برنامه جامع واکسیناسیون برای مقابله با ویروس کرونا در برخی از کشورها اجرا شده ولی با وجود اینکه برخی از آن‌ها مثل اسرائیل و امارات در حال بازگشتن به زندگی طبیعی هستند، موج سوم شیوع این بیماری در برخی دیگر مثل شیلی و بحرین در حال افزایش است. 

به گزارش نشنال، در اسرائیل مردم دیگر مجبور نیستند، از ماسک استفاده کنند. در امارات متحده عربی، کلوپ‌های شبانه بازگشایی شده‌اند و هواداران فوتبال حالا دیگر می‌توانند به راحتی در بازی‌ها شرکت کنند چون واکسن زده‌اند؛ اما در عین حال در برخی دیگر کشورها همچون شیلی و بحرین با وجود اجرای برنامه واکسیناسیون، موج سوم بیماری در حال شیوع است و آمارها از افزایش مبتلایان آن‌ها حکایت دارد. به طور میانگین روزانه ۱۰ هزار نفر در سراسر جهان به دلیل ابتلا به کرونا می‌میرند. برای پی بردن به اینکه چه اتفاقی افتاده و چرا کشورهایی همچون شیلی و بحرین با وجود واکسینه کردن جمعیت زیادی از شهروندان خود با افزایش میزان ابتلا روبرو هستند می‌توان وضعیت شیلی را مورد بررسی قرار داد. 

شیلی و تجربه کنار گذاشتن زودهنگام ماسک 

در ماه آوریل سال جاری «مجله پزشکی بی‌ام‌جی» اعلام کرد یکی از موفق‌ترین برنامه‌های واکسیناسیون را در جهان مردم آمریکای جنوبی (شیلی) داشته‌اند به طوری که از صد نفر ۹۳ نفر واکسن زدند. 

در اواسط سال ۲۰۲۰ هم‌زمان با افزایش مبتلایان به کرونا در شیلی و فشار سیاسی بر «سباستین پینرا»، رئیس‌جمهور این کشور برای تأمین واکسن، این کشور با چند تولید‌کننده واکسن در غرب و چین وارد مذاکره شد. 

دکتر «کلودیا کورتس»، متخصص بیماری‌های عفونی و دانشیار دانشگاه شیلی با بیان اینکه دولت شیلی با اقدام زودهنگام حتی پیش از وجود واکسن برای تأمین آن اقدام کرد به «نشنال» گفت: «آن‌ها در آن لحظه تصمیم گرفتند که از طریق مذاکره با شرکت‌های مختلف گفت‌وگو برای تأمین واکسن از منابع مختلف اقدام کنند و این تفاوت اصلی شیلی با کشورهای اطراف ما بود.»

به گفته تحلیل‌گران شیلی در مسیر تلاش برای دستیابی زودهنگام به واکسن، از طریق مذاکره‌کنندگان تجاری ماهر موفق شد خود را در مراحل پایانی آزمایشات بالینی نیز دخالت دهد. اگرچه دکتر کورتس معتقد است که تجربه برنامه جامع واکسیناسیون در این کشور می‌تواند در همه‌گیری‌های بعدی مورد استفاده قرار بگیرد اما این کشور در سال جاری با روند فزاینده ابتلا و مرگ و میر ناشی از کرونا روبرو بوده و بیش از ۲۸ هزار مورد مرگ را در جمعیت حدود ۱۹ میلیون نفری خود ثبت کرده است و این در حالی است که برنامه واکسیناسیون جامع در شیلی به اجرا در آمده است.

دکتر کورتس بر این باور است که عدم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و نکات بهداشتی این اتفاق را رقم زده افراد پس از واکسیناسیون، اطمینان پیدا کرده‌اند که خطر کاهش یافته و اقداماتی مثل زدن ماسک را کنار گذاشته‌اند. به گفته او در ماه فوریه دولت محدودیت‌های مسافرت را کاهش داد و به این ترتیب پس از ماه‌ها انزوا و قرنطینه حدود پنج میلیون نفر از روستاها و شهرهای مختلف وارد کشور شدند و عدم کنترل مرزها باعث شد گونه برزیلی کرونا در شیلی نیز شیوع پیدا کند.

دکتر کورتس، می‌گوید: «واکسیناسیون باعث کاهش بستری افراد سالمند به دلیل کرونا شده اما همچنان نگرانی از تأثیر ۵۰ درصدی واکسن «سینوواک» که به طور گسترده در شیلی استفاده می‌شود وجود دارد.»

به گفته دکتر کورتس، واکسن سینوواک اگرچه در جلوگیری از انتقال بیماری کارایی چندانی ندارد اما به دلیل اینکه از ابتلای شدید جلوگیری می‌کند، امیدوارکننده است.

هر هفته ۷۰ نفر در موج سوم بحرین فوت می‌کنند 

بحرین یکی دیگر از کشورهایی است که برنامه جامع واکسیناسیون را اجرا کرده و در این کشور از هر صد نفر ۹۶ نفر واکسن زده‌اند با این همه از ابتدای شیوع ویروس کرونا تاکنون میزان ابتلا و مرگ و میر بالایی را تجربه کرده به طوری که هر هفته ۷۰ نفر در این جزیره ۱.۶ میلیون نفری به دلیل ابتلا به کرونا فوت می‌کنند و شمار قربانیان در این کشور به ۹۰۰ نفر رسیده است.

بحرین نیز مانند شیلی به دلیل عدم رعایت فاصله‌گذاری شاهد روند فزاینده ابتلا به کرونا بوده است. در بحرین برنامه واکسیناسیون با واکسن چینی «سینوفارم» آغاز شد و پس از بازگشایی مراکز تفریحی و خرید این کشور، دولت از مردم خواست همچنان دستورهای بهداشتی را جدی بگیرند. دکتر کورتس معتقد است که تجربه اتفاقی که در شیلی افتاد به ما اثبات می‌کند که تا رسیدن به میزان بالای واکسیناسیون باید همچنان مراقبت‌ها و فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کرد. او می‌گوید: «شما باید به مراقبت خود ادامه دهید؛ دستان خود را بشویید، ماسک بزنید، از ازدحام پرهیز کنید تا حداقل ۸۰ درصد جمعیت شما واکسینه شود.»

کشورهای آسیایی از برنامه واکسن عقب مانده‌اند

برای رسیدن به ایمنی جمعی باید حداقل ۸۰ درصد ساکنان جهان واکسن تزریق کنند اما این در حالی است که به موازات اجرای برنامه جامع واکسیناسیون در کشورهای عضو اتحادیه اروپا، شیلی و برخی دیگر از کشورهای آسیایی، همچنان برخی کشورها از برنامه واکسیناسیون عقب مانده‌اند. به‌عنوان‌مثال در ژاپن از هر صد نفر حدود هشت نفر واکسن زده‌اند و در تایلند از هر صد نفر حدود ۵ نفر واکسینه شده‌اند. برخلاف آن‌ها همسایه‌شان چین، هم‌اکنون یکی از تولیدکنندگان اصلی تولید واکسن در جهان است و تاکنون بیش از ۵۵۰ میلیون دوز واکسن کرونا را تزریق کرده و حتی با در اختیار قرار دادن تجهیزات و دانش خود موفق شده در «دیپلماسی واکسن» نقش ایفا کند.

اگرچه موفقیت در اجرای قانون زدن ماسک، رعایت فاصله اجتماعی، ایجاد محدودیت برای سفرهای بین‌المللی و اقدامات زودهنگام باعث شده در برخی مناطق آسیا با وجود اینکه برنامه جامع واکسیناسیون اجرا نشده اما روند ابتلا ثابت نگه داشته شود اما مسئله تمرکز در تولید واکسن و تامین منابع آن برای کشورهای فقیر در مجامع سیاسی مورد بحث است. به خصوص اینکه دسترسی به تولیدات غول‌های دارویی مثل «آسترازنکا» و «فایزر» در کشورهای فقیر محدود است و مردم این کشورها نگران هستند که حتی تا پایان امسال نیز نتوانند واکسن دریافت کنند.

این نگرانی برای کشورهایی که برنامه واکسیناسیون را اجرا می‌کنند نیز وجود دارد چراکه آن‌ها حتی با واکسینه کردن اکثر جمعیت خود نمی‌توانند بازگشت به زندگی عادی و رفع محدودیت‌ها را اعلام کنند چون احتمال انتقال از دیگر کشورهایی که در همسایگی آن‌ها هستند و واکسینه نشده‌اند همچنان وجود دارد. با این وجود واکسیناسیون این مزیت را دارد که حتی در صورت ابتلا به بیماری، از شدت آن کاسته می‌شود و احتمال مرگ و میر پایین می‌آید و به قول پروفسور «پل هانتر»، متخصص بیماری‌های عفونی در دانشگاه «آنگلیای شرقی» در انگلستان: «این بیماری دهه‌ها یا شاید هم قرن‌ها با ما خواهد بود، فقط اگر بتوانیم جلوی شدت یا مرگ را به دلیل ابتلا به آن بگیریم، کار بزرگی انجام داده‌ایم.»