خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، روز شنبه، ۴ شهریور، با انتشار ویدیویی گفت، طالبان به هیئت ایرانی اجازه دادند تا از پایین‌دست سدهای کجکی و کمال خان دیدن کند. در ویدیویی که این خبرگزاری پخش کرد دیده می‌شود که اعضای هیئت ایرانی، از سوی گروهی از نظامیان و فرماندهان طالبان همراهی می‌شوند.

در ترکیب هیئت ایرانی در جریان دیدار از پایین‌دست سدهای کجکی و کمال خان، علی بهادری جهرمی، استاندار سیستان و بلوچستان، امیرقلی جعفری، رئیس کمیسیون آب مجلس شورای اسلامی، مدیرکل دفتر رودخانه‌های مرزی و منابع آب مشترک وزارت نیرو حضور داشتند.

هنوز جزئیات و نتایج دیدار این هیئت از پایین‌دست سدهای کجکی و کمال خان به صورت رسمی منتشر نشده است. همچنین مشخص نیست که آیا این هیئت اجازه بازدید از مخازن سدهای کجکی و کمال خان را نیز یافته‌ است یا خیر.

بحث دیدار و بررسی سدهای افغانستان از سوی هیئت ایرانی پس از آن بالا گرفت که در اردیبهشت ماه، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران در جریان سفر به سیستان و بلوچستان، در سخنان تهدیدآمیزی به طالبان گفت براساس معاهده ۱۳۵۱ که در آن حقابه ایران از رود هلمند مشخص شده عمل کنند.

پس از سخنان تند ابراهیم رئیسی، مقام‌های جمهوری اسلامی گفتند هیئت فنی ایران آماده است تا از سدهای کجکی و کمال خان در مسیر رود هلمند ایجاد شده دیدن کند تا مشخص شود که در ذخایر این سدها آب کافی وجود ندارد یا آب‌راه‌های انحرافی باعث نرسیدن آب به ایران می‌شوند.

اوایل اوت، رسانه‌های ایرانی از سفر هیئت فنی برای بازدید از سدهای افغانستان خبر دادند، اما مدیر عامل شرکت مدیریت منابع ایران در مورد سفر این هیئت گفت که هیئت فنی اجازه نیافت از مخزن سدهای کجکی و کمال خان دیدن کند.

سفر این هیئت به افغانستان و دیدار از سدهای این کشور براساس یکی از بندهای معاهده ۱۳۵۱ صورت گرفت که در آن تاکید شده در صورت نیاز، یک هیئت از دو طرف می‌تواند از سدها دیدن کند.

مقام‌های طالبان در ماه‌های گذشته بارها در پاسخ به انتقاد مقام‌های ایرانی در مورد عملی نشدن معاهده ۱۳۵۱ گفتند که به دلیل کاهش باران، آب کافی در ذخایر سدها وجود ندارد. اوایل خرداد، امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان گفت آب کافی در ذخایر سد کمال خان و کجکی وجود ندارد و اگر آبی وجود می‌داشت طالبان آنرا به سمت ایران رها می‌کرد.

به دنبال این سخنان امیر خان متقی، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، عکس‌های ماهواره‌ای از سدهای کمال خان و کجکی را منتشر کرد و به نقل از کارشناسان ایرانی نوشت که در هر دو سد آب کافی وجود دارد، اما برای انحراف آب، کانال‌هایی در مسیر این سدها ایجاد شده است.  

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز در اردیبهشت ماه گفته بود که بحث مرتبط با مخزن‌های سد کجکی و کمال خان را هیئت فنی می‌تواند نهایی کند، چون برای مشخص شدن وضعیت باید این هیئت به افغانستان سفر و از مکان‌های کلیدی بازدید کند.

در ویدیو منتشر شده از سوی ایرنا، مشاهده می‌شود که یکی از مقام‌های طالبان که هیئت ایرانی را در جریان حضور در محل پایین‌دست و دور از سدهای کجکی و کمال خان همراهی می‌کند، به آنان می‌گوید: «اینجا آب آمده نمی‌تواند. شاید شما پیش از آمدن فکر می‌کردید که این‌جا آب وجود دارد.»