروند آنتونف ۲۴ خرید. یکی از این هواپیماها با رنگ طلایی و ظرفیت حدود ۱۷۰ مسافر، تا سال ۲۰۰۷ در مسیرهای داخلی و خارجی پرواز می‌کرد اما از سال ۲۰۰۷ به دلیل مشکل فنی زمینگیر و به پارکینگ فرودگاه مزارشریف منتقل شد و تا یک روز قبل همانجا بود.

منبع در شرکت هوایی کام‌ایر گفت: «[شرکت ایرانی] روند تعمیر این هواپیما را از حدود شش ماه پیش شروع کرد. آن‌ها رنگ هواپیما را تغییر دادند و مشکلات فنی آن را نیز برطرف کردند و سپس [هواپیما را] با خود بردند.» این منبع در مورد مبلغ فروش این هواپیما اطلاعات نداد.

پیش از این، روزنامه ایرانی آفتاب یزد هم از خرید این هواپیما خبر داده بود. به نوشته این روزنامه، هواپیمای مزبور در سال ۱۹۹۵ به سفارش ایتالیا تولید شد و پس از ۱۹ سال استفاده در ایتالیا، از رده خارج و به اوکراین و سپس افغانستان فروخته شد. به گزارش این روزنامه، این هواپیما را شرکت هوایی «کیش ایر» خریداری کرده است.

با این حال بر اساس اطلاعاتی که منبعی در شرکت کام‌ایر به ایندیپندنت فارسی ارائه کرده، هواپیمای خریداری‌شده همان هواپیمای طلایی است که بسیاری از شهروندان افغانستان از سال‌ ۲۰۰۷ تاکنون آن را گوشه‌ فرودگاه مزارشریف دیده‌ بودند. به گفته این منبع، این هواپیما حدود سال‌های ۱۹۷۵ تولید شده و پس از آنکه کام‌ایر هواپیماهای جدید و کم مصرف خریداری کرد، این هواپیما را که مصرف سوخت بالایی داشت، کنار گذاشت.

این نخستین بار است که یک هواپیمای زمینگیر در افغانستان برای استفاده مجدد در ایران خریداری می‌شود. ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، پیش از این اعلام کرده بود که به‌زودی ۹۰ هواپیما به ناوگان هوایی این کشور افزوده می‌شود که ۵۰ فروند آن‌ها ‌هواپیماهایی‌اند که در داخل ایران تعمیر شده‌اند. انتظار می‌رفت که ۴۰ فروند دیگر هواپیماهای سالمی باشند که از کشورهای دیگر به ایران آورده شوند اما معامله جدید جمهوری اسلامی با افغانستان تحت سلطه طالبان نشان داد که جمهوری اسلامی یک هواپیمای زمینگیر در افغانستان را خریداری و تعمیر کرده است.

جمهوری اسلامی ایران در دو سال و شش ماه گذشته پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، برای تحکیم روابط با این گروه تلاش کرده است. یکی از دلایل آن نیز استفاده اقتصادی از بازار افغانستان برای دور زدن تحریم‌های اقتصادی است. زیرا در حال حاضر هیچ نهاد بین‌المللی بر بازار افغانستان نظارت نمی‌کند و طالبان نیز تلاش دارند به هر قیمتی با کشورهای همسایه و منطقه روابط اقتصادی داشته باشند.

جمهوری اسلامی پیش از این از ارائه پیشنهاد ایجاد یک کنسرسیوم مشترک برای اکتشاف، استخراج و فراوری محصولات معادن افغانستان با طالبان خبر داده بودند. از سوی دیگر، طالبان نیز در تلاش‌اند از امکانات ایران از جمله بندرهای مهم آن برای تسهیل ترانزیت کالا و تجارت استفاده کنند.

این گروه اخیرا با اعزام چند هیئت به ایران تلاش کرد در بندر تجاری چابهار پایگاه اقتصادی ایجاد کند. طالبان حتی از سرمایه‌گذاری ۳۵ میلیون دلاری در یک پروژه بزرگ ساختمانی در ایران خبر دادند. بلافاصله پس از اعلام این سرمایه‌گذاری، هیئت طالبان خواستار ایجاد دفتر نمایندگی این گروه در بندر چابهار شد که گفته می‌شود مشاور اقتصادی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران با این درخواست موافقت کرده است.