رشد چهار درصدی نزاع در ایران نسبت به سال قبل، بیشتر اعلام وضعیت هشدار در روابط اجتماعی میان ایرانی‌هاست. اداره کل روابط عمومی سازمان پزشک قانونی کشور، اعلام کرده است: «در چهار ماهه نخست سال جاری ۲۱۵ هزار و ۶۴۳ مصدوم نزاع به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کردند، این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که آمار مراجعین نزاع ۲۰۷ هزار و ۴۲۷ نفر بود، چهار درصد افزایش یافته است».
طبق این گزارش، در چهار ماهه نخست سال جاری، از کل مراجعان نزاع در کشور ۱۴۵ هزار و ۸۶۹ نفر مرد و ۶۹ هزار و ۷۷۴ نفر زن بودند.
به نقل از خبرگزاری ایسنا، روزانه حدود ۱۸۰۰ ایرانی همدیگر را در حد کبودی و جراحت کتک می‌زنند. در این مدت همچنین استان‌های تهران با ۳۶ هزار و ۱۸۲، خراسان رضوی با ۱۸ هزار و ۱۱۰ و اصفهان با ۱۶ هزار و ۶۵ نفر بیشترین و استان‌های ایلام با یک‌هزار و ۸۸، خراسان جنوبی با یک‌هزار و ۴۰۰ و بوشهر با یک‌هزار و ۴۵۳ نفر کمترین مراجعین نزاع را داشتند.
اداره کل پزشکی قانونی استان تهران نیز با اعلام افزایش دو درصدی نزاع بین تهرانی‌ها گفته است: «در چهار ماه نخست سال ۱۳۹۸، سی و شش هزار و ۱۸۲ نفر به دلیل آسیب‌های ناشی از نزاع به مراکز پزشکی قانونی استان تهران مراجعه کرده‌اند که این تعداد در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷ که تعداد مراجعین به دلیل نزاع به مراکز پزشکی قانونی سی و پنج هزار و ۵۵۴ نفر اعلام شده بود، دو درصد افزایش یافته است».
بیش از ۶۱ هزار نفر در تیر ماه کتک کاری کرده‌اند
این گزارش بیانگر آن است که میزان نزاع خیابانی که منجر به جراحت شده و افراد آسیب دیده به پزشکی قانونی مراجعه کرده‌اند رشد ۳.۳ درصدی نسبت به سال گذشته داشته است: «در تیرماه ۶۱ هزار و ۷۴۲ مصدوم نزاع به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کردند در حالیکه تعداد آنان در تیرماه سال قبل ۵۹ هزار و ۷۵۲ نفر بود». همچنین در این گزارش آمده: «در چهار ماهه [نخست] امسال بیشترین آمار مراجعات نزاع با ۶۱ هزار و ۷۴۲ نفر در تیر ماه و کمترین آن با ۴۴ هزار و ۸۵۸ نفر در فروردین ماه ثبت شده است». این آمار نشان دهنده بالا رفتن نزاع در فصل گرماست.
نزاع خیابانی رتبه اول مراجعه به پزشکی قانونی
در عین حال در این گزارش عنوان شده است: «نزاع بخش قابل توجهی از مراجعات سازمان را به خود اختصاص می‌دهد. آمارهای سال گذشته نشان می‌دهد که بیش از یک سوم از کل معاینات بالینی سازمان مربوط به نزاع است این آمار در سال‌های دیگر نیز تکرار شده و نزاع همواره در رتبه اول آمار معاینات قرار داشته است».
مطابق آمارهای موجود به طور کلی تعداد مراجعان نزاع در فصل تابستان افزایش می‌یابد. در سال گذشته ۵۸۰ هزار و۷۰ نفر برای معاینات نزاع به پزشکی قانونی مراجعه کردند که از این تعداد ۱۷۵ هزار و ۳۵۹ نفر تنها مربوط به فصل تابستان است. به عبارت دیگر ۳۰.۲ درصد از مراجعات نزاع در فصل تابستان به ثبت رسیده است.
دکتر مهدی صابری، رئیس بخش معاینات روانپزشکی استان تهران در این مورد گفته است: «عوامل متعددی موجب افزایش نزاع در فصل تابستان می‌شود که گرمای هوا، افزایش ترددهای خیابانی، تنش‌های اقتصادی و اجتماعی، استرس‌های ناشی از هوای گرم و غیره از جمله این موارد هستند. گرما به عنوان نوعی استرس از نظرمسائل زیست شناختی قابل بررسی است که با کاهش آب بدن، افزایش تنش و تحریک پذیری اتفاق می‌افتد. در این شرایط حالت تعادل زیست شناختی انسان به هم می‌خورد و سیستم بدنی آماده واکنش‌های شدیدتر از معمول است».
او همچنین افزایش ترددهای خیابانی در فصل گرما و حضور خانواده‌ها و جوانان در خیابان و پارک‌ها برای گذران وقت که منجر به ترافیک و شلوغی می‌شود را از عوامل زیاد شدن برخوردهای اجتماعی دانسته است.
به گفته دکتر صابری هرچند گرما تنها عامل تشدیدکننده نزاع نیست اما در کنار گرمای هوا، استرس‌های دیگری هم در بیشتر شدن برخوردهای خشن اجتماعی موثرند؛ از جمله این موارد می‌توان به مسائل ساده‌ای همچون ترافیک تا مشکلات بزرگتر همچون مسائل اقتصادی، گرایش جوانان به مواد روانگردان، عدم برنامه ریزی مناسب برای اوقات فراغت، الگوبرداری‌های نادرست از برخی شخصیت‌های خشن در برنامه‌های ماهواره‌ای و اینترنت و کمبود و گران بودن امکانات تفریحی سالم برای جوانان و غیره اشاره کرد.
رئیس بخش روان‌پزشکیِ پزشکی قانونی استان تهران یادآور شد که بنا به مشاهدات بخش معاینات، پسران جوان بیشترین گروه مراجعین نزاع هستند.
رئیس انجمن آسیب‌شناسی ایران چهار سال پیش در گفتوگو با روزنامه آرمان گفته بود که آستانه تحمل ایرانی‌ها در مرحله هشدار است.
کاهش آستانه تحمل در میان ایرانی‌ها
این در حالی است که عباس علی ناصحی، روانپزشک و استاد دانشگاه، سال گذشته در گفتوگو با خبرگزاری ایرنا خبر از وضعیت بحرانی کاهش آستانه تحمل ایرانی‌ها داده و آن را از نشانه‌های اضطراب دانسته بود: «افزایش درگیری و نزاع در سطح جامعه از علائم کاهش آستانه تحمل به شمار می‌رود که بیشتر ناشی از مشکلات اجتماعی به ویژه مسائل اقتصادی و مشکلات فردی است».
عباس علی ناصحی همچنین توضیح داده بود: «نتایج یک پیمایش ملی نشان می‌دهد، حدود ۲۳ درصد افراد بالای ۱۶ سال کشور و بیش از ۳۵ درصد تهرانی‌ها (این آمار متعلق به سال ۱۳۹۷ است) از نوعی اختلال روان رنج می‌برند که اختلال افسردگی و اضطراب در صدر این اختلالات قرار دارد».
عضو هیات علمی دانشگاه علمی کاربردی، افزایش حوادث طبیعی همچون زلزله و بحران‌های انسان ساختی، مشکلات اقتصادی، بحران‌های داخلی کشور، نداشتن شغل و مواردی از این دست را از دیگر عوامل شیوع اضطراب در میان مردم دانست و اظهار داشت: «بیکاری و مشکلات ناشی از آن بیش از تورم و مسائل اقتصادی، به اضطراب افراد منجر می‌شود».
او بسیاری از پرونده‌های قضایی کشور را مربوط به نزاع بین افراد دانست و گفت: «مهارت کنترل خشم نیاز به آموزش دارد؛ باید افراد آموزش ببینند چه فعالیت‌هایی را انجام دهند که زیاد خشمگین نشوند یا در صورت بروز خشم چگونه آن را کنترل کنند».
استاد دانشگاه همچنین با اشاره به اهمیت سلامت روان گفت: «به‌رغم اهمیت بالای سلامت روان در تمام امور جامعه، مردم و مسئولان حوزه بهداشت، به سلامت روان اهمیت چندانی نمی‌دهند که یکی از نشانه‌های آن میزان اندک بودجه اختصاص یافته به سلامت روان از سوی وزارت بهداشت است».
شانزده نوامبر از سوی سازمان ملل روز بین‌المللی بردباری نام‌گذاری شده است. در پیام سازمان ملل آمده است: «بردباری به معنای بی‌اعتنایی و بی‌میلی در پذیرش دیگران نیست، بلکه راهی است برای زندگی براساس تفاهم متقابل و احترام به دیگران، همچنین اعتقاد داشتن به اینکه از تنوع جهانی نباید ترسید بلکه باید آن را پذیرفت».
