گامی دیگر به‌سوی کشف معمای حیات

مریخ نورد کیوریاسیتی مولکول‌های آلی جدیدی در سیاره سرخ کشف کرد

برنامه‌ریزی برای ماموریت آتی به سیاره سرخ در سال ۲۰۳۰ به‌منظور گردآوری نمونه‌های مریخ‌نورد کیوریاسیتی در دست انجام است - AFP

مریخ‌نورد کیوریاسیتی ناسا بر روی سیاره سرخ  مولکول‌های آلی کشف کرده که پیش از این ناشناخته بودند. این کشف می‌تواند به پیشرفت ابزارهای بهتر در جستجوی نشانه‌های شیمیایی ردِ پای حیات در سایر سیاره‌ها  منجر شود. اگرچه ترکیب‌های بر پایه کربن که اخیرا پیدا شدند دربرگیرنده شواهد قطعی از وجود حیات در مریخ نیستند؛ پژوهشی که در روز دوشنبه در مجله «نیچر آسترونومی» (Nature Astronomy) منتشر شد حاکی از آن است که شیوه آزمایش بدون حفاری مریخ‌نورد می‌تواند در ماموریت‌های اکتشافی آینده فضایی یک روش موثر در جستجوی مولکول‌های آلی باشد.

یکی از ماموریت‌های اصلی مریخ‌نورد کیوریاسیتی از زمان فرود آن بر مریخ در ماه اوت ۲۰۱۲، جستجوی مولکول‌های آلی و نشانه‌های حیات در مناطق زیست‌پذیر باستانی سیاره سرخ در دهانه گیل بوده است. اما درست زمانی که دانشمندان ناسا آماده انجام آزمایش «شیمیِ مرطوب» می‌شدند تا برای نخستین بار وجود مولکول‌های آلی در سنگ‌های محوطه «کوه شارپ» در مریخ را آزمایش کنند، مته مریخ‌نورد شکست و همگان را در باره این ماموریت به شک انداخت.

[توضیح: شیمی مرطوب یکی از شاخه‌های شیمیِ تجزیه است که به فرایند تجزیه مواد می‌پردازد.]

دانشمندان ناسا سپس با یک روش بازبینی‌شده‌ «آزمایش شیمی مرطوب» را توسعه دادند و به‌جای مته‌کاری و پودر کردن سنگ‌ها، آزمایش مواد آلی را در خرده‌های شن نرمی که مریخ‌نورد از منطقه «بگنالد دون» سیاره سرخ جمع‌آوری کرده بود انجام دادند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به گفته ناسا این تغییر بسیار مهم و حیاتی بود، زیرا مریخ‌نورد فقط ۹ فنجان مایع حل کننده داشت که فقط یک‌بار قابل‌استفاده بودند.

ازآنجایی‌که ترکیب‌های آلی در مریخ ممکن است در هنگام گرم شدن به‌راحتی تجزیه شود، مایع حل کننده با تبدیل آن‌ها به مشتق‌های شیمیایی، به‌انجام بررسی شیمیایی بدون تجزیه مولکول‌ها کمک می‌کند.

پژوهشگران با انجام این آزمایش در نمونه‌های شن نرم، مشتق‌های شیمیایی بنزوئیک اسید و آمونیاک پیدا کردند. این آزمایش‌ها هم‌چنین وجود سایر مولکول‌ها ازجمله اسید فسفریک، فنول، مولکول نیتروژن و «ترکیب‌های نامشخص با وزن مولکولی بالا» را نشان دادند.

دانشمندان در این پژوهش، که سرپرست آن مایوا‌ میلان از مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا بوده است، می‌گویند «آزمایش مشتق‌سازی بر روی مریخ، فهرست مولکول‌های موجود در نمونه‌های به‌دست‌آمده از مریخ را گسترش داد و ابزار قدرتمندی را نشان داد که امکان جستجوی بیشتر مولکول‌های آلی قطبی مرتبط با دوران زیستی یا پیشازیستی فراهم کرد.»

سرانجام باگذشت بیش از یک‌سال بدون استفاده از مته مریخ‌نورد کیوریاسیتی، مهندسان ناسا که از زمین بر روی آن کار می‌کنند، این دستگاه را در سال ۲۰۱۸ تعمیرکردند و به جمع‌آوری نمونه‌های بیشتری از پهنه طبیعی مریخ کمک کردند.

انتظار می‌رود نتایج آزمایش‌های بیشتری منتشر شود. برنامه‌ریزی برای ماموریت آتی به سیاره سرخ در سال ۲۰۳۰ به‌منظور گردآوری نمونه‌های مریخ‌نورد کیوریاسیتی نیز در دست انجام است.

© The Independent

بیشتر از علوم