روز پنجشنبه،۳۰ دی‌، هلال بلخی، رئیس اداره فرهنگ طالبان در جوزجان، اعلام کرد گروه ویژه نظامی طالبان که زیرنظر اداره فرهنگ فعالیت می‌کند، در روستای خواجه گوگردک از توابع شبرغان، شش نفر را به جرم شکار پرندگان بازداشت کرده‌اند.

خبرگزاری باختر که زیرنظر طالبان فعالیت می‌کند، با انتشار این خبر اعلام کرد که یک گروه ویژه نظامی در استان جوزجان ایجاد شده است تا از شکار پرندگان و قاچاق آثار باستانی جلوگیری کند. باختر گزارش می‌دهد که وزیر اطلاعات و فرهنگ طالبان دستور داده است که از حیات وحش محفاظت شود و به کسی اجازه داده نشود پرندگان و حیوانات را شکار کند.

این نخستین بار است که در افغانستان، یک اداره فرهنگی گروهی نظامی ایجاد می‌کند تا از حیات وحش و آثار باستانی حفاظت کند. پیش از این و در ساختار نهادهای امنیتی دولت پیشین افغانستان نیز چنین گروه‌های خاصی برای اهداف مختلف فعالیت می‌کردند، اما همه این گروه‌ها زیرنظر نهادهای امنیتی از جمله وزارت کشور، دفاع و اداره امنیت ملی بودند.

در عکس‌هایی که از شش شکارچی بازداشت شد‌ه‌ در جوزجان منتشر شده، دیده می‌شود که ابزارهای شکار آن‌ها بسیار ابتدایی است و حتی تفنگ شکاری ندارند. این شکارچیان به یکی از رسانه‌های محلی گفتند که آنان سال‌ها است که از راه شکار امرار معاش می‌کنند.

گروه ویژه طالبان در شبرغان در حالی این شش نفر را بازداشت می‌کند که فرماندهان و افراد طالبان در شهرهای مختلف افغانستان حیوانات و پرندگان را بی‌رویه شکار می‌کنند و در ۲۰ سال گذشته، قاچاق آثار باستانی و فروش چوب جنگل‌های شرق افغانستان از منابع درآمد این گروه بوده است. تشکیل گروه ویژه نظامی در جوزجان هم در حالی صورت گرفته که چنین اقدامی در هیچ‌یک از استان‌های دیگر به‌ویژه در جنوب و شرق افغانستان تاکنون عملی نشده است. شکار پرندگان و حیوانات کمیاب در استان‌های شرقی و غربی افغانستان از جمله نورستان، ننگرهار، کنر، فراه، نیمروز و هرات نیز انجام می‌شود اما برای جلوگیری از شکار غیرقانونی پرندگان و حیوانات در این استان‌ها هیچ گروهی ایجاد نشده است و حالا در شبرغان که نه جنگل دارد و نه آثار باستانی قابل توجهی در آن باقی مانده، گروه ویژه‌ای زیرنظر اداره فرهنگ طالبان ایجاد شده است.

این اقدام طالبان در جوزجان با حضور گروهی از شکارچیان قطری در شهر فراه که همه‌روزه پرندگان و حیوانان کمیاب طبیعت افغانستان را شکار می‌کنند، هم‌زمان شده است. یک فعال مدنی در فراه، به شرط فاش نشدن نامش، به ایندیپندنت فارسی گفت که گروهی از شکارچیان قطری، اواخر نوامبر به افغانستان آمدند و شماری از آنان هنوز در مرکز فراه‌اند و در استان‌های نیمروز، هرات و فراه پرندگان کمیاب‌ را شکار می‌کنند.

به گفته این منبع، قطری‌ها ضمن اقدام به شکار، شماری از پرندگان بومی را از مردم و بازرگانان محلی می‌خرند و در باغی وسیع در منطقه چاکرته فراه نگهداری می‌کنند. این پرندگان پس از مدتی نگهداری در فراه، به قطر منتقل می‌شوند.

 گروهی از شکارچیان قطری، اواخر نوامبر به افغانستان آمدند- شبکه‌های اجتماعی افغانستان

این منبع افزود: «در چند سال اخیر، قطری‌ها به کمک مقام‌های محلی دولت پیشین افغانستان و فرماندهان محلی طالبان در استان‌های فراه و نیمروز، دائما در دشت‌ها و کوهستان‌های غرب افغانستان به شکار می‌پرداختند و فعلا اوضاع برایشان بهتر شده، چون همه‌جا یکدست در اختیار طالبان است.»

در سال ۲۰۱۸، اداره حفاظت از محیط زیست دولت پیشین افغانستان برای مسئولان یک موسسه قطری به نام الغرافه جواز شکار پرندگان در فراه را صادر کرد. در دو سال گذشته، ویدیوها و عکس‌های متعددی از قطری‌ها در حال شکار آهو و پرندگان در دشت‌های فراه منتشر شد. در یکی از این ویدیوها، افرادی سوار بر خودرو، چند آهو را در یکی از دشت‌های فراه تعقیب و در نهایت با شلیک گلوله آن‌ها را شکار می‌کنند. این ویدیو در ژانویه ۲۰۲۰ منتشر شد و شهروندان افغانستان را به شدت خشمگین کرد.

در همین حال یک منبع آگاه در مزارشریف هم می‌گوید که افراد طالبان در ماه اوت و در اوایل سلطه خود بر مزارشریف، کبوتران زیارتگاه حضرت علی را که بخشی از هویت فرهنگی و یکی از جاذبه‌های توریستی آن شهر بود، شکار می‌کردند و می‌خوردند. این منبع افزود: «افراد گروه طالبان ده‌ها کبوتر را کباب کردند اما هیچ کس به این دلیل بازخواست نشد.» ده‌ها سال است که کبوترها در زیارتگاه حضرت علی در مزارشریف حضور دارند و مردم این شهر به این کبوتران به چشم موجوداتی مقدس و قابل احترام می‌نگرند. این منبع تصریح کرد که شمار کبوتران زیارتگاه حضرت علی نسبت به یک سال گذشته به میزان چشمگیری کاهش یافته و دلیل آن شکار بی‌رویه آن‌ها به دست افراد طالبان است.

به نظر می‌رسد طالبان تحت عنوان حفاظت از محیط زیست، مبارزه با داعش و سرکوب آدم‌ربایان، به دنبال آزار و شکار افرادی‌اند که تصور می‌کنند روزی مقابل این گروه خواهند ایستاد. شمال افغانستان و به‌ویژه شبرغان که یکی از خاستگاه‌های نیروهای ضد طالبان است، نخستین استانی است که طالبان از ایجاد گروه ویژه برای محافظت از حیات وحش و آثار باستانی در آن خبر می‌دهند.

از این اقدام طالبان چنین به نظر می‎‌‌آید که تشکیل گروه‌ ویژه نظامی در جوزجان شبیه اقدام این گروه برای گسیل انتحاری‌ها به فاریاب پس از سرکوب اعتراض‌ها است؛ چون اگر به ایجاد گروه ویژه نظامی برای حفاظت از حیات وحش و آثار باستانی نیاز باشد، اولویت با استان‌هایی مانند فراه، نیمروز، هرات، لوگر، نورستان و ننگرهار است، نه جوزجان.