دولت اسرائیل تصمیم گرفته با جلوگیری از ورود نمایندگان منتخب کنگره آمریکا به اسرائیل، در بازیهای سیاسی تفرقه افکن ترامپ شرکت کند. به دنبال انتشار این خبر که رشیده طلیب و ایلهان عمر، دو نماینده کنگره آمریکا از حزب دموکرات اجازه ورود به اسرائیل را نخواهند داشت، رئیس جمهور ترامپ در توئیتی نوشت: «نشانه ضعف شدید است اگر اسرائیل به نمایندگان، عمر و رشید، اجازه دیدار بدهد. آنها از اسرائیل و تمام یهودیان بیزارند و هیچ کار نمیشود کرد و هیچ چیز نمیتوان گفت که نظرشان را عوض کند».
ظاهرا این کلمات کافی بودند که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را متقاعد کند دست از مقاومت در مقابل این تصمیم بردارد. آریه دِری، وزیر کشور اسرائیل، تایید کرد که اسرائیل به دلیل پشتیبانی خانم عمر و خانم طلیب از «بی دی اس» (جنبش بایکوت، عدم سرمایه گذاری و تحریم اسرائیل)، به آنها اجازه ورود به این کشور را نمیدهد. سرانجام، به دنبال اعتراضهای بینالمللی و تقبیح از سوی طیفهای سیاسی آمریکا، اعلام شد که خانم طلیب اجازه دارد بنا به ملاحظات بشردوستانه با خانوادهاش در کرانه باختری رود اردن دیدار کند.
مممنوعیت ورود عمر به اسرائیل، به روشنی، یک تصمیم سیاسی است. چند عضو عرب پارلمان اسرائیل نظراتی به مراتب رادیکالتر از عمر یا طلیب دارند. اما آیا مفهوم اتحاد میان آمریکا و اسرائیل، منع کسانی است که نظراتی متفاوت دارند؟
نهایتا، این سئوال نباید در مورد انگیزه ترامپ برای لطمه زدن به کنگره خودش باشد؛ هرچه باشد، وفاداری او به سیاستمداران آمریکایی همواره مورد شک و تردید بوده است. اما ادعای اسرائیل که یک دموکراسی لیبرال است، باید در مقابل این که نمیتواند انتقاد از شهروندان نزدیکترین متحدش را تحمل کند، مورد توجه و بررسی بیشتری قرار گیرد.
مشکل قدرتمندترین متحد آمریکا در خاورمیانه این است که اسرائیل اراده دنبال کردن موضع اخلاقی والاتری را ندارد. پیروزیهای بیشمار در جنگ، چنان موقعیت اسرائیل را در خاورمیانه تحکیم کرده که دولت انتقاد علیه خود را تهدیدی فوریتر و بزرگتر تلقی میکند. چنین برخوردی در قانون سال ۲۰۱۷ ورود به اسرائیل متبلور است که به افرادی که خواهان بایکوت این کشور یا آبادیهای یهودی نشین کرانه باختری بودند، اجازه ورود به اسرائیل داده نشد. این شامل نهاد یهودی موسوم به «صدای یهودیان برای صلح» نیز شده که به حقوق فلسطینیان الویت میدهد.
به دلیل اینگونه قوانین غیردموکراتیک است که برای اسرائیل همچنان دشوار خواهد بود با خطرات فزاینده ناشی از آنچه که تنها میشود وجدان اخلاقی جهان خواند، مقابله کند.
من هم چند ماه پیش از آن که لایحه بایکوت اسرائیل قانونی شود، تقریبا از ورود به اسرائیل منع شدم.
در جریان دیدارم در سال ۲۰۱۶، زنی که در اتاق مصاحبه مرزی میان اردن و کرانه باختری از من سئوال میکرد، گفت: «میبینم که بدون آن که مشمول مجوز باشی، برای سفر آزاد آمدهای».
فکر کردم چرا از این عبارات استفاده میکند. او ادامه داد: «فکر میکنید بالاخره دیدارتان درست است یا غلط؟»
ابتدا گیج بودم، اما بعد ناگهان متوجه موضوع شدم: او کلماتی از داستانی را تکرار میکرد که چند سال پیش از آن بهعنوان دانشجوی خبرنگاری درباره اصلاح برنامه حق تولد در اسرائیل نوشته بودم. آیا سر این داستان ناشیانه و خام به اینجا رسیده؟ فکر نمیکردم حتی استادهایم به آن توجه چندانی کرده بوده باشند، چه برسد به یک بازجوی اسرائیلی. شوکه شدم. درحالی که نگاهم از این طرف به آن طرف میرفت و سعی میکردم بفهمم چه میگذرد، چشمم به نگهبانی افتاد که که اسلحه به سینه به دیوار تکیه داده بود.
من یکی از آن خوش شانسهایی بودم که سرانجام به اسرائیل راه داده شد. من و خانوادهام آزاد شدیم و چند ساعت بعد توانستیم وارد کرانه باختری شده به تورمان بپیوندیم. اما کارتی به ما داده شد که تنها یک هفته اجازه دیدار از اسرائیل را میداد. هیچ کدام از همسفرهای ما چنین محدودیتی نداشتند.
اسرائیل همواره خواهان آن بوده که بخشی از دنیای غرب باشد. اما وقتی پای آن به میان میآید، غرب برای یک دموکراسی آزاد ارج قائل میشود، نه یک (رژیم) خودکامه. جایی که رفتار اسرائیل را نخست وزیری شکل میدهد که بیش از دیگران در این سمت بوده، و سخت تلاش دارد برای اجتناب از حبس به جرم فساد، همچنان در این مقام باقی بماند، دلایل سیاسی آتش بهپا کردنهای ترامپ روشن میشود. با نزدیک شدن انتخابات عمومی ماه سپتامبر، روشن است که دموکراسی اسرائیل به خاطر نیاز شدید نتانیاهو به ماندن در قدرت، رو به افول میگذارد.
اقدام اسرائیل برای ممنوعیت ورود ایلهان عمر، و دادن اجازه دیدار به رشیده طلیب به دلایل بشردوستانه و مشروط به اینکه از تحریمها حمایت نکند، یک اشتباه سیاسی است که عواقب بلند مدتی به دنبال خواهد داشت. با امتناع از دادن مجوز سفر به این تنها دو مسلمان کنگره آمریکا، نتانیاهو به سوی رای دهندگان راستگرا و روابطش با ترامپ خیزی برداشته که تنها خودش را تخریب میکند. او روابطش با ترامپ را مقدم بر حمایت محکم هر دو طیف سیاسی آمریکا برای اسرائیل قرار داده است.
حمایت از اسرائیل همواره از سوی هر دو طیف سیاسی در کنگره آمریکا بوده است. شاهد آن، تقبیح و تصویب لایحه یهود ستیزی در گذشته توسط رهبران برجسته دموکراتها از جمله نانسی پلوسی و چاک شومر است. اما اکنون که دو تن از نمایندگان کنگره هدف قرار گرفتهاند، حزب دموکرات باید جانبگیری کرده، کنار آنها بایستد که میتواند نهایتا به ضرر اسرائیل تمام شود. این شامل تقبیح از طرف تعداد بسیاری از اعضای کنگره میشود که پیش از این، از قوانینی حمایت کردهاند که به اسرائیل اجازه میدهد از ورود شهروندان آمریکایی به این کشور جلوگیری کند.
زمان نشان خواهد داد که آیا بایکوت نظرها در بلند مدت به دستگاه رهبری نتانیاهو کمک خواهد کرد یا نه، اما یک چیز قطعی است: به نفع اسرائیل نخواهد بود.
© The Independent