زنی مبتلا به اچ‌آی‌وی بدون دارو درمان شد

این زن آرژانتینی دومین فردی است که سیستم ایمنی بدنش به‌طور طبیعی ویروس اچ‌آی‌وی را شکست داده است

نخستین بیماری که اچ‌آی‌وی در او بدون پیوند سلول بنیادی درمان شد فردی ۶۷ ساله به نام لورین ویلنبرگ اهل سانفرانسیسکو بود‌ـ PRAKASH MATHEMA / AFP

زنی در آرژانتین دومین فردی است که سیستم ایمنی بدنش ویروس نقص ایمنی انسانی (اچ‌آی‌وی HIV) را شکست داده است.

بیماری اچ‌آی‌وی‌‌ـ۱ این زن ۳۰ ساله، که شایع‌ترین نوع اچ‌آی‌وی است، نخست در سال ۲۰۱۳ تشخیص داده شد. اما بر اساس پژوهشی که روز دوشنبه در نشریه «اَنالز آو اینترنال مدیسین Annals of Internal Medicine) منتشرشده است،  پس از هشت سال معاینات متعدد، نشانه‌ای از آلودگی ویروسی فعال در بدن او مشاهده نمی‌شود.

هویت واقعی این زن به‌‌دلیل انگی که ابتلا به این بیماری دارد، افشا نشده است. پژوهشگران او را «بیمار اسپرانزا» نامیده‌اند.

دلیل این نام آن است که این کشف می‌تواند برای ۳۸ میلیون مبتلا به اچ‌آی‌وی در جهان امیدبخش باشد که با روش احتمالی «درمان استریلیزه‌کننده»، نوعی درمان بسیار نادر از طریق سیستم ایمنی بدن است، بهبود پیدا کنند. واژه اسپانیایی «اسپرانزا» به معنای امید است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این زن نمونه «کنترل‌کننده ممتاز» است که در میان پژوهشگران به  گروه معدودی از افراد اچ‌آوی‌ مثبت اطلاق می‌شود که بدون مصرف داروهای ضدویروس (ART) که درمان معمول برای اچ‌آی‌وی است، زنده می‌مانند. این زن هشت سال بدون مصرف داروهای ضدویروس زندگی کرده است. 

بر اساس این تحقیق، پژوهشگران آرژانتینی و آمریکایی از سال ۲۰۱۷ برای پیگیری علایم ویروس غیرفعال، از این زن نمونه‌های خون گرفته‌اند و پس از آزمایش روی ۱.۱۹ میلیارد سلول خون و ۵۰۰ میلیون سلول بافتی، ردی از ژنوم‌های دست‌نخورده اچ‌آی‌وی مشاهده نکرده‌اند.

در این گزارش آمده  است: «به‌رغم تعداد بسیار زیاد سلول‌ها و بافت‌های سلولی، ژنوم دست-نخورده [مجموعه کاملی از ژن در سلول] و ژنوم‌های قابل تکثیر اچ‌آی‌وی‌‌ـ‌۱ در خون این کنترل‌کننده ممتاز مشاهده نشده است و حاکی از آن است که این بیمار احتمالا از راه طبیعی به درمان استریلیزه‌کننده آلودگی ویروس اچ‌آی‌وی۱ دست‌ یافته است.»

درمان معمول این بیماری داروهای ضدویروسی است که از تکثیر ویروس اچ‌آی‌وی ممانعت می‌کند. اما گاهی ویروس الگوی ژنتیکی‌اش را وارد کروموزوم سلول می‌کند و مخزنی نهفته ایجاد می‌شود که از سیستم ایمنی بدن پنهان می‌ماند. 

نوع غیرفعال اچ‌آی‌وی با نام پروویروس شناخته می‌شود [که داده‌های ژنتیکی ویروس می‌تواند به ژنوم سلول میزبان وارد و تکثیر شود]. این ویروس در بیماران تحت درمان می‌تواند در سلول‌های «سی‌دی‌۴ تی»، نوعی سلول تی دارای پروتئین سی‌دی۴ که در برخی سلول‌های ایمنی یافته می‌شود، نهفته باقی بماند.

این زن در ایمیلی به شبکه خبری ان‌بی‌سی گفت: «از سالم بودن لذت می‌برم. من خانواده‌ای سالم دارم. لازم نیست دارو مصرف کنم، طوری زندگی می‌کنم گویی اتفاقی نیفتاده است. این خود یک امتیاز است.»

دکتر ژو یو، متخصص ایمنی‌شناسی در انستیتو راگِن بوستون که همراه ناتالیا لوفِر، پژوهشگر‌ـ‌پزشک در انستیتو اینبرس (INBIRS) در بوئنوس‌آیرس، ناظر بر این پژوهش بوده است، می‌گوید: «این واقعا معجزه‌ سیستم ایمنی بدن است که این کار را انجام داده است.»

او در ادامه افزود: «ما اکنون امکان ایجاد این نوع مصونیت در بیمارانی که داروی ضدویروس مصرف می‌کنند را از طریق واکسیناسیون تحت بررسی داریم و هدف آموزش سیستم ایمنی آن‌ها برای کنترل ویروس بدون درمان ضدویروسی است.»

نخستین بیماری که اچ‌آی‌وی در او بدون پیوند سلول بنیادی درمان شد فردی ۶۷ ساله به نام لورین ویلنبرگ اهل سانفرانسیسکو بود. بیماری اچ‌آی‌وی او نخست در سال ۱۹۹۲ تشخیص داده شد، اما در اوت سال ۲۰۲۰ بود که دانشمندان کشف کردند که او به‌طور طبیعی از بیماری بهبود یافته است.

دکتر ژو یو گفت: «یافتن بیماری با این توانایی طبیعی برای بهبود عملی (ویروسی که توانایی تکثیر ندارد) خوب است، اما یافتن دو بیمار بسیار معنادارتر است. این یعنی که باید شمار بیشتری از نوع افراد وجود داشته باشند.»

دکتر لوفر در ماه مارس به نشریه تایمز گفت: «این جهشی مهم در دنیای پژوهش در مورد درمان اچ‌آی‌وی است. پس از تشخیص، آزمایش‌های او همه ما را شگفت‌زده کرد.»

 

© The Independent