درحالی‌که «ساموئل وربرگ»، سخنگوی منطقه‌ای وزارت امور خارجه آمریکا تصریح کرده است تا زمانی که بر سر همه جزئیات توافق نکنیم، تفاهمی وجود ندارد، علی خضریان نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی روز شنبه در دیدار با جمعی از فعالان دانشجویی دانشگاه‌های تهران با افشای جزئیاتی از آنچه متن قرارداد پیشنهادی خوانده گفته است خطوط قرمز جمهوری اسلامی مبنی بر رفع تحریم‌های برجامی و راستی‌آزمایی آن پیش از گام‌های کاهشی هسته‌ای ایران، در متن پیشنهادی رعایت نشده است.
به‌این‌ترتیب هم طرف آمریکایی و هم گروهای سیاسی اصول‌گرا در داخل ایران اعتقاد دارند میان آنچه در مذاکرات مطرح شده با آنچه منافع طرفین مبنی بر رعایت تمام خطوط قرمز است همچنان فاصله وجود دارد.
خضریان نماینده عضو جبهه پایداری در گفته‌های خود همچنین تأکید کرده است اصرار ایران بر ارائه تضمین از سوی آمریکا برای خارج نشدن دوباره از توافق و اعمال نکردن مکانیسم ماشه نیز تاکنون در متن توافق طرح نشده است.
مقام‌های دولت و اعضای تیم مذاکره‌کننده اما هنوز به این سخنان واکنشی نشان نداده‌اند، به‌ویژه آنکه طبق ادعای خضریان نه‌تنها تمامی تحریم‌ها بر اساس وعده ابراهیم رئیسی لغو نمی‌شود؛ بلکه در صورت توافق همچنان بیش از ۱۶۰۰ فرد حقیقی و حقوقی ایرانی در فهرست تحریم‌ها باقی می‌مانند و پرونده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز بسته نمی‌شود.
این سخنان در صورت صحت چالشی بزرگ برابر دولت رئیسی هستند. چرا که همراهان او به همین دلایل از مخالفان سرسخت توافق برجام در دوره حسن روحانی بودند و طی چند ماه گذشته بارها بر این نکته تأکید کرده‌اند که توافق در حال انجام به‌مراتب امتیاز بیشتری نسبت به برجام در دوره روحانی برای ایران دارد.
واکنش منفی به روند مذاکرات در داخل کشور تنها منحصر به خضریان و برخی دیگر از نیروهای جبهه پایداری نیست. روزنامه کیهان هم در سرمقاله روز یکشنبه ۱۳ شهریور با حمله به آنچه توافق در حال انجام خوانده گفته است: «امکان به توافق رسیدن در شرایط فعلی ناممکن است.»
هم‌زمان مدیرمسئول این روزنامه حسین شریعتمداری در گفتگو با خبرگزاری فارس یک گام فراتر گذاشته و تصریح کرده است: «تنها راه پیش‌روی جمهوری اسلامی، خروج از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) است.»
همچنین منتقدان اعتقاد جدی دارند که نظام باید از افزایش سطح غنی‌سازی به‌عنوان اهرم فشار خود در مذاکرات بهره بیشتری ببرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این موج حمله به حاصل مذاکرات تیم مورد تأیید رئیسی را شاید باید در ادامه واکنش آمریکا به آخرین پاسخ جمهوری اسلامی دید. مقام‌های آمریکایی آخرین پاسخ حکومت ایران را غیرسازنده دانسته و مدعی شدند از پاسخ این کشور مشخص است قصد به نتیجه رسیدن مذاکرات را ندارد.
این واکنش با تأیید برخی مقامات اتحادیه اروپا نیز همراه شد. اروپا درعین‌حال که تلاش دارد مانع افزایش تنش کلامی میان دو طرف شود تأکید کرده است جمهوری اسلامی با وجود عقب‌نشینی از برخی خواسته‌های پیشین خود بر سر برخی خواسته‌ها ایستادگی می‌کند که نمی‌تواند مورد پذیرش طرف مقابل باشد.
اینکه تیم مذاکره‌کننده حکومت ایران از کدام خواسته‌ها عقب‌نشینی کرده که موجب خشم روزنامه کیهان و چهره‌های مخالف برجام شده و همچنین کدام خواسته هنوز در پیشنهاد ایران باقی است که آمریکا حاضر به پذیرش آن نیست از مسائلی هستند که به‌صورت رسمی هنوز اعلام نشده‌اند.
اما بر اساس گزارش پلتیکو برخی مقامات نزدیک به تیم مذاکره‌کننده آمریکا به این رسانه گفته‌اند: «ایران در پاسخ تازه خود به نظرات آمریکا، بار دیگر شرط احیای توافق هسته‌ای را بسته‌شدن پرونده نظارت‌های پادمانی دانسته است.»
این موضوع را می‌توان در مصاحبه شریعتمداری با خبرگزاری فارس هم متوجه شد. حسین شریعتمداری به فارس گفته است: «دستورالعملی که برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تعریف شده است، پیشگیری از صنعت هسته‌ای صلح‌آمیز ایران، بازرسی‌های فراگیر از مراکز نظامی کشورمان به بهانه فعالیت هسته‌ای اعلام نشده و ارائه اطلاعات نظامی ایران به آمریکا، اسرائیل و برخی از کشورهای اروپائی است.»
او بار دیگر رسیدن به نتیجه در مذاکرات را با استناد این موارد غیرممکن دانسته و گفته است: «مذاکره شتر مجنون است؛ به کوی لیلی نمی‌رود. از این روی مذاکره برای لغو تحریم‌ها آب در هاون کوبیدن است.»
علی مطهری از نیروهای نزدیک به اصلاح‌طلبان نیز به روند مذاکرات طی روزهای گذشته واکنش نشان داده و آن را مایه تمسخر عامل خاص دانسته است. او در توییتی تأکید دارد: «مذاکره نکردن مستقیم تنها به‌خاطر یک ژست انقلابی است که ما می‌خواهیم آمریکا را تحقیر کنیم، درحالی‌که ملت ما زیر فشارهای معیشتی در حال تحقیر شدن است.»
شرایط مذاکرات و واکنش‌ها پس از پاسیخ ایران به آمریکا اما منحصر به چهره‌های سیاسی نیست. این مسائل به سرعت بر بازار اقتصادی ایران ظرف چهل و هشت ساعت گذشته اثر خود را نشان داده و موجب سیر صعودی قیمت ارز و همچنین موج جدید گرانی‌ها شده است.
البته هیچ‌کدام از این مسائل به منزله توقف مذاکرات نیستند. کانال ۱۲ اسرائیل بر اساس سندی سری که مدعی شده از وزارت امور خارجه این کشور به دست آورده اعلام کرده است: «ارزیابی‌ها در اسرائیل مبنی بر اینکه طرفین طی چند هفته به توافق برسند هنوز پابرجاست.»
در این میان تنها واکنش تیم مذاکره‌کننده ایران سخنی از محمد مرندی مشاور تیم مذاکره‌کننده است که با رد به بن‌بست رسیدن مذاکرات تصریح کرده است: «ایران صبور خواهد بود.»
صبوری که به نظر باب میل طیف تندروی درون حاکمیت نیست و آن‌ها امیدوارند دولت ابراهیم رئیسی هرچه زودتر شکست مذاکرات را اعلام کند تا نظریه آن‌ها مبنی بر زیان‌بار بودن برجام، توسط دولت انقلابی مطلوبشان زیر سؤال نرود. از سویی دولتمردان می‌دانند چنین تصمیم بحرانی بی‌سابقه در حوزه اقتصاد و سیاست داخلی و خارجی به همراه دارد که ظاهراً تحمل آن نه‌تنها برای جامعه که برای دولت تراز انقلابی نیز ممکن نیست.
