نگاهی به وضعیت بهائیان اردن

پس از اسلام و مسیحیت، بهائیت سومین دین در اردن است ‏

گوشه ای از یک گردهمایی بهائیان اردن (عکس از تهانی حلمی)

کیش بهائیت از حدود یک قرن پیش وارد اردن شد و شماری از شهروندان اردنی تمایل به آموزه های این دین جدید پیدا کردند و رفته رفته شمار آن ها در اردن افزایش یافت. امروز اردن دارای تجمع کوچک بهایی است و این گروه اندک که تا هنوز از برخی امتیازات جامعه محروم است سعی می کند از طریق همزیستی مسالمت آمیز و همسویی با سایر شهروندان، پیوند خود را با جامعه اردن گسترش دهد.

البته شمار پیروان بهایی که در بیش از 183 کشور جهان زندگی می کنند  بالغ بر هفت میلیون نفر است و بهائیان امروزی در اردن، به عنوان نسل چهارم بهائیان در این کشور به شمار می روند.

همزیستی با دیگران

خانم تهانی حلمی، روزنامه نگار و سخنگوی بهائیان در اردن به اندیپندنت عربی گفت که بهائیان در تمام استان های کشور حضور دارند اما آمار دقیقی از تعداد آن ها در اردن وجود ندارد. وی افزود: بهائیان به دنبال همزیستی مسالمت آمیز با سایر شهروندان هستند و تلاش دارند نقش آن ها در جامعه مثبت و سازنده باشد. بهائیان نه تنها از طریق هم پذیری دینی و پذیرش اندیشه های دیگران وارد جامعه می شوند بلکه سعی می کنند در نشست ها و گفت و گو ها سهم بگیرند و دیگران را از اصول فکری و رسالت دینی خود با خبر سازند.

تهانی می افزاید که بهائیان میانه خوبی با دولت اردن دارند که مبتنی بر وفا داری و اخلاص است. مقامات دولتی اردن به ارزش های دینی بهایی احترام می گذارند و هیچ مشکلی برای برگزاری مراسم دینی وجود ندارد. اما نسبت به این که دین بهایی تا کنون از طریق قانون به رسمیت شناخته نشده است، بهائیان اردن در برخی از موارد با چالش های رو به رو می شوند.

سخنگوی بهائیان می گوید: به منظور بلند بردن سطح آگاهی مردم در مورد تنوع فکری، دینی، نژادی و قومی، لازم است برنامه های درسی اردن مورد بازنگری قرار گیرد تا اینکه بازتاب دهنده حقایق جامعه باشد و شهروندان اردنی بیشتر آماده ای پذیرش یکدیگر باشند.

سومین دین در اردن

ابراهیم غرایبه، نویسنده و پژوهشگر اجتماعی، بهائیت را پس از اسلام و مسیحیت به عنوان سومین دین در اردن می داند. وی می افزاید: در اواخر قرن نوزده هنگامی که بهائیان مورد آزار و اذیت دولت قاجار ایران قرار گرفتند به کشور های دیگر از جمله اردن مهاجرت کردند، برخی دیگر هم که به زیارت مرقد بهاء الله، بنیانگذار دین بهائیت در شهر عکا می آمدند، در اینجا باقی ماندند. نخستین اقامتگاه بهائیان در اردن در روستای عدسیه در شمال کشور بود اما اکنون در سراسر کشور پراکنده شده اند.

غرابیه می گوید: بهائیان، بهاء الله را به عنوان پیامبر می شناسند و به او احترام فراوان دارند. البته پس از ادعای نُبوًت و پیامبری، بهاء الله به بغداد تبعید شد، سپس از بغداد به استانبول و از آن جا به شهر عکا تبعید شد و در سال 1892 در همان شهر به زندگی بدرود گفت و به خاک سپرده شد.

بدین ترتیب، شهر عکا به قبله و حرم مقدس بهائیان جهان که جمعیت آن ها بیش از هفت میلیون نفر می شود تبدیل شد و همه روزه صد ها تن از پیروان دین بهایی از سراسر جهان به منظور دیدار از آرامگاه بنیانگذار بهائیت به این شهر می آیند.

غرابیه علاوه می دارد که بهائیت، یک دین مستقل است و بر خلاف تصور عموم، شاخه ای از ادیان دیگر نیست. بهائیان هیچ مشکل حقوقی و اجتماعی ندارند و بدون این که به احزاب سیاسی بپیوندند، نقش اجتماعی و اخلاقی خود را در برابر جامعه ایفا می کنند.

محرومیت از برخی حقوق اجتماعی

یک شهروند بهایی که با یک خانم سوئیسی بهایی ازدواج کرده است؛ سال ها است تلاش می کند برای همسرش تابعیت اردن را بگیرد اما متأسفانه تا کنون موفق به کسب تابعیت نشده است زیرا قرارداد ازدواج که طبق آیین بهائیت صورت گرفته است تا هنوز در اردن به رسمیت شناخته نمی شود. البته بر اساس قانون تابعیت اردن، هر خارجی که با یک شهروند اردنی ازدواج کرده باشد، پس از پنج سال از ازدواج واجد شرایط اخذ تابعیت اردن می شود.

بهائیان به جای داشتن گواهی ازدواج، یک دفترچه خانوادگی از سوی دولت دریافت می کنند که سهولت اجرای برخی از امور اجتماعی آن ها را فراهم می کند اما بهائیان در مسایل بی شماری از قبیل میراث و ثبت اموال همچنان دچار مشکل هستند.

نبود عبادتگاه برای بهائیان در اردن

سخنگوی جامعه بهائیان می گوید تا هنوز در اردن هیچ عبادتگاهی برای بهائیان وجود ندارد و آن ها ناگزیر اند اجتماعات دینی خود را در خانه ها انجام دهند. طبق آموزه های دینی، بهائیان باید در پیوند با جامعه و همسایگان باشند، از این رو بهائیان همواره تلاش دارند دوستان و همسایگان خود را از هر دین و فرهنگی که باشند در گردهمایی های خود دعوت کنند.

بهائیان اردن در هر هفته در نقاط مختلف کشور به منظور ادای نماز های هفتگی گرد هم می آیند و چون عبادتگاه خاصی وجود ندارد، نماز ها را در خانه ها ادا می کنند و البته صمیمیت خانوادگی، فضای این گردهمایی های دینی را بیشتر عارفانه می سازد.

بهائیان به وحدانیت و یکتایی خداوند ایمان دارند و هیچ شریک و همتایی برای خدا نمی پذیرند. آن ها اطاعت از اوامر الهی را واجب می دانند و بدین باور اند که خدا یکی است و دین خدا هم یکی، اگر چه افکار و برداشت های بشر در این زمینه تفاوت های بسیاری دارد. بهائیان به همه ای کتب آسمانی و پیامبران ایمان دارند.

بهائیان در هر سال 19 روز، روزه می گیرند که از 2 تا 20 ماه مارس می شود و در این مدت در ادای نماز و انجام سایر عبادات جد و جهد بیشتری می کنند.

بهائیان نمازهای خود را به صورت جداگانه ادا می کنند و نماز جماعت در بهائیت وجود ندارد. همچنان بهائیان به مقام روحانی عقیده ندارند زیرا آن ها برای رسیدن به خدا نیازی به میانجی نمی بینند.

https://www.independentarabia.com

© IndependentArabia