اسرائیل از مدت‌ها پیش روشن کرده است که تمایل دارد برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و ارسال سلاح و پهپاد از تهران، به فشار نظامی متوسل شود. اما به نظر می‌رسد در چند ماه گذشته، تمایلش بیش از پیش افزایش یافته و حملات اخیر اسرائیل به گروه‌های حامی حکومت ایران در سوریه و همچنین حمله پهپادی به یکی از تاسیسات نظامی در اصفهان موید این نکته است.

حکومت ایران نیز در واکنش، به گفته مقام‌های آمریکایی، نفتکش یک تاجر اسرائیلی را در دریای عرب هدف حمله پهپادی قرار داد.

نشریه فارن افرز در مقاله‌ای به قلم دالیا داسا کی به تحلیل و بررسی وضعیت فعلی تنش میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل و سناریوی احتمالی می‌پردازد.

به عقیده نویسنده، اقدام‌های متقابل اخیر ادامه دهه‌ها حملات تلافی‌جویانه حکومت ایران و اسرائیل در جنگ در سایه است. البته در بحبوحه مذاکرات برجام بین جمهوری اسلامی و قدرت‌های جهان وقفه‌ای در این جنگ ایجاد شد که تا هنگام خروج دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا، از برجام در سال ۲۰۱۸ ادامه داشت. اما در این مدت هم اسرائیل همچنان گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی مانند حزب‌الله لبنان را هدف قرار می‌داد.

با روی کار آمدن دولت جو بایدن، آمریکا بار دیگر سراغ گزینه دیپلماسی و احیای برجام رفت.

اما اکنون وضعیت تغییر کرده و خطر تشدید تنش بار دیگر رو به افزایش است. به نظر می‌رسد گزینه دیپلماسی دیگر روی میز نیست، نه فقط برای بایدن بلکه برای رهبران اروپایی. رهبران جمهوری اسلامی نیز با پیشرفت ظرفیت‌های هسته‌ای تهران، علاقه چندانی به دیپلماسی نشان نمی‌دهند. بازدارندگی نظامی دارد به‌سرعت به راهبرد جایگزین تبدیل می‌شود و رویکرد مقابله‌جویانه اسرائیل دست بالا را دارد.

خیزش سراسری مردم ایران، توقف مذاکرات احیای برجام و گسترش رابطه نظامی  جمهوری اسلامی و روسیه در جریان جنگ اوکراین در این تغییر وضعیت دخیل بوده‌اند. به نوشته فارن افرز، احتمال دارد تمام این عوامل درگیری میان تهران و تل‌آویو را تشدید کند و به کل منطقه کشانده شود و نیروهای آمریکایی باقی‌مانده در عراق و سوریه را در معرض خطر قرار دهد.   

به عقیده نویسنده، ارزیابی اسرائیل این است که ضعف داخلی و انزوای منطقه‌ای حکومت ایران و همچنین اقدام‌های نظامی بازدارنده هماهنگ آمریکا و اسرائیل واکنش جمهوری اسلامی را محدود خواهد کرد.

در وضعیت فعلی، رهبران جمهوری اسلامی در هر گوشه‌ و کناری، از جمله در کشورهای همسایه دشمن می‌بینند. حکومت ایران به مناطق کردنشین عراق حمله کرده و معتقد است گروه‌های کرد مخالف جمهوری اسلامی در حمله اخیر اسرائیل به تاسیسات نظامی اصفهان دست داشته‌اند.

تهران همچنین انگشت اتهام را به سوی اسرائیل گرفته و این کشور را به دخالت و ایجاد ناآرامی‌های داخلی اخیر متهم کرده است. نویسنده مقاله احتمال می‌دهد  با توجه به حملات نافرجام جمهوری اسلامی به شهروندان اسرائیلی در سایر کشورها، اگر حمله‌ بعدی به کشته شدن شمار زیادی از اسرائیلی‌ها منجر شود، شاید تلافی‌جویی گسترده اسرائیل علیه ایران اجتناب‌ناپذیر باشد.

او در ادامه می‌افزاید فروپاشی مذاکرات احیای برجام پس از حدود ۱۸ ماه تلاش نیز زمینه را برای حذف گزینه دیپلماسی فراهم کرده است. افزایش ظرفیت هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران این کشور را به آستانه دستیابی به سلاح هسته‌ای رسانده و از طرفی دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تاسیسات هسته‌ای ایران قطع شده است. بنابراین، این ابهام در مورد  وضعیت برنامه هسته‌ای حکومت ایران انگیزه اسرائیل برای توسل به گزینه نظامی را افزایش می‌دهد. مشخص نیست آمریکا بخواهد یا بتواند حمله احتمالی اسرائیل را مهار کند.

در ادامه مقاله آمده است حمله روسیه به اوکراین نیز وجه تازه‌ای به معادله افزوده است و به تنش دامن می‌زند. رابطه نظامی نزدیک میان جمهوری اسلامی  و روسیه و استفاده از پهپادهای ساخت ایران در جنگ اوکراین سبب شده است نه تنها آمریکا بلکه اروپا نیز حکومت ایران را به چشم بازیگری مخاصمه‌جو ببینند. هرچند بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، حمله اسرائیل به تاسیسات نظامی ایران را راهی برای کمک به غرب و اوکراین در جنگ با روسیه می‌داند، احتمال دارد آمریکا با اسرائیل همراهی نکند؛ اما بعید است مخالفتی بکند.

در عین حال، همکاری نظامی اسرائیل و آمریکا رو به گسترش است، نشانه‌ای دیگر که آمریکا نه تنها رویارویی اسرائیل با ایران را پذیرفته است بلکه از آن حمایت می‌کند. رزمایش مشترک اخیر اسرائیل و آمریکا را می‌توان به‌منزله پیامی اطمینان‌بخش به متحدان آمریکا و پیامی هشدارآمیز به جمهوری اسلامی ایران تلقی کرد، پیامی تا نشان دهد گزینه نظامی برای آمریکا همچنان روی میز است.

با توجه به عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و برخی کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و نگرانی‌های مشترکشان در مورد توان موشکی و پهپادی ایران، شاید آمریکا تصور کند شرکای عربش از همکاری نظامی آمریکا با اسرائیل استقبال کنند. اما نویسنده فارن افرز معتقد است کشورهای عرب منطقه علاقه و اشتیاق چندانی به افزایش فشار نظامی بر ایران ندارند. با حملات پیشین ایران به تاسیسات نفتی کشورهای منطقه، شاید آن‌ها خود را بیش از اسرائیل هدف انتقام‌جویی ایران می‌بینند.

او در پایان با اشاره به توقف مذاکرات و تحریم‌های اقتصادی که در مهار برنامه هسته‌ای و تغییر رفتار جمهوری اسلامی در منطقه ناکام بوده‌اند، می‌نویسد به نظر می‌رسد دولت باید بیشتر به سمت اقدام نظامی اسرائیل متمایل باشد، از جمله حمله مستقیم به تاسیسات نظامی ایران.