واکنش کشورهای اروپایی به حملات موشکی ایران

در حملات موشکی به پایگاه عین الاسد، نظامیان بریتانیایی تلفاتی نداشته‌اند

بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، در اولین حضورش پس از شروع سال نو میلادی در مجلس عوام، به شدت حملات موشکی ایران را محکوم کرد - HO / PRU / AFP

در حالی که چند ساعت از حمله شبانگاه موشک‌های ایران به پایگاه نظامی ‌آمریکا در عراق می‌گذرد، فضای رسانه‌های غربی مملو از اخبار در این باره است. بیشتر روزنامه‌های چاپ صبح بریتانیا صفحه اول خود را به حملات موشکی ایران علیه مقر نظامی ‌آمریکا اختصاص داده بودند. از جمله در روزنامه گاردین، دیلی میل و مترو که بنا به اهمیت به این موضوع به طور کامل پرداخته‌اند. در روزهای اخیر موضوع ورود بریتانیا به جنگی دیگر در خاورمیانه، نگرانی‌های بسیاری را در پی داشته است. این کشور تجربه جنگ عراق و افغانستان را در دهه‌های قبل پشت سر گذاشته و در داخل کشور بسیاری از ورود مجدد بریتانیا به صحنه جنگی دیگر بیمناک هستند. بسیاری از خانواده‌هایی که افرادی را در میان نیروهای ارتش مستقر در عراق دارند، با شروع حملات موشکی ایران شب سختی را گذاراندند. ارتش بریتانیا در جنگ‌های اخیر خود کشته و زخمی‌های بسیاری داد و بسیاری از آنان هنوز از آثار این جنگ‌ها رنج می‌برند. برخی نیز ورود این کشور به جنگ با ایران را - تنها برای همراهی ایالات متحده، دلیلی کافی نمی‌دانند.

اولین حضور نخست وزیر در میان نمایندگان مجلس عوام

بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، در اولین حضورش پس از شروع سال نو میلادی در مجلس عوام، به شدت حملات موشکی ایران را محکوم کرد و از ایران خواست به سرعت در جهت کاهش تنش‌ها در منطقه اقدام کند. همچنین او از ایران خواست به هیچ عنوان دوباره دست به حملات پرخطر این‌چنینی نزند. جانسون در ادامه صحبت خود به منافع کشور بریتانیا در منطقه اشاره کرد که برای محافظت از آن از هیچ کوششی دریغ نخواهد کرد؛ از جمله موضوع حمل نقل دریایی در خلیج فارس و تنگه هرمز، که نیروی نظامی ‌بریتانیا در حالت آمادگی کامل در آن منطقه به سر می‌برد. اشاره آقای جانسون به حضور کشتی‌های نظامی ‌در کنار کشتی‌های تجاری و نفتی بریتانیایی است. در روزهای اخیر بریتانیا به محافظت بیشتر از منافع خود در آبراه بین‌المللی خلیج فارس تاکید داشته است. همچنین آقای نخست وزیر به نداشتن تلفات در حملات موشکی دیشب ایران اشاره کرد.

موضوع اخبار ضد و نقیض در مورد آثار حملات موشکی روز گذشته ایران به پایگاه‌های نظامی، هنوز محل تردید بسیاری است. از طرفی خبر گزاری فارس، در خبرهایی صحبت از ده‌ها کشته و زخمی‌ کرده و از طرف دیگر کشورهای بریتانیا و ایالات متحده، با اطمینان خبر از سالم بودن تمام نیروهای نظامی ‌خود می‌دهند. هنوز مشخص نیست که این اخبار ضد و نقیض به منظوری شکل گرفته است و چه کسانی از انتشار اخبار نادرست سود می‌برند.

اما بخش جنجالی سخنان آقای بوریس جانسون آنجایی بود که در پاسخ به پرسش نماینده‌ای که از او خواست درباره قانونی بودن ترور سردار سلیمانی توضیح بدهد، گفت که موضوع قانونی بودن یا نبودن آن ربطی به بریتانیا ندارد، چون این اقدام از طرف کشور ما صورت نگرفته است؛ اما قاسم سلیمانی نقش مخرب و مصیبت‌باری را در منطقه سوریه، لبنان و یمن بازی کرده است و دست‌های او به خون نیروهای بریتانیایی آغشته بود. این موضع بوریس جانسون نشان از حمایت تلویحی او از اقدام ایالات متحده در ترور سردار سلیمانی دارد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

 دومینیک راب، وزیر امور خارجه بریتانیا، نیز در برنامه صبحگاهی تلویزیون بی بی سی حضور پیدا کرد تا در این باره صحبت کند. او در ابتدای صحبت خود به حضور نظامیان ائتلافی بریتانیایی در آن پایگاه اشاره داشت - که البته تصریح شد هیچ یک از آنان در حملات موشکی ایران آسیبی ندیده‌اند.

دومینیک راب مانند چند روز گذشته مجددا بر کاهش تنش در منطقه خاورمیانه تاکید داشت و ناآرامی ‌و تشنج در آن مناطق را تنها به نفع گروه‌های تروریستی مانند داعش دانست. او در صحبت‌هایش از ایران خواست از این‌گونه حملات تنش‌زا دست بردارد.

حملات موشکی ایران به پایگاه‌های نظامی ‌آمریکا در عراق، پس از ترور سردار سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران صورت گرفته و در این باره، حکومت ایران از همان لحظات ابتدایی از انتقامی‌ سخت در پاسخ به آن ترور خبر داد. نیروی سپاه و ارتش ایران موضوع توان موشکی از نوع بالستیک و کروز و انواع دیگر را همواره به عنوان یکی از برگ‌های برنده خود در درگیری‌های احتمالی عنوان کرده‌اند. آن‌ها بارها و به صراحت از توان موشکی ایران برای آتش افروزی تا نقاط دورتر از مرزهای ایران - مانند اسرائیل، صحبت کرده‌اند. همچنین به دقت بسیار بالای این موشک‌ها که قادر هست نقاط کاملا مشخصی را هدف بگیرند هم اشاره داشته‌اند. بنابراین با این توصیفات حملات موشکی ایران علیه مواضع نظامی ‌آمریکا به نوعی نشان دادن توان موشکی است که ایران در طول این سال‌ها همواره سعی داشته آن‌را به گوش جهانیان برساند. در همین رابطه سرلشکر باقری، رئیس ستاد نیروهای کل مسلح ایران، این حملات را تنها بخشی کوچکی از توان موشکی نیروهای مسلح ایران اعلام کرده است. در همین حال آیت‌الله خامنه‌ای در سخنرانی امروز خود این حملات را " سیلی به صورت " آمریکا توصیف کرد. محمد جواد ظریف نیز این حملات را در غالب اقدامی ‌مشروع و " دفاع از خود" عنوان کرده است که بر اساس قوانین حقوق بین‌الملل صورت گرفته است. بسیاری از صحبت‌های وزیر امور خارجه ایران این‌گونه برداشت کرده‌اند که ایران به دنبال انتقام‌جویی دیگری نخواهد بود و این تنها عکس‌العمل ایران در برابر کشته شدن فرمانده عالی‌رتبه سپاه است.

اگر چه این نظر مخالفین جدی نیز دارد. در همین رابطه برخی اساتید و مفسرین علوم سیاسی پیش‌بینی می‌کنند که حملات از این دست، تازه شروع رویارویی نظامی ‌بین ایران و آمریکا و متحدین او در منطقه خواهد بود. به اعتقاد این گروه ، این حملات در روزهای آینده می‌تواند شکلی بحرانی‌تر و خطرناک‌تر به خود بگیرد.

موضوعی که به نظر می‌رسد موجب نگرانی و التهاب در میان سران بسیاری از کشورهای اروپایی و اتحادیه اروپا شده است. بسیاری از کشورها امروز با صدور بیانیه‌هایی خواستار خویشتن‌داری ایران و آمریکا شده‌اند. از جمله وزارت امور خارجه ایتالیا، که از سایر کشورهای اروپایی خواسته است هر چه سریع‌تر برای گفتگو و کاهش تنش‌ها اقدام کنند. رئیس کمیسیون اروپا، اورسولا فون درلین، نیز خواسته است استفاده از تسلیحات نظامی ‌در خاورمیانه متوقف شود تا فضای دیپلماسی جای خود را به فضای آتش‌افروزی بدهد.

جوزپ بورل، مسئول دیپلماسی اتحادیه اروپا، حملات موشکی ایران به مواضع نظامی ‌آمریکا را "دور جدیدی از تشدید تنش " در منطقه دانست. او در صحبت‌هایش به حضور نیروهای نظامی ‌ائتلافی از سایر کشورهای اتحادیه اروپا اشاره داشت که در کنار نظامیان آمریکایی در آن پایگاه حضور داشتند و شروع این حملات انتقام‌جویانه از طرف ایران، نشانی از رودررویی نظامی ‌میان دو طرف در روزهای آینده خواهد بود. آلمان نیز به حملات موشکی ایران واکنش نشان داد و ضمن محکوم کردن این حملات به شدت خواستار متوقف کردن خشونت‌ها شد. وزیر دفاع آلمان، آنه گرت کرامپ-کارن باوئر، معتقد است که این ایرانی‌ها هستند که باید از هر گونه اقدام تحریک‌آمیز جدید خودداری کنند.

فرانسه نیز حملات موشکی ایران به عراق را محکوم کرد و مانند بریتانیا، بر اهمیت مبارزه با داعش در منطقه تاکید کرد. همچنین صراحتا از همه کشورها خواست تا به موضوع حاکمیت کشور عراق احترام بگذارند. مسئله‌ای که در این مدت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پس از حملات موشکی دیشب ایران به پایگاه عین الاسد در عراق، بسیاری از مردم این کشور از اینکه خاک آنها محل مناقشه و جنگ میان ایران و آمریکا شود، ابراز نگرانی کردند. در خبرهایی تاییدنشده اعلام شد، حملات موشکی ایران، باعث کشته شدن چند تن عراقی شده است. اما حتی اگر این خبر نادرست هم باشد، تنش میان دو کشور دیگر در عراق موجب بر هم زدن آرامش مردم این کشور خواهد شد.

در نهایت آنچه از صحبت‌های سران بیشتر کشورها شنیده می‌شود، اقدام در جهت کاهش تنش‌ها میان دو کشور ایران و آمریکاست. با وجود اینکه در طول روزهای گذشته تشنج میان دو کشور به میدان جنگ تبدیل شده است، همچنان کشورهای زیادی مایل به بازگشایی راه‌های دیپلماتیک و گفت‌وگو میان طرف‌های درگیر هستند. در این میان کشورهایی مانند بریتانیا و آلمان به صراحت به نقش مخرب سردار سلیمانی در گسترش جنگ‌های نیابتی اشاره داشته‌ و او را مسئول خون‌های زیادی دانسته‌اند. کشورهای دیگر نیز با بیانی محافظه‌کارانه‌تر، به موضوع درستی یا نادرستی ترور او اشاره مستقیم نکرده‌اند اما در عین حال به پایان دادن تنش‌ها اصرار دارند.