روزنامه وال‌استریت ژورنال دوشنبه، ۲۴ آوریل (۴ اردیبهشت)، به نقل از برخی از مقام‌های خاورمیانه نوشت که کشتی‌های روسی مقادیر زیادی گلوله‌های توپخانه و سایر مهمات ساخت ایران را از طریق دریای خزر به روسیه می‌برند تا نیاز نیروهای نظامی این کشور را که در اوکراین می‌جنگند، تامین کنند. 

به نوشته وال‌استریت ژورنال، این چالش مضاعفی برای ایالات متحده آمریکا و متحدانش است که می‌کوشند همکاری نظامی میان مسکو و تهران را مختل کنند. 

به گفته مقام‌های مزبور و اسنادی که این روزنامه مشاهده کرده است، در شش ماه گذشته کشتی‌های باری روس بیش از ۳۰۰ هزار گلوله توپخانه و یک میلیون فشنگ از ایران به روسیه برده‌اند. بر اساس این اسناد و به گفته افراد مطلع، اطلاعات مربوط به این محموله‌ها با آمریکا در میان گذاشته شده است. 

مقام‌های آمریکایی می‌گویند که ایالات متحده و متحدانش جویای راه‌هایی برای مختل کردن انتقال تسلیحات از ایران به روسیه بوده‌اند. 

جمهوری اسلامی ایران تامین‌کننده اصلی هواپیماهای بدون سرنشین یا پهپادهایی است که روسیه برای حمله به اوکراین استفاده کرده است. 

به گفته مقام‌های آمریکایی، ایران نخست از هواپیماهای باری برای ارسال سلاح به روسیه استفاده کرده است که مداخله و جلوگیری از این روند را ناممکن کرده بود. مداخله و اقدام در دریای خزر نیز مستلزم کمک گرفتن از جمهوری‌های شوروی سابق در خطوط ساحلی این کشورها است. 

به گفته یک سخنگوی نیروی دریایی آمریکا، برد کوپر، رئیس ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در بحرین که رهبری تلاش‌های معطوف به متوقف کردن محموله‌های غیرقانونی سلاح و مواد مخدر ایران را در خلیج فارس بر عهده داشته است، چند هفته پیش در سفری از پیش‌ اعلام‌نشده، به ترکمنستان در حاشیه دریای خزر رفت. 

سخنگوی مزبور گفت که این مقام نظامی آمریکایی درباره موضوعاتی مانند راه‌های افزایش همکاری و گسترش امنیت دریایی با مقام‌های تركمنستان گفت‌وگو کرد. 

مقام‌های خاورمیانه می‌گویند که جدیدترین محموله تسلیحاتی که از دریای خزر به روسیه رسیده است، اوایل ماه مارس ایران را ترک کرد.

به گفته آنان، کشتی روسی ۴۶۰ فوتی موسوم به «رسول گامزاتوف»، حامل هزار کانتینر با دو هزار گلوله توپخانه بوده است. شبکه خبری اسکای‌نیوز نیز پیش‌تر درباره برخی محموله‌های دیگر ایران به روسیه خبررسانی کرده است.

داده‌های اطلاعاتی موجود نشان می‌دهد که کشتی رسول گامزاتوف، هشتم مارس بندر امیرآباد ایران را ترک کرد و شش روز بعد به آستراخان روسیه رسید. این کشتی سپس اواخر مارس به ایران بازگشت و پس از یک روز، دوباره راهی روسیه شد. 

این کشتی متعلق به یک شرکت روسی است که قبلا با نام «ترانس‌مور‌فلوت ال‌ال‌سی» شناخته می‌شد و سال گذشته میلادی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آن را تحریم کرد و گفت که ۱۶ کشتی این شرکت، از جمله رسول گامزاتوف، برای روسیه سلاح حمل‌ کرده‌اند. 

روسیه تابستان گذشته برای حمله به مواضع اوکراینی‌ها، به دریافت کمک‌های نظامی از ایران متوسل شد. 

جمهوری اسلامی ایران نخست صدها پهپاد انفجاری در اختیار روسیه گذاشت که پدافند هوایی اوکراین تا حد زیادی موفق به رهگیری و سرنگونی آن‌ها شد. استفاده روسیه از این پهپادها در اوکراین در ماه‌های اخیر کاهش یافته است. 

مقام‌های خاورمیانه گفتند که ایران بیش از ۳۰۰ هزار گلوله توپخانه نیز به روسیه داده است که در حمله به شرق اوکراین نقش زیادی ایفا کردند. 

یکی از قراردادهای سپتامبر ۲۰۲۲ که وال‌استریت ژورنال مشاهده کرده است، میان وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران و شرکت روسوبورن‌اکسپورت برای فروش بیش از ۷۴ هزار گلوله توپخانه به قیمت یک میلیون و ۷۰۰ هزار دلار است. 

دولت بایدن درباره گسترش و عمیق‌تر شدن روابط ایران و روسیه هشدار داده است. وال‌استریت ژورنال به نقل از آنا بورشچوسکایا، کارشناس ارشد موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، گفت که روابط تهران و مسکو به تدریج از حالت مبادله، به سمت مناسبات راهبردی در حرکت است. 

 او گفت: «روسیه برای نخستین بار به ایران وابسته است، و این تغییر تاریخی است.»

آمریکا و دیگر متحدان اوکراین ماه‌ها پیش هشدار دادند که ایران آماده ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه است. اما بر اساس ارزیابی‌‌ها، این امر تاکنون محقق نشده است.

به گفته مقام‌های خاورمیانه، روسیه تاکنون جنگنده‌های پیشرفته سوخو- ۳۵ را که تهران در چارچوب روابط دو طرف خواستار دریافت آن‌ها است، به ایران ارسال نکرده است.  

مقام‌های ایرانی اوایل سال جاری میلادی گفتند که نخستین جت جنگنده روسی احتمالا اواسط مارس به ایران تحویل داده خواهد شد.

به گفته مقام‌های خاورمیانه، در هفته‌های اخیر تیمی از ایرانیان از کارخانه‌ای در شرق روسیه بازدید کردند که جت‌های جنگنده پیشرفته تولید می‌کند، و این می‌تواند نشانه‌ای از پیشرفت معاملات دو کشور باشد.