دعوای ساترا با پلتفرم‌ها؛ تایید درخواست جبلی برای فیلترینگ فیلیمو

ساترا: «مکاتبه رئیس رسانه ملی با رئیس‌جمهوری در جایگاه ایشان به‌عنوان رئیس شورای عالی فضای مجازی صورت گرفته است»

پس از آنکه اعلام شد پیمان جبلی، رئیس صداوسیما، از ابراهیم رئیسی درخواست کرده است که یکی از پلتفرم‌های نمایش خانگی را مسدود کند، ساترا با تایید ضمنی این خبر در اطلاعیه‌ای پلتفرم نمایش خانگی فیلیمو را به مسدودسازی تهدید کرد.

دعوای تازه ساترا با پلتفرم‌ها بر سر سریال سقوط به راه افتاده است. سریالی که به‌علت حضور حمید فرخ‌نژاد در آن، پیش از این عنوان می‌شد که احتمالا دیگر پخش نخواهد شد. چرا که حمید فرخ‌نژاد از بازیگران اصلی این سریال از خیزش سراسری مردم ایران حمایت کرده است و با خروج از ایران علیه مقام‌های جمهوری اسلامی صحبت می‌کند.

ساترا در اطلاعیه خود نوشته است: «پلتفرم فیلیمو بدون اخذ مجوز قانونی تولید سریال «سقوط»، به تولید این مجموعه اقدام و همچنین بدون اخذ مجوز انتشار، آن را منتشر کرده است. این اقدام غیرقانونی با وجود تذکرات و مکاتبات پیاپی ساترا و یادآوری فرایند قانونی اخذ مجوز و بی‌توجهی مکرر این پلتفرم صورت گرفته است. با توجه به تکرار تخلفات این پلتفرم در گذشته، تخلف جدید فیلیمو به نهادهای نظارتی و قضایی گزارش و در این خصوص اطلاع‌رسانی شد.»

ساترا در ادامه در‌مورد شرایط پخش این سریال که در‌باره داعش و فعالیت‌های سپاه پاسداران در عراق است، نوشت: «فارغ از محتوای سریال سقوط، بی‌توجهی آشکار و عمدی پلتفرم فیلیمو به قانون و زیر پا گذاشتن مقررات، علت پیگیری ساترا در راستای وظایف قانونی آن است و در این خصوص برای تحقق اجرای قانون، همه نهادهای وابسته ازجمله شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملی فضای مجازی تابع این شورا نیز در جریان تخلف مذکور قرار گرفتند.»

ماجرا از آنجا به رسانه‌ها درز پیدا کرد که محمد مهاجری، تحلیلگر اصولگرا، روز پنجشنبه در یادداشتی نوشت: «مالک محترم صداوسیما و حومه، آیا درست است که از رئیس‌جمهوری خواسته‌اید یکی از اپلیکیشن‌های سینمای خانگی را فیلتر کنند؟ تا حالا نظرسنجی‌هایی‌ که منتشر کرده‌اید می‌گوید ۹۰ درصد مردم مشتری صداوسیما هستند. به آن بخش از ابواب‌جمعی که مسئول تولید نظرسنجی‌اند اگر خواستند بعد از قطع اپلیکیشن یادشده نظرسنجی کنند، تاکید فرمایید یهویی از ۱۰۰ درصد بالا نزند.»

ساترا در این اطلاعیه با اشاره به درخواست رئیس سازمان صداوسیما از ابراهیم رئیسی نوشته است: «مکاتبه رئیس رسانه ملی با رئیس‌جمهوری در جایگاه ایشان به‌عنوان رئیس شورای عالی فضای مجازی صورت گرفته و در آن ضمن ارائه گزارش تخلفات این پلتفرم، درخواست اقدام قانونی شده است.»

ساترا در پایان اعلام کرده است که «در برابر هرگونه قانون‌شکنی و بی‌توجهی به حقوق مخاطبان و سایر فعالان، اقدامات قانونی لازم را انجام خواهد داد و در این راستا در مقابل تخطی، تخلف و سرکشی در برابر قانون کوتاه نخواهد آمد».

از زمان شروع به کار پلتفرم‌های نمایش خانگی تا به امروز، نهادهای مختلف مسئولیت نظارت بر آن‌ها را بر عهده داشتند. تا همین چند سال پیش وزارت ارشاد نهاد مستقیمی بود که تهیه‌کنندگان و کارگردانان برای صدور مجوزها به سراغش می‌رفتند و با آن مجوز، پخش آثارشان در پلتفرم‌های نمایش خانگی ممکن بود. با افزایش کاربران پلتفرم‌های نمایش خانگی، آن‌ها تبدیل به رقیبی قدرتمند برای صداوسیما شدند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

همین باعث شد تا صداوسیما با فشار بر روی مجلس امید، مجوز نظارت بر این پلتفرم‌ها را به‌صورت غیرمستقیم به خود اختصاص بدهد و سرانجام ساترا (سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر)، به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های صداوسیما، متصدی این کار شد. چند سالی طول کشید تا دیگر نهادهای دولتی و حاکمیتی با ساترا برای دریافت مجوز کنار بیایند و تا مدتی وزارت ارشاد و ساترا با موازی‌‌کاری برای خود دردسر درست می‌کردند و ساترا جلوی پخش آثار دارای مجوز وزارت ارشاد را می‌گرفت.

سرانجام در دی‌ماه ۱۳۹۸، ابراهیم رئیسی به‌عنوان رئیس وقت قوه قضاییه، به کمک صداوسیما آمد و در بخشنامه‌ای اعلام کرد هرگونه فعالیت در زمینه «صوت و تصویر فراگیر» صرفا در صورت اخذ مجوز از صداوسیما مجاز است. با این کار راه‌اندازی سایت‌هایی که محتوای تصویری تولید می‌کنند هم به مجوز ساترا نیاز پیدا کردند تا به‌راحتی نتوانند جایگزین صداوسیما در حوزه‌های مختلف شوند.

با این اتفاق، وزارت فرهنگ و ارشاد کمترین تاثیری در ساخت، تولید و پخش سریال‌ها و برنامه‌های فرهنگی هنری نخواهد داشت. ساترا به‌عنوان یک نهاد موازی با بخشی از معاونت سینمایی و معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، مسئولیت صدور مجوز برای سایت‌ها و سریال‌ها را با قدرت حاکمیتی خود تصاحب کرده است. همان‌طور که اوج این روزها به وزارت فرهنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تبدیل شده است، ساترا نیز نقش یکی از زیرمجموعه‌های وزارت فرهنگ نهاد رهبری را ایفا می‌کند.

هنرمندان بسیاری به رعایت آنچه ساترا به آن‌ها ابلاغ می‌کند مجبور شده‌اند. چندی پیش مجید مطلبی، تهیه‌کننده سریال «آکتور» که به‌تازگی از شبکه نمایش خانگی پخش شده است، با عجیب خواندن رویه ساترا در تعامل با هنرمندان، گفته بود: «بعد از سه ماه از ارسال سریال برای ارائه نظر ساترا، هنوز هیچ پاسخی دریافت نکرده‌ایم.»

به گزارش ایسنا، ساترا در جواب فیلیمو برای بررسی وضعیت این سریال نوشته بود که نیاز به بازبینی دارد. معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا دلیل درخواست برای بازبینی هشت تا ۱۰ قسمت از سریال را فراهم شدن امکان جمع‌بندی و بررسی روند قصه و روایت، اعلام و تاکید کرد «با ارائه سه قسمت، این مهم ممکن نمی‌شود».

چندی پیش ساترا به یکی از پلتفرم‌ها اعلام کرده بود که بازبین‌های صداوسیما را به این پلتفرم خواهد فرستاد تا محتوای فیلم‌های خارجی را بازبینی کنند. به گزارش ایسنا، مدیرکل نظارت و تطبیق ساترا خطاب به یکی از پلتفرم‌ها برای بررسی پیشینی محتوای خارجی، تاکید کرد در اسرع وقت محتوایی که تیم بازبینی ساترا (متشکل از بازبین‌ها و ارزیاب‌های ارشد صداوسیما)‌ ارائه ‌کرده‌اند، مورد بازبینی قرار می‌گیرد و موارد لازم به این پلتفرم منتقل می‌شود.