ديوان بين المللي دادگستري میانمار باید به کشتار جمعی اقلیت روهینگیا پایان دهد حکم کرده است که باید اقداماتی فوری در جهت پایان دادن به کارزار کشتار اقلیت روهینگیا در میانمار انجام گیرد. این نخستین پیروزی برای کسانی است که دولت میانمار را به کشتار جمعی مسلمانان روهینگیا متهم کرده‌اند.
عبدالقاوی احمد یوسف، قاضی ديوان بين المللي دادگستري میانمار باید به کشتار جمعی اقلیت روهینگیا پایان دهد، گفته است که جامعه روهینگیا همچنان «در معرض خطر کشتار جمعی» است.
هیئت ۱۷ نفره قضات ديوان بين المللي دادگستري در لاهه، به اتفاق آرا، از اقداماتی که از کشتار مردم به دست ارتش میانمار جلوگیری کند و به‌ویژه، مانع قتل و لطمات جدی علیه اقلیت روهینگیا شود، حمایت کرده‌اند.
به دولت میانمار دستور داده شده است که مدارک مربوط به جنایات علیه اقلیت روهینگیا را برای برای جلسات آتی دادگاه جمع‌آوری و حفظ کند، و نیز ظرف چهار ماه آینده، و سپس هر شش ماه، گزارش اقداماتش را به اطلاع دیوان کیفری برساند.
دادگاه افزوده است که آن حکم دارای وزن قانونی است، و میانمار را «از نظر قوانین بین‌المللی متعهد» می‌کند.
فعالان حقوق بشر از حکم ديوان بين المللي دادگستري استقبال کرده‌اند.
پارام پریت سینگ، یکی از مدیران اداره عدالت بین المللی سازمان دیده‌بان حقوق بشر در نیویورک، گفت:«حکم دیوان کیفری بین‌المللی در جهت برداشتن گام‌هایی که مانع کشتار اقلیت روهینگیا می‌شود، نقطه عطفی در جلوگیری از کشتار بیشتر یکی از ستمدیده‌ترین اقلیت‌های جهان است.»
«حال، دولت‌ها و نهادهای سازمان ملل باید وارد عمل شوند و اطمینان حاصل کنند تا همچنان که پیگیری پرونده کشتارها در دیوان کیفری لاهه ادامه می‌یابد، حکم دیوان به مورد اجرا گذاشته شود.»
خانم آنگ سان سوچی که در عمل رهبر میانمار است، اذعان داشته است که در مواردی چند جنایاتی روی داده است، اما او در مقاله‌ای که چند ساعت پیش از اعلام حکم دیوان کیفری منتشر شد، اتهام کشتار جمعی (روهینگیا) را تکذیب کرد.
خانم سوچی در آن مقاله که در نشریه فاینشال تایمز لندن منتشر شده است، ادعا می‌کند که آوارگان روهینگیا در مورد اقداماتی که علیه آن‌ها صورت گرفته است، اغراق کرده‌اند. او می‌افزاید که میانمار، قربانی «روایت بی‌اساس» گروه‌های دفاع از حقوق بشر و پژوهشگران سازمان ملل متحد شده است.
اقدامات سرکوبگرایانه دولت میانمار علیه اقلیت روهینگیا، حدود ۷۳۰ هزار روهینگیایی را مجبور به پناه بردن به اردوگاه‌های غیربهداشتی و شلوغ آوارگان در مرز بنگلادش کرده است.
دولت گامبیا که به نیابت از سازمان همکاری‌های اسلامی علیه میانمار در دیوان کیفری اقامه دعوا کرده است، روز پنجشنبه از دادگاه خواست تا برای متوقف کردن آزار و ایذای جامعه روهینگیا و حفظ مدارک کشتار آن‌ها، حکمی فوری صادر کند.
در اجلاس ماه گذشته دیوان لاهه در مورد پرونده روهینگیا، وکلای دولت گامبیا از نقشه و تصاویر ماهواره‌ای و عکس‌های روشنی که به گفته آن‌ها موید کارزار کشتار، تجاوز جنسی و نابودی جامعه روهینگیا و راندنشان از موطن نسل اندر نسلشان در ایالت غربی راخین است، استفاده کردند.
میانمار تکذیب نمی‌کند که ارتش آن کشور مرتکب اعمال خلاف شده است، اما آن را در چارچوب «نتایج تاسف‌بار» واکنش افراد مسلح به حملات متعدد گروه‌های شبه‌نظامی روهینگیا علیه ساختارها، قرار داده است.
گزارش چند روز پیش یک «کمیسیون مستقل» که توسط دولت میانمار تشکیل شده است، حاکی از شواهد جنایات جنگی در ایالت راخین است، اما در این گزارش به کشتار جمعی که برای پرونده مطرح در دیوان کیفری مهم است، هیچگونه اشاره‌ای نشده است.
صدور حکم کامل و قطعی در مورد کشتار جمعی، احتمالا سال‌ها به‌طول خواهد انجامید. اما بعید بنظر می‌رسد که روند آن به خاطر گزارش کمیسیون مستقل بررسی میانمار منحرف شود. سازمان دیده‌بان حقوق بشر، گزارش کمیسیون مذکور را منتج از «یک تحقیقات غیرشفاف توسط کمیسرهایی» خواند که «تحت تاثیر سیاست و نزدیک به دولت میانمار هستند.»
ماه گذشته، خانم سوچی با هدف دفاع از اقدامات ارتش، در ديوان بين المللي دادگستري لاهه حضور یافت. لازم به یادآوری است که ارتش میانمار شخص خانم سوچی را به مدت ۱۵ سال در حصر خانگی نگاه داشت، ودر نتیجه، از او یک بت خواهان دموکراسی و برنده جایزه صلح نوبل سال ۱۹۹۱ ساخت؛ تصویری که اکنون با اقدامات دولت به رهبری عملی او، سخت خدشه‌دار شده است.
خانم سوچی در دفاعیه‌اش در دیوان کیفری، خطاب به قضات دادگاه گفت که خروج جمعی اقلیت روهینگیا به بنگلادش اسباب تاسف است، اما آن روند پس از «حملات گسترده و سازماندهی شده» شبه‌نظامیان روهینگیا آغاز شده است.
اما پل رایشلر، وکیل دولت گامبیا، به گزارش هئیت تحقیقاتی سازمان ملل اشاره کرد که حاکی از عملیات «پاکسازی» روهینگیایی‌ها در ایالت راخین بود، که به هیچکس رحم نمی‌کرد. او گفت: «مادران، نوزادان، زنان حامله، سالمندان و معلولان... همه قربانی این کارزار بی‌رحمانه شدند.»
ابوبکر تامبادو، وزیر دادگستری گامبیا، و یکی از موثرترین کسانی که در دادگاه لاهه اقامه دعوا کرده است، از ديوان بين المللي دادگستري خواسته است که به فوریت وارد عمل شود و«به میانمار بگوید که از کشتار بی‌مهابا و اقدامات وحشیانه که وجدان جمعی ما را تکان داده است، و از کشتار مردم خودش، دست بردارد.»
اما تا جایی که به روهینگیایی‌ها مربوط می‌شود، تهدید میانمار علیه آن‌ها همچنان به قوت خود باقی است. آن‌ها همچنان در اردوگاه شلوغ و تنگ «کاکس بازار» که به بزرگترین اردوگاه آوارگان در جهان تبدیل شده است، در چادرها به‌سر می‌برند.
با وجود این، و به‌رغم نبود آموزش برای کودکان و امکان کار، آنان بارها از توافق بر سر شرایطی که امکان بازگشت به راخین را برای آنان فراهم می‌کند، سر باز زده‌اند، و می‌گویند که هنوز برای بازگشت به میانمار احساس امنیت نمی‌کنند. ممکن است حکم امروز دیوان کیفری بین‌المللی – اگر به مورد اجرا گذاشته شود – قدری از نگرانی‌های آن‌ها بکاهد.
© The Independent
