دادستان‌های فدرال آمریکا نیل فیلیپس، از مدیران ارشد یک صندوق پوشش ریسک در لندن را به اتهام توطئه و دستکاری در بازار ارز، بازداشت کردند.

درست قبل از نیمه‌شب سال نوی ۲۰۱۷، در حالی که بسیاری از معامله‌گران در بازار بورس لندن خواب بودند، نیل فیلیپس، شریک بنیانگذار شرکت «گلن پوینت کپیتال» با تغییر نرخ تبدیل واحد پول آفریقای جنوبی در برابر دلار، یک صید ۲۰ میلیون دلاری به تور زد. 

فیلیپس ۵۲ ساله،  که سابقا تحت حمایت جورج سورس، میلیاردر شناخته‌شده آمریکایی قرار داشت، هفته گذشته در اسپانیا بازداشت شد.

او به توطئه و تقلب در تراکنش‌ها برای دستکاری بازار و تغییر غیرطبیعی نرخ تبدیل رند، واحد پول آفریقای جنوبی به دلار و کسب ۲۰ میلیون دلار از قبل آپشنی که شرکتش قبلا خریداری کرده بود، متهم است.

فیلیپس ۵۲ ساله، کهنه‌کار بازارهای مالی تحت حمایت جورج سورس، میلیاردر شناخته‌شده آمریکایی، بر اساس کیفرخواستی که هفته گذشته در آمریکا اعلام شد، می‌خواست نرخ مبادله دلار آمریکا و رند آفریقای جنوبی را به زیر ۱۲ونیم برساند تا بتواند از شرط‌بندی‌اش ‌‌روی قراردادهای حق معامله که در بازار بورس به آن «آپشن» می‌گویند، ۲۰ میلیون دلار بازده داشته باشد.

او در این کار با یکی از کارمندان هولدینگ «نومورا» در سنگاپور، یکی از معدود مراکز جهانی که در آن ساعات بامداد شروع به کار کرد، در ارتباط بود و نقشه‌اش برای دستکاری در بازار را پیش برد.

این کارمند معاملات زیادی را از طرف فیلیپس ترتیب داد که به گفته دادستان‌ها این تراکنش‌ها قیمت را به حد مطلوب او رساند.

خبر بازداشت فیلیپس پرسش‌های قدیمی درباره مداخله مصنوعی احتمالی شرکت‌های وال‌استریت در معاملات روزانه و تغییر نرخ تبدیل را مطرح کرده است. 

 گفته می‌شود که شرکت گلن‌پوینت ۱۶ میلیون دلار از این معاملات به دست آورده است و طبق پرونده های حقوقی و افراد آگاه، چهار میلیون نیز نصیب شرکت «سورس فاند» شده است اما از آنجا که فیلیپس از طریق یک حساب مدیریت‌شده، به نظارت بر پول سورس کمک کرده است، هیچ ردپایی از تخلف سورس وجود ندارد. 

ارز بی‌ثبات

فیلیپس دهه‌ها در برخی از بزرگترین شرکت‌های وال‌استریت، از جمله مورگان‌استنلی، لیمن‌برادرز و بلوبی، کار کرد. او بر تجارت کلان تمرکز داشت؛‌ جایی که سرمایه‌گذاران تلاش می‌کنند با شرط‌بندی روی نرخ بهره و ارز از روندهای اقتصادی جهانی بهره‌مند شوند. او در ادامه یک صندوق تامینی کلان به ارزش یک ملیارد و ۴۰۰ میلیون دلار را در یک شرکت مستقر در لندن راه‌اندازی کرد.

معامله‌گران کلان عمدتا بر آفریقای جنوبی، یکی از بزرگترین اقتصادهای قاره آفریقا و جایی که سیاست‌های متلاطم و رسوایی‌ها می‌تواند باعث نوسان قیمت شود، تمرکز می‌کنند.

بر اساس گزارش‌ها، رند، پنجمین ارز پرمعامله در بازارهای نوظهور در جهان است و میانگین گردش مالی آن در سال ۲۰۱۹، ۷۲ میلیارد دلار برآورد شد که برابر است با روبل روسیه و از واحد پول برزیل و ترکیه فعال‌تر است.

جزئیات کلاهبرداری

آفریقای جنوبی در سال ۲۰۱۷ و با آماده شدن کنگره ملی آفریقا برای انتخاب رهبری جدید، فرصتی برای بهبود ارائه داد. فیلیپس پیش‌بینی کرد که در نتیجه انتخابات ماه دسامبر، رند در برابر دلار افزایش چشمگیر می‌یابد.

فیلیپس برای شرط‌بندی خود، یک «آپشن» پیچیده خرید، به این ترتیب که اگر دلار تا دوم ژانویه ۲۰۱۸ به زیر ۱۲ونیم رند برسد، قرارداد ۲۰ میلیون دلار سود خواهد کرد.

پیش‌بینی‌ها طبق برنامه‌ریزی فیلیپس پیش رفت و رامافوزا یک هفته قبل از کریسمس به عنوان رهبر جدید کنگره ملی آفریقا اعلام شد و در مسیر تبدیل شدن به رییس‌جمهور بعدی کشور قرار گرفت.

رند به بالاترین حد در دو سال رسید - اما از آستانه ۱۲ونیم که فیلیپس نیاز داشت عبور نکرد. 

دادستان‌ها در کیفرخواست نوشته‌اند که او در اواخر شب کریسمس، یک سری پیام به بانک فرستاد و به آنان دستورالعمل داد تا دلار را به رند بفروشند تا وقتی که نرخ تبدیل به زیر ۱۲ونیم برسد.

تا ساعت ۱۲ ونیم نیمه‌شب فیلیپس ۴۱۵ میلیون دلار فروخته بود و قیمت ۱۲.۵۰۵ بود. طبق کیفرخواست، کارمند شرکت نومورا در آن شب نرخ تبدیل ارز را چنان دستکاری کرد که همه چیز به نفع فیلیپس پیش رفت و در ساعت ۱۲:۴۴ بامداد، با فروش کل به ۷۲۵ میلیون دلار، قیمت در نهایت به زیر ۱۲ونیم و چند دقیقه بعد به ۱۲.۴۹ رسید.

صندوق گلن‌پوینت گلوبال ماکرو در دسامبر ۲۰۱۷، با شش درصد افزایش‌، ۲۲ درصد بازگشت سرمایه داشت.

در لندن، تراکنش‌ها در داخل شرکت نومورا جلب توجه می کرد. برخی منابع به بلومبرگ گفتند که این میزان تراکنش حتی در یک روز شلوغ نیز غیرمعمول بود. تاجران شگفت‌زده شده بودند و مقام‌های بازرسی و تطبیق کار بازرسی را آغاز کردند.

در نهایت، ایالات متحده پرونده‌ای را تشکیل داد و مقامات در بیانیه‌ای متعهد شدند که دستکاری بازارهای مالی جهانی را فارغ از این که کجا رخ داده باشد، دنبال خواهند کرد.

اندرو بیر، بنیانگذار شرکت سرمایه‌گذاری داینمیک بتا در نیویورک، گفت: «این که دادستان‌های ایالات متحده به دنبال یک صندوق سرمایه‌‌گذاری لندنی باشند که در سنگاپور یک ارز آفریقایی را دستکاری کرده، فوق‌العاده است.» او گفت دوران طلایی مقررات پیش روی ماست.

اسناد نشان می‌دهد که گلن پوینت دیگر چنین عملکرد قوی سالانه‌ای نخواهد داشت. در دسامبر ۲۰۲۱ فیلیپس با فروش صندوق خود به شرکت آیسلر کپیتال موافقت کرد. طبق قرارداد، فیلیپس به نظارت بر استراتژی‌های میراث خود و همچنین مدیریت بودجه برای آیسلر ادامه می‌داد.

اما این قرارداد در ماه فوریه سقوط کرد و یک سخنگوی آیسلر کپیتال تایید کرد که فیلیپس هرگز به شرکت ملحق نشده و از اظهارنظر بیشتر خودداری کرد.