محمد اشرف غنی روز یکشنبه در نشستی که به مناسبت اعطای مدال به تعدادی از نیروهای پلیس افغانستان تشکیل شده بود، خطاب به پاکستان گفت که اگر آسایش افغانستان را بخواهید خود نیز در آسایش خواهید بود. آقای غنی در سخنانش گفت، اگر افغانستان ناامن شود مسلما پاکستان نیز از این آتش به دور نخواهد ماند.

به نظر می‌رسد سخنان اشرف غنی در واکنش به اظهار خرسندی مقام‌های اطلاعاتی پاکستان باشد که خروج نیروهای آمریکایی را به عنوان پیروزی خود جشن گرفته‌اند. به یقین تغییر رفتار طالبان از زمانی که رئیس جمهور آمریکا به صورت قاطع خروج نیروهای این کشور را از افغانستان تا سپتامبر سال جاری میلادی اعلام کرد، ناشی از توصیه‌های مشاوران پاکستانی این گروه است.

طالبان حالا احساس می‌کنند چند قدم کوتاه تا سلطه دوباره بر افغانستان باقی مانده است. برای پاکستان نیز این ذهنیت ایجاد شده که می‌تواند بار دیگر دولتی را در افغانستان مدیریت کند که بیش از همه به این کشور وابسته است. پاکستان در بیست سال گذشته به خوبی توانسته بازی دوسویه‌ای را با آمریکا به پیش ببرد. دولت پاکستان پس از حملات یازدهم سپتامبر به‌هیچ‌وجه علاقه نداشت تا با آمریکا علیه طالبان هم‌دست شود. ولی قاطعیت جورج بوش که یا با ما خواهید بود یا علیه ما، چاره‌ دیگری برای این کشور باقی نگذاشت. با این حال سازمان اطلاعات این کشور به خوبی توانست بازی دوجانبه‌ای را با آمریکا و حتی کل جهان به پیش ببرد. از یک سو همکار آمریکا برای از بین بردن تروریست‌ها در منطقه باشد و از سوی دیگر دوباره از طالبان برای حضور در افغانستان حمایت کند.

اما نباید از یاد برد که این شمشیر خون‌ریز دو لبه دارد و گاه می‌تواند دست صاحب شمشیر را نیز قطع کند. نمی‌توان این موضوع را انکار کرد که سازمان استخباراتی پاکستان سعی بیشتری به خرج خواهد داد تا طالبان را برای گرفتن قدرت در افغانستان به خصوص از طریق زور و جنگ تقویت کند. گفته می‌شود پاکستان و ایران برای فصل جنگ تازه در حدود ۷۰۰ میلیون دلار به گروه طالبان وعده داده‌اند. این مقدار پول می‌تواند تنور جنگ را بیشتر از همیشه شعله‌ور کند.

هرچند دولت افغانستان هشدار داده است که نخواهد گذاشت حتی یک استان این کشور سقوط کند اما در بدبینانه‌ترین حالت، طالبان خواهند توانست موجب سقوط  حدود نیمی از استان‌های افغانستان شود که اغلب این استان‌ها نیز هم‌مرز با کشور پاکستان قرار دارند. این وضعیت به صورت ناگزیر تکرار تاریخ را به همراه خواهد داشت. در این مناطق بار دیگر گروه‌های افراط گرای جهادی رشد خواهند کرد و این همان چیزی است که پاکستان همین حالا هم از آن هراس دارد.

تاکید دولت پاکستان براین موضوع که این کشور برگشت امارت طالبان را در افغانستان تایید نمی‌کند، نشان از آگاهی دولت این کشور از آثار سو برگشت قدرتمندانه طالبان به اریکه قدرت است. گروه طالبان پاکستانی که از دید فقهی افراطی‌تر از همتاهای افغانستانی خود هستند، بیشتر از همه ظرفیت جذب شدن به القاعده و بدتر از همه داعش را دارند. تعداد زیادی از هواداران گروه داعش در داخل خاک افغانستان هم طالبان پاکستانی بودند و بعید نیست که به دلیل روند صلح، به طالبان پشت کنند و به جنگ ادامه بدهند.

این مساله برای طالبان پاکستانی که سال‌ها است فشار بیش از حدی را تحمل می‌کنند، فضای بازتری ایجاد خواهد کرد. سخنرانی رئیس جمهور غنی در مورد انتقال جنگ به کشورهای همسایه افغانستان از جمله پاکستان، نشانه آگاهی وی از این پاشنه آشیل پاکستان است. این کشور در حال حاضر در پرتگاه انتخاب قرار دارد. یا باید با طالبان هم‌دست شود و پس از خروج نیروهای ناتو علیه دولت افغانستان آتش جنگ را بیشتر کند که در آن صورت باید خطرافزایش افراط‌گری در داخل خاک خود را نیز به جان بخرد. یا این‌که با دولت افغانستان و جامعه جهانی برای به نتیجه رسیدن روند صلح در افغانستان همگام شود و همان گونه که چندی قبل عمران خان، نخست‌وزیر این کشور، گفته بود صلح در پاکستان را در روند صلح در افغانستان بجوید.