جولان خودروها در حریم تاریخی امیرچخماق یزد با تصمیم شهرداری

کارشناسان می‌گویند تردد وسایل نقلیه از حریم این اثر تاریخی در معرض خطر، روند تخریب آن را تسریع می‌کند

تصویری از مسجد و حریم تکیه تاریخی امیرچخماق‌ــ راسخون

در حالی از تصویب ممنوعیت عبور خودروها از راسته گردشگری بنای تاریخی امیر چخماق نزدیک به سه‌ دهه می‌گذرد، شهرداری یزد به‌طور ناگهانی و یک‌شبه و بدون هماهنگی با اداره‌کل میراث فرهنگی استان، با ادعای «تسهیل در تردد خودروها» این مسیر را باز کرده است؛ اقدامی که انتقاد شدید کارشناسان را به دنبال داشت و آن‌ها هشدار دادند که تردد خودروها از حریم امیرچخماق خطر نابودی و تخریب این اثر تاریخی را به دنبال دارد.

بازگشایی راسته گردشگری تکیه تاریخی امیر چخماق برای تردد خودروها در حالی است که از سال ۱۳۷۶، تردد وسایل نقلیه در این راسته ممنوع شده بود. عبدالمجید شاکری، معاون اداره‌کل میراث فرهنگی یزد، با اشاره به مصوبه، خاطرنشان کرد که ممنوعیت تردد خودروها از حریم بنای تاریخی امیر چخماق با هدف محافظت از این اثر تاریخی تصویب شد.

معاون میراث فرهنگی یزد در ادامه افزود: «متوجه شده‌ایم که شهرداری یک‌شبه تصمیم گرفته است که مسیر را باز کند تا ماشین‌ها وارد حریم تکیه شوند و از کنار گردشگران و قبور شهدا رد شوند.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مسجد تاریخی امیر چخماق طی دو سال اخیر چندین بار در کانون توجه قرار گرفت. در جریان سیلاب‌های ویرانگر تابستان ۱۴۰۱، بخش‌های قابل‌توجهی از این بنای تاریخی ترک خورد. این آسیب‌ها روند تخریب این بنای تاریخی را سرعت داد و به همین دلیل کارشناسان بر اهمیت مرمت اصولی آن تا پیش از نابودی کامل تاکید کردند. خرداد ۱۴۰۲ نیز تصاویری در شبکه‌های اجتماعی فراگیر شد که نشان می‌داد بخشی از گنبد مسجد تاریخی امیر چخماق فروریخته است. حالا نیز تردد خودروها از حریم این بنای تاریخی در معرض خطر خبرساز شده است.

معاون میراث فرهنگی استان یزد به خبرگزاری ایسنا گفت که شهرداری در حالی برای بازگشایی مسیر تردد خودروها در حریم امیرچخماق اقدام کرده است که پایش‌ها نشان می‌دهد این اثر تاریخی «پس از سیل‌های سال گذشته، اوضاع خوبی ندارد». او در ادامه افزود که این مسیر «به‌رغم مخالفت‌ها» بازگشایی شد، در حالی‌ که تکیه امیرچخماق در مسیر ثبت جهانی است و این اقدام از اعتبار آن می‌کاهد.

در گزارش خبرگزاری ایسنا آمده که تلاش این رسانه برای گفت‌وگو با مقام‌های شهرداری یزد و پلیس راهور بی‌نتیجه مانده است.

پیش‌تر کاوه منصوری، متخصص مرمت و احیای بناهای تاریخی، گفته بود که سیل‌های تابستان ۱۴۰۱ به بنای تاریخی امیر چخماق آسیب جدی زد، اما خطر تخریب این بنای تاریخی از حدود یک دهه قبل آغاز شده و به‌مرور زمان افزایش یافته است.

به گفته منصوری، کارشناسان نتایج بررسی‌هایشان را به بیش از سه مدیرکل میراث فرهنگی استان یزد ارائه کردند و به آن‌ها اخطار دادند. آن‌ها بین سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ نیز یافته‌های مطالعاتی‌شان را برای پیشگیری از وقوع حوادث غیرمترقبه در بنا از طریق دست‌کم چهار نامه به مسئولان وقت اعلام کردند اما تشخیص اداره کل میراث فرهنگی استان یزد این بود که وضعیت مسجد امیر چخماق «پیچیده و حاد نیست».

کاوه منصوری تابستان ۱۴۰۱ پس از وقوع سیل در استان یزد، به همراه گروهی از کارشناسان از تکیه امیر چخماق بازدید و تاکید کرد تمام تخریب‌های این بنا ناشی از سیل مردادماه گذشته نیست و این بنا از قبل مشکلات عدیده‌ای داشته است.

تکیه یا مسجد امیر چخماق در میدان امیر چخماق یزد واقع است و از نظر زیبایی، ارزش تاریخی و مساحت در شمار مهم‌ترین بناهای تاریخی ایران قرار دارد. قدمت این بنا به دوران تیموریان در قرن نهم هجری بازمی‌گردد. مجموعه تاریخی امیر چخماق، شامل بازار، تکیه، مسجد و دو آب‌انبار آذر ۱۳۱۴ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.

شهر یزد نیز که پیشینه‌ آن به هزاره سوم قبل از میلاد می‌رسد، نخستین و معروف‌ترین شهر خشتی ایران است. این شهر به دلیل معماری منحصربه‌فرد و بافت سنتی دست نخورده‌ آن در تاریخ ۱۸ تیر ۱۳۹۶ به عنوان اولین شهر و بیست‌ودومین اثر تاریخی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

بیشتر از فرهنگ و هنر