حرکت های تهدید آمیز ایران در طول چند ماه گذشته نه تنها کشورهای منطقه را با چالش رو به رو داشته بلکه در موارد بسیاری منجر به برانگیخته شدن خشم ایالات متحده شده است اما به رغم کلیه ای اقدامات تهدید آمیز ایران، واشنگتن در گذشته همواره از خود خویشتن داری نشان داده و از ابراز واکنش تند به تهران خودداری کرده است.

اما تهاجم موشکی کتائب حزب الله به پایگاه نظامی "کی وان" در کرکوک که منجر به کشته شدن یک افسر بازنشسته آمریکایی شد و یورش اخیر افراد حشد شعبی وابسته به ایران به سفارت ایالات متحده در بغداد، کاسه صبر واشنگتن را لبریز کرد و در نتیجه ایالات متحده تصمیم به واکنش در برابر تهران گرفت. افزون بر آن، گزارش های اطلاعاتی نشان می داد که قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس نقش فعالی در هدف قرار دادن دیپلمات ها و سربازان آمریکایی مستقر در عراق و در کشورهای منطقه دارد.

البته پنتاگون عقیده دارد که ژنرال قاسم سلیمانی و نیروی سپاه قدس مسئول حمله به صدها شهروند آمریکایی در خاورمیانه هستند و هزاران تن از نیروهای آمریکایی در نتیجه حملات طراحی شده از سوی سپاه قدس مجروح شده اند.

اما عامل اصلی که واشنگتن را وادار به حمله علیه قاسم سلیمانی کرد، اطلاعات تأیید شده ای بود که نشان می داد قاسم سلیمانی در طرح حمله به سفارت ایالات متحده در بغداد نقش داشته و موافقت خود را برای این حمله در روزهای آغازین سال 2020 ابراز داشته بود. بنابر این، واشنگتن تصمیم گرفت تا با هدف قرار دادن قاسم سلیمانی، ایران را هشدار دهد تا دیگر در اندیشه حمله به منافع ایالات متحده در منطقه نباشد. ایالات متحده با این واکنش تند نشان داد که واشنگتن دیگر حاضر به پذیرش تهدیدهای ایران نیست و هرگز اجازه نمی دهد سناریوی گروگان گیری سال 1979 در تهران و یا حمله به سفارت ایالات متحده در سال 2012 در بنغازی دوباره تکرار شود.

البته به صراحت می توان گفت که حمله هوایی آمریکا به مواضع کتائب حزب الله عراق، تنها در واکنش به حمله اخیر آن گروه به پایگاه نظامی "کی وان" در کرکوک که منجر به کشته شدن یک افسر بازنشسته آمریکایی شد، نبود، بلکه حمله یاد شده واکنشی در برابر حرکت های تهدید آمیز و حمله های موشکی روز افزون گروه های مسلح عراقی وفادار به ایران در عراق بود. اظهارات مارک اسپر، وزیر دفاع ایالات متحده که ساعاتی پیش از حادثه کشته شدن قاسم سلیمانی در رسانه ها انتشار یافت، مصداق این مدعا است، زیرا وزیر دفاع آمریکا به صراحت بیان کرد که قوانین بازی تغییر کرده و ایالات متحده آماده است تا از نیروها، منافع و شرکای خود در سراسر منطقه دفاع کند.

ناظران در واشنگتن خاطر نشان کردند که نمایش صحنه محاصره سفارت آمریکا در بغداد و اقدام تظاهر کنندگان به آتش زدن دیوارها و تاخت و تاز افراد مورد حمایت ایران به محوطه سفارت که در بسیاری از شبکه های تلویزیونی منتشر شد، عمده ترین اقدامی است که منجر به اوج گیری تنش میان ایران و ایالات متحده شده است.

طرفداران ایران با استفاده از خشونت در اطراف سفارت آمریکا در بغداد قصد داشتند سیاست نرمش دونالد ترامپ در قبال ایران را بار دیگر آزمایش کنند. به نظر می رسد عدم واکنش ایالات متحده به سقوط پهپاد آمریکایی که چند ماه قبل از سوی نیروهای سپاه پاسداران هدف قرار گرفت را تهران و هوادارانش در منطقه، به اشتباه به عنوان ناتوانی آمریکا تلقی کردند. رهبران ایران در این اندیشه بودند که رئیس جمهور آمریکا تا هنگام برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دست به هیچ اقدام نظامی علیه ایران نخواهد زد، همین امر باعث شده بود تا شبه نظامیان وابسته به ایران فعالیت های تهدید آمیز خود را بدون نگرانی از حمله متقابل افزایش دهند.

اما رئیس جمهور آمریکا این بار، اشتباه بودن محاسبات ایران را ثابت کرده و نشان داد که او فردی نیست که از تهدیدهای ایران که ملت و منافع ایالات متحده را به خطر می اندازد، چشم پوشی کند، هرچند وی در حال حاضر تحت فشارهای شدید دموکرات ها قرار دارد.

از سوی دیگر، یورش اخیر به سفارت ایالات متحده در بغداد، موضع واشنگتن در قبال دولت عراق را نیز دگرگون کرده و روابط واشنگتن و بغداد را وارد مرحله تازه ای کرده است، زیرا نزدیکی روز افزون عراق با ایران، از مرز تحمل فرا تر رفته است. با آن که دولت عراق همواره سعی دارد خود را هم پیمان آمریکا نشان دهد اما همسویی بیش از حد میان تهران و بغداد، ایالات متحده را وادار کرده است تا سیاست خود را در برابر بغداد مورد بازنگری قرار دهد.

مارک اسپر، وزیر دفاع ایالات متحده در سخنانش با شبکه تلویزیونی فاکس نیوز تأکید کرد که پس از شکست داعش اکنون زمان آن رسیده است تا ایالات متحده استراتژی خود را در عراق تغییر دهد و از سیاست های نادرست ایران در منطقه جلوگیری کند.

اما در پیوند به پرسشی مبنی بر این که آیا لازم است ایالات متحده افزون بر تشدید تحریم های اقتصادی، اقدام نظامی علیه ایران انجام دهد، وزیر دفاع ایالات متحده از پاسخ صریح در این مورد خودداری کرده و تأکید کرد که ایران از پس بایستی به عنوان یک کشور عادی عمل کند.

هرچند موضع بغداد در مورد قتل قاسم سلیمانی تا کنون شفاف نبوده و احتمال می رود ایران در پاسخ به قتل سلیمانی واکنش های شدیدی نشان دهد و فشارهای تهران، بغداد را به درخواست خروج نیروهای آمریکایی از آن کشور وادار کند، اما ایالات متحده امیدوار است که تهدیدهای صریح آمریکا این بار درسی برای رهبران ایران بوده و عامل بازدارنده قاطعی برای تصمیم گیرندگان در تهران باشد.

تردیدی نیست که اقدام اخیر آمریکا، نمایانگر تغییر آشکار سیاست واشنگتن در قبال ایران است و آمریکا می خواهد رهبران ایران بدانند که ایالات متحده از این پس، اقدامات تهدید آمیز ایران را که منجر به بی ثباتی کشورهای منطقه می شود، بی پاسخ نمی گذارد.