خلیل‌زاد کجاست؟

سکوت معمار توافق آمریکا و طالبان همزمان با سقوط کابل

نزدیکان به خلیل‌زاد می‌گویند سکوت او پس از پیشروی طالبان در افغانستان قابل پیش‌بینی بود-T.J. Kirkpatrick / POOL / AFP

زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان ۱۳ اوت در پیامی توییتری خواستار راهکار سیاسی برای بحران افغانستان شد. دو روز بعد طالبان پرچم خود را در کابل برافراشته کرد، اشرف غنی از کشور خارج شد و فرودگاه کابل با هجوم افغان‌های وحشت‌زده از بازگشت طالبان به آشوب کشیده شد.

اما زلمی خلیل‌زاد، از چهره‌های فعال شبکه‌های اجتماعی با هزار و ۱۱۲ توییت منتشر شده، از آن زمان به طور تعجب‌آوری ساکت است.

برخی چهره‌های نزدیک به نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان بر این باورند که طالبان خلیل‌زاد را «دور زده است.»

خلیل‌زاد از مدت‌ها قبل به دلیل توافق فوریه ۲۰۲۰ با طالبان و امتیازدهی به آنها بدون اینکه به بسیاری از تعهدات خود عمل کنند، هدف انتقاد قرار داشت.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

کالین کلارک، مدیر تحقیقات و سیاست مرکز صوفان و کارشناس مقابله با تروریسم می‌گوید که سکوت خلیل‌زاد قابل پیش‌بینی بود.

او به نشریه «نشنال» گفت: «سکوت او باتوجه به از هم پاشیده شدن همه‌چیز غافلگیرکننده نیست.»

او تاکید می‌کند، تقسیم قدرت با طالبان در کابل که خلیل‌زاد مدافع آن بود هیچگاه اتفاق نمی‌افتاد.

این نخستین باری نیست که خلیل‌زاد ۷۰ ساله که در مزارشریف متولد شده پیش‌بینی غلطی درباره طالبان انجام داده است. او در سال ۱۹۹۶ در مقاله‌ای در واشینگتن‌پست نوشت که طالبان شیوه بنیادگرایی ضدآمریکایی جمهوری اسلامی ایران را دنبال نمی‌کند. اما پنج سال بعد القاعده تحت چتر حفاظتی طالبان حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر را در آمریکا انجام داد.

رایان کراکر، سفیر سابق آمریکا در افغانستان نیز توافق با طالبان را یک تسلیم ارزیابی کرده است.

یک مقام سابق سفارت آمریکا در کابل که از نزدیک با خلیل‌زاد کار کرده نیز می‌گوید او شخصی است که می‌خواهد دستور کار خودش را پیش ببرد.

یک مقام دیگر نیز به شرط فاش نشدن نامش به «نشنال» می‌گویید که خلیل‌زاد از اساس فرد اشتباهیی برای تسهیل گفت‌و‌گو‌های بین‌الافغانی بود چرا که روابط سالمی با کابل نداشت.

یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا می‌گوید روابط نزدیک خلیل‌زاد با طالبان و اصرار بایدن به خروج از افغانستان به باقی ماندن او در سمت نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان کمک کرد.

اما با بحرانی شدن وضعیت افغانستان، به قدرت رسیدن طالبان و ضرب‌الاجل خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان تا ۳۱ اوت، انتقادها نسبت به نقش خلیل‌زاد در کاخ سفید و پنتاگون افزایش یافته است.

او در جلسه کنگره درباره افغانستان حضور نداشت و برخی از نمایندگان کنگره نیز خواستار استعفای خلیل‌زاد شده‌اند. مایکل والتز، نماینده جمهوری‌خواه می‌گوید که خلیل‌زاد باید به دلیل مشاوره ضعیف و استراتژی دیپلماتیک شکست‌خورده از سمت خود کنار برود. به گفته او، خلیل‌زاد همواره به دولت‌های آمریکا گفته است که طالبان به دنبال صلح است، در حالی که طالبان همیشه به دنبال خشونت و قدرت بوده است.