اختلافات درونی طالبان؛ حقانی: نظام نباید در انحصار افراد مدارس دینی باشد

شبکه حقانی امیدوار بود که با تسلط طالبان بر افغانستان، سهم بیشتری از قدرت در اختیار داشته باشد 

سراج‌الدین حقانی در جریان سخنرانی در تلویزیون ملی افغانستان-Wakil KOHSAR / AFP

سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله طالبان، روز پنجشنبه در مراسمی به مناسبت دهمین سالروز مرگ ملا محمد عمر مجاهد، بنیان‌گذار طالبان، گفت که نظام آن‌ها نباید در انحصار افراد آموزش‌دیده مدارس دینی باشد.  

سراج‌الدین حقانی در ویدیویی که تلویزیون ملی افغانستان پخش کرد، از مقام‌های این گروه خواست که به دیگران هم سهمی در حکومت بدهند. 

او در این ویدیو گفت: «نظام ما را این‌قدر منحصر و کوچک نکنید که تنها افراد مدرسه دینی خود را در آن مشاهده کنند. در این نظام همه شریک هستند.» 

او تاکید کرد که گروه طالبان باید برای نجات افغانستان تلاش کنند و اگر ملا عمر زنده بود، به دیگران هم در حکومت سهم می‌داد: «ملا عمر اگر زنده می‌بود، فقط به فکر پنج هم‌رزم خود نبود که آن‌ها در حکومت سهیم باشند و کس دیگری در آن حضور نداشته باشد.» 

اما او مشخص نکرد که کدام مقام‎‌های طالبان نمی‌خواهند که به افراد بدون پیشینه تحصیل در مدارس دینی در حکومت سهم بدهند. 

شبکه حقانی مسئولیت خونین‌ترین، مرگبار‌ترین و پیچیده‌ترین حملات انفجاری و انتحاری را در دوران حکومت پیشین افغانستان بر عهده گرفته بود. این شبکه امیدوار بود که با تسلط طالبان بر افغانستان، سهم بیشتری از قدرت را در اختیار داشته باشد، اما ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان که تجربه آموزش نظامی نداشت‌، به جا‌به‌جایی افراد معتمدش در ساختار حکومت اقدام کرد.  

حلقه نزدیک به ملا هیبت‌آلله آخوندزاده را علمای دینی تندرو تشکیل داده‌اند و به دستور او، محدودیت‌های شدیدی علیه آزادی‌های فردی و اجتماعی به‌ویژه حقوق زنان در افغانستان وضع می‌کنند.  

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

رهبری طالبان در ماه‌های اخیر تلاش کرده‌اند تا نفوذ خود را در ساختارهای نظامی طالبان افزایش دهند و برای تشکیل یک ارتش مستقل هم اقدام کرده‌اند. رهبر طالبان تلاش می‌کند که گذرگاه‌های مرزی پردرآمد را یکی پس از دیگری به کنترل خود درآورد. 

این تلاش‌های رهبر طالبان باعث نگرانی طالبان کابل‌نشین ازجمله سراج‌الدین حقانی شده است. او در میان هوادارانش به «خلیفه» مشهور است. حقانی در بهمن سال گذشته در استان خوست در شرق افغانستان در یک سخنرانی از انحصار قدرت در حکومت این گروه انتقاد و بر تعامل با کشورهای جهان تاکید کرده بود. او هشدار داده بود که انحصار قدرت نباید ادامه پیدا کند و به نظر می‌رسید که هدف این سخنرانی انتقادی حقانی انحصار قدرت در حلقه رهبری طالبان است.  

شبکه حقانی شاخه قدرتمند نظامی و بخشی از نیروی انتحاری طالبان را در اختیار دارد و حوزه نفوذ این شبکه استان‌های شرقی افغانستان است. گفته می‌شود که شبکه حقانی به ارتش و سازمان استخبارات پاکستان نزدیک است و به همین دلیل کشورهای منطقه و جامعه جهانی علاقه‌ای به تعامل با این شبکه ندارند، اما سراج‌الدین حقانی همواره در سخنرانی‌هایش بر تعامل با جهان تاکید می‌کند. 

مقام‌های کلیدی در امارت اسلامی در دست طالبان پشتون‌تبار است. بیشتر مقام‌های طالبان در مدارس دینی آموزش دیده‌اند و میان‌سال یا کهن‌سال‌اند. طالبان به انحصار شدید قدرت متهم‌اند و از این گروه به‌دلیل تشکیل ندادن دولت فراگیر انتقاد می‌شود. 

از زمان روی کار آمدن حکومت طالبان تاکنون، این گروه تلاش زیادی برای تاسیس مساجد و مدارس دینی در افغانستان کرده است. طالبان در جریان جنگ با حکومت افغانستان، بخشی از نیروهای نظامی‌ خود را از مساجد و مدارس دینی تامین می‌کردند و حالا می‌خواهند که همچنان بر این مراکز کنترل داشته باشند. گفته می‌شود که رهبر طالبان نیز طرفدار تاسیس مساجد و مدارس دینی جدید است.