یافته‌های یک نظرسنجی نشان داد که بیشتر مردم، اکنون بر این باورند که آسیب سرمایه‌داری بیش از فایده آن است و اعتماد به نهادهای ملی و جهانی فروریخته است.    

پژوهشی که در روز دوشنبه منتشر شد، نشان می‌دهد که افزایش نابرابری درآمد و ثروت در کشورهای ثروتمند در پیوند با رشد اقتصادی و اعتماد به نهادهایی همچون دولت‌ها، مشاغل، رسانه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد، کاهش یافته است.

شرکت روابط عمومی «ادلمن» در یک نظرسنجی با مشارکت ۳۴۰۰۰ نفر در ۲۸ کشور، به این نتیجه رسید که ۵۴ درصد از پرسش‌شوندگان فکر می‌کنند که سرمایه‌داری به شکلی که امروز موجود است، بیشتر آسیب‌رسان بوده است تا فایده بخش.

ریچارد ادلمن، مدیر اجرایی این شرکت، گفت: «ما در زمینه اعتماد، با یک تناقض مواجهیم. از هنگام اقدام به اندازه‌گیری اعتماد، رشد اقتصادی موجب افزایش اعتماد بوده است.»

وی در ادامه افزود که در حال حاضر، «نگرانی‌ها نفس امید را می‌گیرند و فرضیات قدیمی مبنی بر این که سخت‌کوشی باعث پیشرفت می‌شود، امروز دیگر اعتباری ندارند.»

یافته‌های این پژوهش زمانی منتشر می‌شود که سران کشورها برای شرکت در کنفرانس سالانه اقتصاد جهانی که از روز سه شنبه آغاز می‌شود، عازم داووس هستند.

نابرابری و تغییرات اقلیمی تقریبا در صدر برنامه‌های نشست امسال خواهد بود. این کنفرانس یک بار دیگر از سوی معترضان مورد انتقاد قرار گرفته است.

رزالینا مولر، سخنگوی سازمان «سوسیالیست‌های جوان»، که برای کمک به برگزاری تظاهرات فعالیت می‌کند، به خبرگزاری «آسوشیتدپرس» گفت که میهمانان «داووس» در سال‌های گذشته نتوانسته‌اند تاثیر مثبتی از خود به جای بگذارند.

او گفت: «آنها ادعا می‌کنند که می‌خواهند دنیای بهتری بسازند، اما ۵۰ سال است که هیچ کاری نکرده‌اند.»

بر پایه یافته‌های شرکت «ادلمن»، با وجود آن که اعتماد به سرمایه‌داری در آسیا و خاورمیانه افزایش یافته است، اما اکثریت مردم در بازار‌های توسعه یافته باور ندارند که در پنج سال آینده زندگی بهتری داشته باشند.  

به گفته ادلمن، نگرانی‌ها نسبت به تاثیر خودکار شدن صنایع، کمبود آموزش، معضل مهاجرت و نبود امنیت شغلی، و نیز اخبار جعلی و فساد، در حال از بین بردن اعتماد هستند.

این احساس در حال رشد که سرمایه‌داری در شکل موجودش ناعادلانه بوده است و نهاد‌ها به طرز فزاینده‌ای در خدمت منافع افراد معدودی هستند، محرک این بی‌اعتمادی است.   

در این نظرسنجی، اعتبار دولت‌ها، در مقایسه با کسب‌وکارها، رسانه‌ها یا سازمان‌های مردم‌نهاد، به دلیل ناکامی در برخورد با نابرابری، بیشتر زیر سوال رفته است.

تنها ۳۰ درصد از شرکت کنندگان در این پژوهش گفته‌اند که نهاد دولت به همه خدمات ارائه می‌دهد، در حالی که ۵۷ درصد بر این باور بودند که این نهاد در خدمت عده قلیلی است.  

بر پایه این مطالعه، نگرانی عمیق درباره آینده به بدبینی فزاینده نسبت به نظام اقتصادی دامن زده است.  

بیش از چهار پنجم پاسخ دهندگان ابراز داشتند که نگران از دست دادن شغل خود هستند و نسبت به مسایلی از این دست ابراز نگرانی کردند: «قراردادهای شغلی کوتاه مدت، رکود در حال ظهور، کمبود مهارت‌ها، رقبای خارجی ارزان‌تر، مهاجرانی که با حقوق کمتر کار می‌کنند، خودکار شدن صنایع یا انتقال مشاغل به کشورهای دیگر.»

این نگرانی‌های زهرآلود، به عنوان مقصران اصلی در ظهور سیاستمداران عوام‌گرا و ضد وضع موجود در برخی کشورها و نیز گفتمان ضد مهاجرت، معرفی شده‌اند.   

در این پژوهش مشخص شد که گروه‌های داراتر و تحصیل‌ کرده‌تر، بسیار بیش از سایر مردم به نهادها اعتماد دارند. در حال حاضر در کشورهای گروه هشت، اختلاف بی‌سابقه‌ای بین گروه‌های ثروتمند و باقی مردم وجود دارد.  

ادلمن گفت که کسب‌وکارها، نقش کلیدی در بازسازی اعتماد در نظام اقتصادی دارند. در حالی که حوزه تجارت از سوی اکثریت شرکت کنندگان در نظرسنجی به طور کلی «کارآمد» توصیف شده است، اما به دلیل عدم رعایت برخی کارکرد‌های اخلاقی همچون عدم تلاش برای جلوگیری از تغییرات اقلیمی، مورد انتقاد قرار گرفته است.  

به گفته ادلمن: «مسایل اقلیمی از مهمترین‌ها هستند و صاحبان مشاغل دیگر نمی‌توانند نگرانی‌های مصرف کنندگان را نادیده بگیرند، چرا که اعتبار برندها به محض این که غیراخلاقی تلقی شوند، مورد خدشه قرار می‌گیرد.»