انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ۳ نوامبر سال ۲۰۲۰ برگزار می‌شود. یعنی دقیقا یک سال و چهار ماه بعد. ولی از همین حالا کارزارهای غیررسمی انتخاباتی میان مدعیان کرسی ریاست جمهوری به شکل شدیدی در جریان است. این سو در افغانستان تقریبا دو ماه و نیم دیگر انتخابات ریاست جمهوری برگزار می‌شود. ولی چنان خاموشی در کمپ‌های انتخاباتی نامزدهای انتخابات، کمیسیون انتخابات و حتی رسانه‌ها حکم فرما است که پنداری انتخاباتی در راه نیست.
متاسفانه گفتگوهای صلح و مذاکرات بین الافغانی در مورد صلح، همه‌ی مسایل را به حاشیه برده است. نامزدان انتخابات ریاست جمهوری هم بیشتر از این که سرگرم آمادگی‌ها برای کارزارهای رسمی انتخابات باشند، درگیر رفتن به سوی میز مذاکره و گفتگوهای صلح هستند. این مساله باعث شده تا تب و تاب انتخابات در حد زیادی بخوابد و در این رابطه کمترین بحث صورت بگیرد. تداوم چنین انفعال و رکود، اثرات منفی زیادی دارد که به چند نمونه نگاه اجمالی خواهیم انداخت.
الف : کم شدن حضور مردم. از نخستین انتخاباتی که در سال ۲۰۰۴ در افغانستان صورت گرفت، تا امروز روند حضور مردم به پای صندوق‌های رای، روز به روز در حال کاهش بوده است. نا امنی، نا امیدی مردم از بهتر شدن وضعیت، تقلب و تخلف گسترده در انتخابات و مهم‌تر از همه بی اعتماد شدن مردم به سیاستمداران باعث شده تا در هر دوره از انتخابات حضور کمتر مردم برای رای دادن در مراکز انتخاباتی گزارش شود. انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ نیز اثرات مخرب بیشتری بر افکار عمومی گذاشت. زیرا بر خلاف روح انتخابات که باید پیروزی بر اساس رای مردم مشخص شود، این بار یک توافق سیاسی زمینه ایجاد حکومت وحدت ملی را میسر ساخت. ناامیدی مردم از نقش اساسی رای‌شان در انتخاب ریاست جمهوری باعث شده تا احتمال حضور مردم در روز انتخابات به شدت کاهش یابد. حالا خاموشی و رکود فعالیت‌های انتخاباتی در کمپ‌های نامزدان و بی برنامگی مفرط کمیسیون انتخابات می‌تواند این ناامیدی را افزایش دهد و باعث حضور کمتر مردم در روز انتخابات را شکل شود.
ب : تمایل به سمت مخالفان. چند روز پس از برگزاری نشست میان افغان‌ها در دوحه قطر و صدور قطعنامه‌ای در رابطه با تامین صلح در افغانستان، شبکه‌های اجتماعی در افغانستان به طور محسوسی شاهد دیدگاه‌های تعدادی از افراد که به صورت تلویحی حضور طالبان در قدرت را تبیین می‌کردند، بود. این حضور محسوس ناشی از اعتقاد به این مساله است که گویا طالبان به زودی وارد عرصه قدرت می‌شوند و آنهم به شکلی که گویا در راس قدرت قرار می‌گیرند. این توهم ناشی از کم‌کاری دستگاه تبلیغاتی دولت و برعکس آن فعالیت گسترده‌تر طالبان در شبکه‌های اجتماعی و به تبع آن رسانه‌هاست. انفعال در روزهای نزدیک به انتخابات این ذهنیت را کم کم شکل می‌دهد که همچنان که طالبان عنوان کرده‌اند، انتخابات صورت نمی‌گیرد و حکومت موقتی تشکیل خواهد شد. این مساله تمایل برای نزدیک شدن به طالبان را در میان قشر باسوادتر، که به طور دائم وضعیت سیاسی کشور را رصد می‌کنند، به وجود خواهد آورد. متاسفانه روش فرصت‌طلبانه نزدیک شدن به حوزه قدرت در میان قشر سیاسی افغانستان همیشه وجود داشته و این مساله می‌تواند نظام امروز افغانستان را که بر پایه ارزش‌های دموکراتیک بنا شده است به شدت متزلزل کند.
ج : تقویت جایگاه سیاسی طالبان. طالبان در طول روند مذاکرات صلح، هرگز نخواسته‌اند به‌صورت مستقیم با دولت افغانستان وارد مذاکره شوند و اگر مذاکره‌ای هم صورت گرفته مقام‌های دولتی مجبور شده‌اند از حوزه فردی وارد این مذاکرات شوند. طالبان دولت افغانستان را ناتوان و دست نشانده می‌دانند در حالی که به‌رغم مشکلات و چالش‌های متعدد، دولت افغانستان از مشروعیت سیاسی بین‌المللی در سطح جهان برخوردار است. برگزاری انتخابات یکی از ابزارهای تقویت مشروعیت سیاسی دولت افغانستان است. نهادهای ناظر بین‌المللی زیادی انتخابات افغانستان را نظارت می‌کنند و حتی برای رسانه‌های بین‌المللی هم انتخابات افغانستان، سوژه داغ روز است. چنین انفعالی می‌تواند برای طالبان که مدعی ناتوانی و آلت دست بودن دولت افغانستان هستند، بهانه قوی‌تری برای خودداری از گفتگوی مستقیم با دولت افغانستان باشد. دولت افغانستان با درک این مسایل باید تنور انتخابات را گرم نگهدارد. حضور گسترده‌تر مردم بهترین سلاح برای مقابله با طالب و تفکر طالبانی است. به هر اندازه‌ای که مشروعیت دولت افغانستان از رای مردم بیشتر شود به همان اندازه در گفتگوهای صلح نظام فعلی افغانستان دست بالاتری پیدا می‌کند.
متاسفانه نگرانی‌هایی که رسانه‌های افغانستان در مورد انفعال دولت در امر انتخابات بروز می‌دهند تاثیر آنچنانی نداشته است. حتی نامزدهای انتخابات هنوز ناظران انتخاباتی خود را به کمیسیون معرفی نکرده‌اند و هنوز هم کمیسیون انتخابات در مورد تدابیر این نهاد برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در روز ۶ مهر هیچ‌گونه خبری را منتشر نکرده‌اند و این مساله زمینه ساز شکل‌گیری شایعه‌های زیادی شده است. از جمله تعداد زیادی فکر می‌کنند انتخابات اصلا برگزار نخواهد شد.
