فاطمه گیلانی،‌ عضو هیئت پیشین گفت‌وگو کننده از سوی دولت ساقط شده افغانستان و فعال حقوق بشر گفته است که جو بایدن و اشرف غنی عامل بدبختی و آشفتگی در افغانستانند.

او گفته است که اشرف غنی یک «خائن ملی» است.

اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان پس از وادار کردن نیروهای امنیتی افغان به عقب‌نشینی و واگذاری بخش بزرگی از افغانستان به طالبان یک روز پیش از ورود این گروه به کابل، با اعضای نزدیک به خود مانند حمدالله محب، رئیس شواری امنیت ملی افغانستان و فضل محمود فضلی، رئيس اداره امور ریاست‌جمهوری، گریختند.

فاطمه گیلانی عضو گروه مذاکراتی بود که اشرف غنی با فرارش تمام تلاش‌هایشان را برای برقراری صلح و دولت همه‌شمول نقش بر آب کرد.

خانم گیلانی در مصاحبه با دویچه وله گفته است که فرار غنی او را شوکه کرده است، زیرا به گفته او افغانستان خیلی نزدیک به یک توافق سیاسی و انتقال منظم قدرت بود و اشرف غنی همه‌چیز را نابود کرد تا پول‌هایش را نجات دهد.

روز پس از فرار غنی خبرگزاری رویترز به نقل از منابع سفارت روسیه در کابل گزارش داد که اشرف غنی ۱۶۰ میلیون دلار را نیز با خود برده است.

صبح امروز، شنبه ۴ سپتامبر، نیز اعضای طالبان ویدئویی را از پارکینگ خودروهای ارگ ریاست‌جمهوری منتشر کرده‌اند که در آن دیده می‌شود چند جعبه و خریطه‌های (کیسه‌) پلاستیکی که این افراد در ویدئو ادعا می‌کنند روپوش بسته‌های دلار است به هر سو پرت شده است. افراد طالبان در این ویدئو می‌گویند این جعبه‌ها پر از دلار بوده است که افراد و گارد ریاست‌جمهوری آن را دزدیده‌اند.

بر اساس یک گزارش پیشتر منتشرشده ایندیپندنت فارسی در مورد چگونگی فرار اشرف غنی، هنگامی که او فرار می‌کرد گارد ریاست‌جمهوری می‌خواست مانع فرار وی شود. اما آقای غنی و تیمش برای جلوگیری از این کار چند بسته از دلارهایی را که می‌خواستند با خود ببرند به سوی آن‌ها پرتاب کرده‌اند تا آن‌ها را سرگرم کنند و خودشان با پول‌‌های بیشتری فرار کنند.

خانم گیلانی می‌گوید فرار ناگهانی غنی سبب وضعیتی شده است که ما امروز در افغانستان شاهد آن هستیم.

او در مورد دزدی پول به دست غنی و محب گفته است: «این باید تحقیق شود. اگر نه چرا در صورتی که به آن‌ها اطمینان داده شده بود که طالبان تا دو هفته داخل کابل نخواهد شد، آن‌ها به این عجله گریختند.»

خانم گیلانی یکی از چهار زن مذاکره‌کننده افغانستان بود که ماه‌ها در دوحه، پایتخت قطر، روزهای طاقت‌فرسایی را برای ایجاد یک توافق سیاسی و برقراری حکومتی مبتنی بر ارزش‌های حقوق بشری سپری کرد. اما با فرار غنی دیگر فرصت از توافق سیاسی و تضمین برای ایجاد حکومت همه‌شمول مبتنی بر ارزش‌های حقوق بشری و تساوی جنسیتی به حدر رفت. اردوی افغانستان نابود شد، نهادهای دولتی سرنگون و تمام دستاوردهای بیست ساله افغانستان به همراه حقوق زنان، آزادی مطبوعات و دیگر آزادی‌های سیاسی و اجتماعی که با میلیارد‌ها دلار جامعه جهانی در افغانستان فراهم شده بود یک شبه از دست رفت. بدتر از همه فرار سرسام‌ آور مغزها افغانستان را خالی از ایده و نیروی خلاق و مدبر کرد.

خانم گیلانی به صراحت می‌گوید که «قطعا اشرف غنی عامل این سقوط است». او می‌افزاید: «اشرف غنی کشورش را فریب داد. او نزدیک‌ترین مردم به خود را فریب داد. او می‌توانست منتظر بماند. او می‌توانست کشور را به شکل اصولی ترک کند و انتقال قدرت صورت می‌گرفت. کاری که او انجام داد مایه ننگ محض است.»

اشرف غنی در حالی از کشور گریخت که هر دو تیم هیئت مذاکره‌کننده در دوحه انتظار آمدن تیم باصلاحیت متشکل از رهبران سیاسی به ریاست عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی حکومت ساقط شده و حامد کرزی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان را از کابل می‌کشیدند. قرار بود تا با آمدن این تیم تصمیمات لازم امنیتی برای ایجاد حکومت انتقالی در حضور جامعه جهانی داده شود.

پیش از این نیز اشرف غنی برای برهم زدن گفت‌وگوهای صلح تلاش زیادی کرده بود و بهانه‌ها مختلفی را پیش کشیده بود تا روند صلح را برهم بزند.

یکی از شرط‌های بزرگ طالبان برای توافق سیاسی استعفای اشرف غنی بود. این گروه پذیرفته بود که پس از کنار رفتن غنی از قدرت یک اداره انتقالی ایجاد شود و بعد از برگزاری انتخابات سراسری پس از شش ماه، یک حکومت مبتنی بر حفظ ارزش‌های بیست سال گذشته آمیخته با خواست‌های طالبان ایجاد شود طوری که نهادها و اردو سر جای خود باقی بمانند و شهروندان هم مصون بوده و اختلالی در زندگی مردم ایجاد نشود و نیز حقوق زنان و دستاوردهای بیست سال گذشته حفظ شود. اما اشرف غنی خلاف آنچه که با تیم رهبران سیاسی راهی دوحه شب پیش از فرارش توافق کرده بود همه را فریب داد و کشور را به سرنگونی مطلق کشاند.

 خیانتی که آثارش قرن‌ها دامنگیر مردم افغانستان خواهد بود.