جواد ظریف به دیدار1+4 رفت

نشست فوق‌العاده وزیر خارجه ایران در سازمان ملل

SPENCER PLATT / GETTY IMAGES NORTH AMERICA / AFP عکس از حضور محمدجواد ظریف در هفتادوچهارمین مجمع عمومی سازمان ملل

امروز در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشستی فوق‌العاده حضور پیدا کرد. جواد ظریف با نماینده عالی اتحادیه اروپا و وزیران خارجه ۱+۴ در مقر سازمان ملل متحد دیدار کرد.  در این نشست وزرای خارجه چین، فرانسه، آلمان، روسیه و بریتانیا و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا حضور داشتند. محوریت این نشست بررسی آخرین وضعیت اجرای برجام است. توافقی که در سایه اتفاقات اخیر سرنوشتی متفاوت با قبل پیدا کرده است.

وزرای خارجه ایران و گروه۴+۱ پیش از این نیز دو بار دیگر باهم دیدار کرده بودند. البته دیدارهای قبلی جواد ظریف با ۴+۱ در چارچوب «کمیسیون مشترک برجام» بود. سال گذشته یک‌بار در اواسط تابستان و بار دیگر در اوایل پاییز سال ۱۳۹۷ بود که این دیدارها صورت گرفت. گفته می‌شود که نشست امروز در حاشیه سازمان ملل در راستای «کمیسیون مشترک برجام» نیست.

اتحادیه اروپا امروز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که «وزرا راه‌های اطمینان از اجرای کامل و مؤثر برجام از هر نظر را بررسی خواهند کرد».

نگرانی‌های اروپا از عدم اجرای تعهدات ایران در چارچوب «برجام» و هم‌چنین خروج آمریکا از این توافق باعث شده است که اتحادیه اروپا مصمم شود تا هم‌چنان بر اجرای کامل و موثر برجام نظارت کند. 

فدریکا موگرینی ریاست این نشست برعهده داشت و در پایان این نشست در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت: «این نشست تلاشی برای حفظ توافق هسته‌ای و غلبه بر مشکلات موجود بود».

موگرینی هم‌چنین بیانیه مشترک وزیران خارجه پنج کشور را هم در جمع خبرنگاران خواند که در از برجام به عنوان «عنصر کلیدی در ساختار جهانی عدم اشاعه هسته‌ای» نام برده شده و بر اهمیت «اجرای کامل و موثر» آن از سوی همه طرف‌ها تاکید شده. 

موگرینی هم‌چنین در نشست خبری بعد از دیدار با وزرای خارجه ایران و ۴+۱، اقدام ایران را برای خروج از برجام «برگشت‌پذیر» خواند. موگرینی بار دیگر از تهران خواست که به اجرای کامل برجام بازگردد.

جمهوری اسلامی ایران در شش ماه گذشته طی «سه مرحله» اقدام به کاهش تعهدات هسته‌ای خود کرده است که درواقع نشانی جدی از تلاش ایران برای خروج از برجام است. به گفته مقام‌های حکومتی ایران اقدامات اروپا برای کمک به ایران پس از خروج آمریکا از برجام کافی نبوده است و مدعی‌ست که اگر اتحادیه اروپا خواستار ماندن ایران در برجام است باید اقدامات بیشتری به‌خصوص در حوزه اقتصادی انجام دهد. 

در روزهای گذشته و در حاشیه اجلاس عمومی سازمان ملل، مقامات حکومت ایران تلاش زیادی کردند تا در دیدار با رهبران کشورهای اروپایی هم از تنش‌های موجود کم کنند و هم بتوانند به مسیر‌های تازه‌ای برای خروج از بحران اقتصادی ناشی از تحریم‌های سنگین آمریکا دست پیدا کنند. 

حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در مدت حضور خود در نیویورک با رئیس جمهور فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان دیدار کرد. روحانی هم‌چنین با بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا نیز دیدار کرد. دیدارهایی که از دو جهت برای مقامات ایرانی مهم بود؛ یکی تلاش برای ساختن مسیری که هم‌چنان مشروعیت حاکمیت جمهوری اسلامی را نزد اروپاییان حفظ کنند و یکی دیگر کاستن از تنش‌هایی که اخیرا و پس از حمله‌ها به تاسیسات نفتی عربستان گریبان ایران را گرفته است. 

سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه چند روز قبل با صدور بیانیه‌ای ایران را مسئول حمله به تاسیسات عربستان دانستند. بیانیه‌ای که سایه سنگینی بر تمامی دیدارهای روحانی با روسای جمهور اروپایی انداخته بود. شب گذشته در محل سازمان ملل، حسن روحانی و امانوئل مکرون و بوریس جانسون به طور اتفاقی چند دقیقه‌ای در راهرو‌های سازمان ملل دیدار کردند. در این دیدار کوتاه رئیس جمهور فرانسه خطاب به روحانی گفت که اگر در این روزها به دیدار ترامپ نرود، فرصتی تاریخی را از دست خواهد داد.