شورای نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری که متشکل از تعدادی از کاندیداها است ، در یک نشست خبری گفته است اگر آرای پاک و ناپاک از هم جدا شوند، با توجه به گستردگی تقلب، احتمال رفتن به دور دوم بسیار بالا است . تعدادی از اعضای این شورا در این نشست خبری گفتهاند که تیمهای پیشتاز در این دور انتخابات تقلب گسترده کردهاند و در صورت جدا سازی این آرای تقلبی، برنده اصلی در دور اول مشخص نخواهد شد و انتخابات به دور دوم خواهد رفت .
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اما آنچه از زبان اعضای کمیسیون انتخابات، نهادهای ناظر داخلی و بینالمللی جسته و گریخته به گوش میرسد، سطح تقلب را تا آن حد گسترده نمیدانند که باعث عدم برنده شدن یک نامزد در دور اول شود. حتی گزارشهای ناظران تیمهای انتخاباتی در روز انتخابات نشان میداد که سطح تقلب بسیار کمتر از دورهای پیشین بود . از سوی دیگر با توجه به تعداد آرای ریخته شده به صندوقهای رای، تصور زیادی از تقلب گسترده وجود ندارد. زیرا تعداد آرای که ریخته شده برابر با تعداد مردمی است که در مراکز انتخاباتی از قبل ثبتنام شده بودند. برگههای نتایج ابتدایی که در عصر همان روز انتخابات در مراکز انتخاباتی نصب شد و تعداد آرای ریخته شده به صندوقها را مشخص میکرد نیز همین تعداد آرای تخمینی را نشان میدهد. این وسط میماند بحث آرای بدون بیومتریک. با توجه به تعداد افرادی که برای حضور در انتخابات ثبت نام کرده بودند و شناسنامههایشان مهر خورده بود، امکان وجود گسترده آرای بدون بیومتریک کم است. نزدیک به ۱۰ میلیون نفر برای شرکت در انتخابات ثبتنام کرده بودند و از این تعداد نزدیک به ۳ میلیون رای به صندوق ها ریخته شده است . آنانی که به پای صندوقهای رای رفتهاند، کسانی بودند که از قبل برای شرکت در انتخابات انگیزه داشتند و یا به آنها انگیزه داده شده بود. بنابراین به نظر نمیرسد آرای غیر بیومتریک در حدی باشد که مطلقا انتخابات را به دور دوم ببرد.
اظهار نظرهای شورای نامزدها در مورد رفتن به دور دوم، بیشتر نشان از علاقهمندی آنان برای رفتن به دور دوم است. این کار برای نامزدهای بازنده یک امتیاز بزرگ دارد. مسلما در صورت رفتن به دور دوم، دو نامزد پیشتاز مجبور خواهند بود تا از میان نامزدهای بازنده برای خود نیرو جذب کنند. هرچه باشد، این افراد تعدادی رای هواداران خود را با خود دارند و در دور دوم میتواند به درد معامله بخورد. در گذشته نیز چنین بود. در دور دوم انتخابات سال ۲۰۱۴ هر دو نامزد پیشتاز به سراغ نامزدهای بازنده رفته و با دادن امتیازهایی در صورت پیروزی، انان را به سوی خود کشاندند. حالا هم نامزدهای بازنده میدانند در صورتی که دور دومی در کار نباشد. امتیازی و معاملهای نیز در کار نخواهد بود. بههمین سبب برای نامزدهای بازنده بهترین گزینه رفتن به دور دوم است. اما رفتن به دور دوم میتواند چالشهای بزرگی را با خود همراه داشته باشد.
در قدم نخست امکان برگزاری انتخابات دور دوم به همین زودی میسر نخواهد بود. نه دولت افغانستان پول آنچنانی دارد که هزینه انتخابات دور دوم را بپردازد و نه هنوز نهادهای بینالمللی کمک رسان در این زمینه اعلام امادگی کردهاند. در کنار آن بخشهای مرکزی و شمالی افغانستان همین حالا شاهد بارش برف بودهاند. از نیمه دوم فصل پاییز، ارتباط با بخشی از شهرستانهای افغانستان به دلیل بارشهای سنگین برف و نبود جادههای استاندارد، کاملا قطع میشود. بنابراین امکان برگزاری انتخابات تا نیمه دوم بهار سال آینده میسر نیست. انتظار کشیدن برای بهار سال آینده با توجه به تنشهایی که میان رهبران حکومت وحدت ملی به وجود آمده، میتواند بحران بزرگتری را دامن بزند. همین حالا میان رئیس جمهور و رئیس اجرایی بر سر برکناری و ادامه کار سخنگوی وزارت امور خارجه افغانستان تنش وجود دارد.
در قدم سوم، تمایل مردم افغانستان برای رفتن به پای صندوقهای رای روز به روز کمتر میشود. با این که نیرو های امنیتی در این دور از انتخابات نگذاشتند طالبان طبق هشدارشان انتخابات را کاملا مختل کنند، اما بخشی از مردم هم جرات آمدن به پای صندوقهای رای را نداشتند. مسلما رفتن به دور دوم از تعداد آرای موجود هم خواهد کاست و آن زمان مشروعیت حکومت به معنی واقعی زیر سوال خواهد رفت. حالا باید دید و انتظار کشید تا مشخص شود کمیسیون مستقل انتخابات با اعلام نتایج ابتدایی انتخابات، رئیسجمهور را در همین دور اول مشخص میکند، یا آرای ریخته شده، انتخابات را به دور دوم میبرد.