بالاخره انتظارها برای فرزندآوری یوز ماده‌ای که در «پارک ملی توران» نگهداری می‌شد، به سر رسید و نوزادان «ایران» و «فیروز»، یوزهای ماده و نر، در سایت مرکز تکثیر یوز ایرانی به دنیا آمدند.

سازمان حفاظت محیط ‌زیست با تایید این خبر اعلام کرد که این سه توله‌یوز ایرانی با زایمان سزارین صحرایی متولد شدند.

علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط ‌زیست، درباره تولد این یوزها گفت: «با توجه به حضور تیم دامپزشکی از یک هفته گذشته و بررسی شبانه‌روزی رفتارهای این جانور، مشخص شد که بارداری کامل بوده و با توجه به شرایط فیزیکی گونه و عدم توانایی در زایمان طبیعی، به انجام زایمان سزارین صحرایی اقدام شد.»

به گفته او، اقدامات اولیه دامپزشکی یوز ماده ایرانی انجام ‌شده و حال مادر و توله‌ها طبیعی است و تحت مراقبت‌های ویژه بعدی قرار دارند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه تا امروز کمتر از ۲۰ قلاده یوز در هفت استان سمنان، کرمان، یزد، خراسان‌ رضوی، خراسان شمالی، و خراسان جنوبی مشاهده‌ شده است، اظهار امیدواری کرد که بتوان با حفظ این توله‌ها، شمار یوزپلنگان را در شرایط اسارت، و سپس در شرایط نیمه‌اسارت، افزایش داد.

تولد فرزندان «ایران»، نخستین زایمان یوز آسیایی در اسارت است. انتشار چنین خبری پس از اخبار هفته گذشته مبنی بر تلف شدن یک پلنگ در مازندران و یک خرس در اردبیل، اتفاق خوشحال‌کننده‌ای برای دوستداران محیط زیست محسوب می‌شود.

یوزهای ایرانی سال‌ها است که در خطر انقراض قرار گرفته‌اند و با این حال، در دوره‌های مدیریتی مختلف، به بهانه‌های گوناگونی از جمله کمبود بودجه، در نجات آن‌ها تعلل شده است. در آذر ۱۳۸۸، زمزمه تغییر سیاست‌های سازمان محیط زیست در خصوص سه یوز پردیسان آغاز شد و کارشناسان انجمن یوز ایرانی از رایزنی برای اجرای طرح نگهداری یوزها در شرایط نیمه‌اسارت خبر دادند. این طرح موافقان و مخالفانی داشت و اوضاع به شکل آزمون و خطا ادامه یافت تا در بهمن ۱۳۹۸، وحید زمانی، استاد محیط زیست، بار دیگر هشدار داد که یوز ایرانی در حال از بین رفتن است. او به خبرگزاری مهر گفت: «یک سال است از یوزها خبری نیست. اما این خبر عجیب نیست، چون کسی آن‌ها را پایش نکرده است. تقریبا هیچ ‌یک از بندهای دارای اولویت برنامه اجرایی نشده و حتی برنامه‌ای برای اجرایی شدن آن‌ها اعلام نشده است.»

درنهایت در فرودین ۱۳۹۹، سازمان محیط زیست سه یوزپلنگ ایرانی به نام‌های «ایران»، «دلبر»، و «کوشکی» را به مرکز نگهداری جدید فرستاد، و آن‌ها سپس برای حفاظت و تولیدمثل به زیستگاه «توران» در استان سمنان منتقل شدند. پس از آن، یک یوزپلنگ نر به نام «فیروز» نیز به این مجموعه اضافه شد تا احتمال بارداری یوزپلنگ‌های ماده افزایش یابد. سه قلوهای تازه، از آمیزش «فیروز» و «ایران» به دنیا آمده‌اند.

ایران یکی از آخرین کشورهای جهان است که یوزپلنگ‌های آسیایی در آن زندگی می‌کنند. شادمانی از زادوولد این یوزها در شرایطی است که با توجه به سوابق بی‌توجهی به مسائل زیست‌محیط در ایران، معلوم نیست روند افزایش گونه‌های در معرض انقراض ادامه داشته باشد. 

حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست، روز ۱۹ دی سال گذشته به «تسنیم» گفت: «برای حفاظت از یوز ایرانی برنامه جامعی را تدوین کرده‌ایم، اما هنوز بودجه‌ای به آن تعلق نگرفته است.»

او شمار یوزهای باقی مانده در ایران را ۱۲ قلاده دانسته و تاکید کرده بود که «اقدام‌هایی که به منظور افزایش حفاظت، تولید مثل، و نصب علایم در جاده‌ها انجام داده‌ایم، برای نجات این گونه کافی نبوده است.»