ترنس‌های افغان؛ از لقب تحقیرآمیز «ایزک» تا زندگی پنهانی با فقر و تنگدستی

تراجنسیتی‌های افغان در معرض خطر جدی سوءاستفاده، تجاوز جنسی‌اند و برخی مواقع هدف ضرب‌وشتم و حتی شکنجه هم قرار گرفته‌اند

الی‌جی‌بی‌تی‌‌کیو‌ها در آنکارا پرچم رنگین‌کمانی را به حمایت از زنان افغانستان سال ۲۰۲۱ به نمایش گذاشتندــ ADEM ALTAN/AFP

ترنس‌ها و همجنسگرایان در افغانستان تحت سلطه‌ طالبان در بدترین شرایط ممکن زندگی می‌کنند. آن‌ها از یک سو تلاش می‌کنند هویت جنسی‌ خود را پنهان کنند و از سوی دیگر اغلب با مشکلات اقتصادی فزاینده دست‌به‌گریبان‌اند.  

در افغانستان، از افراد تراجنسیتی‌، با واژه تحقیر‌آمیز «ایزک» نام می‌برند که برای ترنس‌ها بسیار ناراحت‌کننده است.  

ایندیپندنت فارسی با دو تن از ترنس‌های افغان ساکن استان هرات در غرب افغانستان مصاحبه کرده است. یکی از آن‌ها خود را خندان معرفی می‌کند؛ زیرا از ترس افشای هویت و دستگیری احتمالی طالبان نمی‌خواهد نام واقعی‌اش در گزارش ذکر شود. 

خندان ۱۸ سال دارد. با روی کار آمدن طالبان در اوت ۲۰۲۱، او دیگر نتوانست در مراسم شاد و جشن‌ها برقصد و تنها منبع درآمد خود را از دست داد. بیشتر ترنس‌ها در افغانستان با رقصیدن هزینه‌های زندگی خود را تامین می‌کردند. حالا در حاکمیت طالبان موسیقی و رقص ممنوع است و این گروه با کسانی که موسیقی بنوازند یا برقصند، برخورد می‌کنند. طالبان نشان داده‌اند که در این خصوص بسیار هم جدی‌اند.

تراجنسیتی‌ها در حکومت طالبان به‌شدت در خطرند و در صورت افشای هویت و گرایش جنسی‌ با تهدید مرگ مواجه خواهند بود؛ به همین خاطر شمار زیادی از آن‌ها به کشورهای اروپایی و کانادا درخواست پناهندگی داده‌اند اما نتیجه درخواستشان مشخص نیست. 

خندان از نهادهای حامی مدافع حقوق تراجنسیتی‌ها و همجنسگرایان که نه به آن‌ها کمک مالی می‌کنند نه برای خروجشان از افغانستان تدبیری می‌اندیشند، انتقاد می‌کند: «خدا شاهد است که هیچ کس به تراجنسیتی‌ها و همجنسگراها کمک نمی‌کند و پول نبود که در روزهای عید چیزی برای خود بخرم.» 

طالبان صدور گذرنامه را هم به‌شدت محدود کرده‌اند با این حال کمتر از یک ماه دیگر نوبت خندان می‌رسد که پاسپورت خود را بگیرد، اما یک مشکل وجود دارد: او پول ندارد: «وقتی گذرنامه من آماده شد، پولش را ندارم. امیدوارم کسی کمک کند تا پاسپورتم را بگیرم تا اگر پناهندگی من قبول شد، از افغانستان خارج شوم و برای خودم زندگی آرامی بسازم.» 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

خندان معتقد است که قرار نیست جامعه افغانستان به این زودی‌ها اقلیت تراجنسیتی را بپذیرد. او زمانی را که «ایزک» خطاب می‌شود، سخت‌ترین لحظات زندگی خود می‌داند و از این لقب تحقیر‌آمیز به ستوه آمده است: «من از کلمه ایزک خیلی نفرت دارم. وقتی به من ایزک می‌گویند، بغض گلویم را می‌گیرد و اشک‌هایم جاری می‌شود. از خدا می‌پرسم چرا مردم به من ایزک می‌گویند؛ این خیلی ناراحت‌کننده است.» او از مردم می‌خواهد که ترنس‌ها را با این لقب صدا نکنند و بیشتر از این باعث درد و رنجش آن‌ها نشوند. 

این ترنس افغان پایین بودن سطح آگاهی مردم در مورد اقلیت‌های جنسیتی را دلیل تداوم توهین‌ها و تحقیرها می‌داند: «اگر به ما دوجنسه بگویند بهتر از این است که ایزک صدایمان کنند. به ما می‌گویند شما باری بر دوش جامعه‌اید؛ وقتی این حرف‌ها را می‌شنوم، ناراحت می‌شوم.» 

یکی دیگر از تراجنسیتی‌های ساکن هرات که از ترس طالبان نمی‌خواهد هویتش فاش شود، خود را با نام مستعار مریم معرفی می‌کند. او به ایندیپندنت فارسی گفت تقریبا هرروز واژه‌های تحقیرآمیز «ایزک» و «هرزه» از مردم می‌شنود اما هیچ واکنشی نشان نمی‌دهد؛ زیرا در دوران حکومت طالبان و سخت‌گیری‌های این گروه با دگرباشان جنسیتی، او جز تحمل واژه‌های تحقیرآمیز کار دیگری نمی‌تواند بکند و نگران است اگر طالبان از ترنس بودن او مطلع شوند، بازداشتش کنند.

مریم می‌گوید: «خیلی حس بدی دارم. خیلی از مردم با واژه‌های همجنسگرا و تراجنسیتی آشنا نیستند و به جای اسم ما، از نام‌‌ها و لقب‌های بد استفاده می‌کنند. ما جز رنج کشیدن در افغانستان کاری نمی‌توانیم بکنیم و باید این سختی‌ها را تحمل کنیم.»

مریم آرزو دارد روزی بتواند بدون دغدغه لباس زنانه بپوشد و آرایش کند.    

در استان هرات در غرب افغانستان تعداد زیادی ترنس و همجنسگرا زندگی می‌کنند که هرازگاه گرد هم می‌آیند و در مورد چالش‌های زندگی خود گفت‌وگو می‌کنند. مکان برگزاری نشست‌های آن‌ها پنهان است و مکان و زمان برگزاری آن در گروه شخصی واتساپ اعلام می‌شود. این اقلیت جنسی تلاش می‌کند همبستگی بین اعضا را بیشتر کند تا در صورت دستگیری یکی، دیگران به رفع مشکلات زندگی او کمک کنند.

از سویی هم، تراجنسی‌های افغان در معرض خطر جدی سوء استفاده و تجاوز جنسی قرار دارند و در برخی مواقع مورد لت‌وکوب و حتی شکنجه هم قرار گرفته‌اند. این اقلیت جنسی زندگی در افغانستان را جهنمی توصیف می‌کند که هیچ راه فراری از آن وجود ندارد.