یائیر لاپید در دفتر نخست‌وزیری؛ راهبرد اسرائیل درقبال ایران تغییر می‌کند؟

لاپید از نیمه‌شب جمعه، ضمن حفظ جایگاه وزارت امور خارجه، ریاست کابینه اسرائیل را نیز برعهده گرفت

مراسم خصوصی انتقال قدرت در دفتر کار نفتالی بنت لرگزار شد- Haim Zach/ GPO

روز پنجشنبه، نهم تیرماه، ساعاتی پس از رای پارلمان اسرائیل به انحلال خود و انتخابات سراسری که اول ماه نوامبر برگزار خواهد شد، نفتالی بنت، نخست‌وزیر پیشین اسرائيل، در دفتر کار خود مراسمی خصوصی برای انتقال قدرت و ارائه گزارش کار به یائیر لاپید، نخست‌وزیر موقت فعلی برگزار کرد.

لاپید از نیمه‌شب جمعه، دهم تیرماه (اول ژوئیه) ریاست کابینه اسرائیل را برعهده گرفت، ضمن این‌که مقام فعلی خود، یعنی  وزارت خارجه کشور را نیز حفظ خواهد کرد.

در بیانیه دفتر نخست‌وزیر اسرائیل، بدون توضیح بیشتر، آمده است که نشست مربوط به انتقال قدرت میان بنت و لاپید «سازمان‌یافته و جامع» بود و همه مسائل مهم امنیتی و دیپلماتیک را پوشش داد.

به این ترتیب، حالا لاپید چهاردهمین نخست‌وزیر اسرائیل است که در طول چهار ماه آینده و تا هنگام برگزاری دور پنجم انتخابات زودهنگام، رهبری دولت موقت اسرائیل را در دوره گذار به دست خواهد داشت.

انحلال کنست در زمانی کلیدی از کارزار اسرائیل علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی 

انحلال پارلمان اسرائیل، کنست، در نقطه‌ای کلیدی از کارزار اسرائیل برای جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی ایران به تسلیحات هسته‌ای رخ می‌دهد –زمانی که تداوم یا توقف این کارزار ممکن است بر نتیجه تلاش‌های بین‌المللی برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران تاثیر بسزایی بگذارد. نفتالی بنت، نخست‌وزیر پیشین و یائیر لاپید، وزیر امور خارجه پیشین که اکنون نخست‌وزیر موقت اسرائیل شده است، رویدادهای اخیر در جبهه مقابله با برنامه هسته‌ای ایران را موفقیت‌آمیز دانسته‌اند.

از ماه فوریه ۲۰۲۲، زمانی‌که به نظر می‌رسید جمهوری اسلامی ایران و قدرت‌های جهانی به یک توافق برای احیای برجام نزدیک می‌شوند، بنت، لاپید و همچنین بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، با تشدید اظهارنظرهای علنی درباره این موضوع، تمرکز اصلی خود را بر درخواست ایران برای حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان های تروریستی خارجی وزارت خارجه آمریکا (FTO) و مخالفت با آن قرار دادند. 

مقام‌های اسرائیلی از آن زمان به‌طور علنی و خصوصی، پیگیر کارزار فشرده‌ای علیه موافقت با این خواسته فرابرجامی ایران در مذاکرات احیای برجام بودند. کارزار دیپلماتیک اسرائیل همراه با اعتراض دیگر کشورهای منطقه و همچنین انتقادهای شدید در ایالات متحده از موافقت احتمالی دولت جو بایدن با این خواسته، درنهایت به نتیجه رسید و به تصمیم آمریکا برای خارج‌نکردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سیاه ترور بدون تعهد به اقدامی متقابل ازسوی جمهوری اسلامی ایران، کمک کرد.

راهبرد بنت و نتانیاهو درقبال ابران چه تفاوتی داشت؟

نفتالی بنت و بنیامین نتانیاهو، هر دو با توافق هسته‌ای ایران به‌شدت مخالف‌اند؛ اما با پایان نخست‌وزیری نتانیاهو و آغاز کار دولت ائتلافی در اسرائيل، نفتالی بنت به‌عنوان نخست‌وزیر تصمیم گرفت مسیری متفاوت از سلف خود در پیش گیرد. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

او با وجود مخالفتش با بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای ایران، تصمیم گرفت که با دولت بایدن تعامل کند و به‌جای ابراز مخالفت علنی، دیدگاه‌ها و نگرانی‌های دولت خود را به اشکالی دیپلماتیک و ارجمله با برگزاری مرتب نشست‌های «گروه مشاوره راهبردی» آمریکا-اسرائیل به ریاست مشاوران امنیت ملی دو کشور، با آمریکایی‌ها درمیان بگذارد. 

بنت و همکارانش، ازجمله ایول هولاتا، مشاور امنیت ملی اسرائیل، دیوید بارنئا، رئیس موساد و دیگران، تلاش کردند تا آمریکایی‌ها را متقاعد کنند تا دو مسیر همزمان را پی بگیرند و در کنار ادامه مذاکرات با جمهوری اسلامی، برای «گزینه ب» درصورت به‌نتیجه‌نرسیدن مذاکرات نیز آماده باشند.

آیا راهبرد لاپید بار دیگر همه چیز را تغییر خواهد داد؟

به نوشته اورشلیم‌پست، براساس برخی گمانه‌زنی‌ها، اتحاد لاپید-گانتز در دوره دولت موقت می‌تواند به انتقاد بسیار آرام‌تر از ایالات متحده و شاید کاهش حملات مخفیانه به برنامه هسته‌ای ایران، در مقایسه با دولت تحت مدیریت بنت یا نتانیاهو منجر شود.

لاپید به‌طور کلی رویکردی کمتر تقابل‌آمیز نسبت به ایالات متحده دارد و به‌عنوان نخست‌وزیر یک دولت موقت، آن‌طور که بنت مجبور بود، وابسته به دیگر عناصر ائتلاف خود نخواهد بود.

براساس گزارش‌ها اگر در طول دوران دولت موقت، نتانیاهو به نحوی یک ائتلاف جایگزین را به‌موقع برای جلوگیری از انتخابات جدید گرد هم آورد، یا پس از این انتخابات به نخست‌وزیری بازگردد، رویکرد دیپلماتیک اسرائیل به موضوع هسته‌ای ایران ممکن است کاملا متفاوت شود. هرجند دیگر مذاکره‌ای با ایران وجود ندارد که بتوان علیه آن صحبت کرد، نتانیاهو به طور کلی در لحن خود نسبت به این موضوع بسیار تهاجمی‌تر عمل می‌کند و در آن صورت ممکن است مذاکرات نزدیک بین واشنگتن و اورشلیم در مورد ایران و برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی به پایان برسد یا کمتر تکرار شود.

در عین حال، نتانیاهو احتمالاً به شراکت با کشورهای عربی برای مقابله با تهدید ایران براساس پیمان ابراهیم با برخی از این کشورها و همکاری‌های پنهانی اسرائیل با برخی دیگر از آن‌ها ادامه خواهد داد.