شیعیان افغانستان به طالبان اعتماد می‌کنند؟

طالبان سلاح‌های محافظان مساجد شیعیان در شهر هرات را جمع‌آوری کرده‌اند

بسیاری از روحانی‌ها و ملاهای طالبان اهل تشیع را مسلمان کامل نمی‌دانند‌ـ HOSHANG HASHIMI / AFP

چندی قبل شورای اهل تشیع هرات در همایشی حمایت تلویحی خود از رژیم طالبان را اعلام کرد، اما طالبان به‌تازگی اقدام به جمع‌آوری سلاح‌های محافظان مسجدهای شیعیان در شهر هرات کرده‌اند.

در ماه اوت و پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان، شماری از اعضای شورای علمای تشیع در توجیه دیدگاه خود در حمایت از طالبان می‌گفتند که طالبان به آنان قول داده‌اند که مزاحم برنامه‌ها و مراسم مذهبی آنان نخواهند شد و زمینه تامین امنیت آنان را میسر خواهند کرد.

حاجی سیروس علاف، رئیس شورای هماهنگی شیعیان افغانستان‌ــ که روزگاری مشاور اقتصادی اشرف غنی، رئیس‌جمهوری سابق آن کشور، نیز بود‌ــ به رسانه‌ها گفته است که طالبان سلاح‌هایی را که برای محافظت از مسجدهای اهل تشیع به هیئت امنای این مسجدها داده شده بود، جمع‌آوری کرده‌اند. او می‌گوید که با توجه به فعالیت داعش، وضعیت مسجدهای اهل تشیع بسیار آسیب‌پذیر است و در صورت نبود محافظ، احتمال وقوع رویدادهای خونین در این اماکن وجود دارد.

در همین حال، وال استریت ژورنال گزارش داده است که اطاعت از اوامر طالبان در میان هزاره‌ها و شیعیان در مناطق مرکزی افغانستان، جایی که در سال ۲۰۰۱ و قبل از سقوط گروه طالبان در پی حمله آمریکا صدها جوان و پیر شیعه به‌دست طالبان قتل‌عام شدند، به اصلی پذیرفته تبدیل شده است. به گزارش وال استریت ژورنال، عده‌ای از جوانان شیعه در بامیان و اطراف آن سلاح به دست گرفته‌اند و زیر پرچم طالبان امنیت مناطق خود را تامین می‌کنند.

سید کاظم، یکی از فرماندهان محلی اهل تشیع که جنگجویانش حالا در منطقه یکاولنگ در حال گشت‌زنی‌اند، می‌گوید که بار اول که طالبان به بامیان آمدند، هر کاری خواستند کردند. مردم به همین دلیل از وضعیت نگران‌اند و می‌ترسند که بار دیگر خشونت در این‌جا صورت بگیرد. سید کاظم گفته است که او و جنگجویان تحت‌فرمانش به همین دلیل به طالبان پیوسته‌اند تا جلو تکرار همان وقایع در دولت نخست طالبان را بگیرند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

وال استریت ژورنال نوشته است که سید کاظم در ساختمان فرمانداری یکاولنگ، کنار پرچم سفید طالبان، پرچم امام حسین را نیز برافراشته است. به نظر می‌رسد که رهبری طالبان در بامیان در تلاش برای نزدیک کردن شیعه‌ها با طالبان است، سخنی که مولوی سرحدی، استاندار بامیان، نیز تکرار می‌کند. او به وال استریت ژورنال گفته است که میان شیعه و سنی در افغانستان هیچ فرقی وجود ندارد. او دستیارش را معرفی می‌کند و می‌گوید که او شیعه است.

مولوی سرحدی کسی است که ماموریت انهدام مجسمه‌های بودای بامیان را بر عهده داشت. او همچنین متهم است که در دور اول حکومت طالبان، شمار زیادی از اهل تشیع را در مناطق مرکزی افغانستان به قتل رسانده است.

با این حال، وال استریت ژورنال نوشته است که واقعیت به همین خوبی که سید کاظم و مولوی سرحدی می‌گویند نیست. حتی در رهبری حکومت محلی در بامیان به‌جز یک نفر که مدیر اطلاعات است، شیعه دیگری نمی‌بینید. اهل تشیع افغانستان امتیازهای زیادی را که در زمان جمهوری سابق در اختیار داشتند حالا از دست داده‌اند و این را همه شیعه‌ها، به‌خصوص هزاره‌ها، بهتر می‌دانند.

به نظر می‌رسد که گروه طالبان به‌رغم تبلیغاتی که می‌کنند توجه چندانی به خواست اهل تشیع افغانستان ندارند. بسیاری از شیعیان نیز حضور شماری از فرماندهان محلی اهل تشیع را ظاهری می‌دانند و می‌گویند این افراد هیچ صلاحیتی ندارند و فقط چون مسیرها را بهتر بلدند، زمینه را برای پشتون‌هایی که هر روز به بهانه حصول طلب خود به مناطق شیعیان می‌آیند و در پی تصاحب زمین‌های مردم‌اند، بهتر فراهم می‌کنند.

طالبان به دلیل باورهای افراطی و نوع قرائت به‌شدت واپس‌گرایی که دارند با اهل تشیع در تضاد ایدئولوژیک‌اند. بسیاری از روحانی‌ها و ملاهای طالبان اهل تشیع را مسلمان کامل نمی‌دانند. حتی عده‌ای از آنان، مانند گروه داعش، اهل تشیع را مباح‌الدم می‌دانند (ریختن خونشان مباح است). در همین دوره، طالبان صدها خانواده شیعه هزاره را از روستاهایشان در دایکندی، غزنی، و هلمند اخراج و زمین‌ها و خانه‌هایشان را تصرف کردند. گزارش‌هایی نیز وجود دارد که طالبان در این مناطق حتی شماری از شیعیان را کشته‌اند.

در چنین وضعیتی به نظر نمی‌رسد که چهره‌هایی چون سید کاظم که حالا با جنگجویانش خود را بخشی از نظام طالبان می‌داند، در میان اهل تشیع افغانستان زیاد باشد.

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه