بر اساس یک پژوهش جدید، احتمال بازگردانده شدن یک کیف گمشده پر از پول نقد به صاحبش، بیشتر از احتمال بازگرداندن یک کیف خالی است.
پژوهشگران میگویند علت آن «هزینههای روانی رفتار نادرست و دغلکارانه است». وقتی مبلغ پول بیشتر باشد، مردم به احتمال بیشتر خود را یک دزد میبینند، که هزینه روانیاش بالاتر است، و به احتمال زیاد از دستاورد مالی نگاه داشتن آن فراتر میرود.
یک تیم بینالمللی به سرپرستی دانشگاه زوریخ مطالعهای در این زمینه را در ۳۵۵ شهر در ۴۰ کشور، سازمان داد. پژوهشگران بیش از ۱۷ هزار کیف «گم شده» در نزدیکی مکانهای گوناگونی مانند رستوران، بانک، موزه، پستخانه و کلانتری انداختند. هدفشان این بود که ببینند هنگامی که مسئله بازگرداندن مال «گم شده» به صاحبش در میان باشد، مردم چقدر صداقت دارند.
کیفها یا خالی بود یا مبالغی معادل ۱۰.۵۹ یا ۷۴.۱۶ پوند پول در آنها بود. در داخل کیفها همچنین یک فهرست خرید و نیز سه کارت ویزیت با اسامی و ایمیلهای جعلی وجود داشت.
بر اساس نتایج مطالعه که در نشریه «ساینس» منتشر شده است، فقط ۴۰ درصد کیفهای خالی برگردانده شدند. این رقم در مورد کیفهای دارای اندکی پول و کیفهای حاوی پول بیشتر، به ترتیب ۵۱ درصد و ۷۲ درصد بود.
در بریتانیا، کیفهای جیبی خالی در ۳۷.۵ درصد موارد برگردانده شدند. با این حال، اگر درکیفها پول بود، موارد بازگرداندن از میانگین بالاترمیرفت و ۶۰.۶ درصد برای کیفهای با پول اندک و ۷۳.۳۷ درصد برای کیفهای محتوی پول بیشتر میرسید.
گذاشتن یک کلید در کیف، احتمال بازگرداندن آن را از این هم بیشتر میکند. این موضوع حاکی از آن است که هنگام تصمیمگیری برای برگرداندن کیف گم شده یا نادیده گرفتن آن، ملاحظات نوعدوستانه نقش بیشتری بازی می کند.
صادقترین کشورها سوییس، نروژ و هلند بودند. در این کشورها بین ۷۵ و ۸۰ درصد تمام کیفها برگردانده شد.
در کشورهایی مانند چین، پرو، قزاقستان و کنیا، به طور میانگین فقط بین ۸ و ۲۵ درصد کیفها به صاحبانش بازگردانده شد.
هرچند تناسب کیفهای بازگردانده شده در کشورها بسیار فرق میکرد، در تقریبا تمام کشورها احتمال بازگردانده شدن کیفهای محتوی مبالغ زیاد پول، بیشتر بود.
چند مورد شگفتی نیز وجود داشت. واتیکان و دو سازمان مبارزه با فساد، از جمله محلهایی بودند که کیفهایی که در آنها به زمین انداخته شد، به «مالکان واقعی» بازگردانده نشد.
به باور دانشمندان، مردم کیفها را به دو دلیل باز میگردانند؛ هم بهدلیل اهمیت قایل شدن برای شخصی که کیفش را گم کرده است، هم بهخاطر اهمیت دادن به تصویر انسانی خود. این نتیجه، بر خلاف انتظاری بود که پژوهشگران داشتند.
الن کوهن، استادیار اقتصاد در دانشگاه میشیگان و یکی از برگزارکنندگان این مطالعه اشتراکی، گفت: «ما به اشتباه تصور میکنیم که همنوعان ما خودخواه هستند. در حقیقت، برای آنها صادق بهنظر رسیدن مهمتر از یک بهرهبرداری مادی کوتاه مدت است».
در یک بررسی دیگر، شرکت کنندگان تایید کردند که هرچه مقدار پول در کیف گم شده بیشتر باشد، احتمال این که بازنگرداندن آن دزدی تلقی شود بیشتر است.
مایکل مارک چال، استاد اقتصاد در بخش اقتصاد دانشگاه زوریخ، گفت: «مردم میخواهند خودشان را یک آدم صادق ببینند، نه یک دزد. نگهداشتن یک کیف گم شده، بهمعنای تغییر نوع نگرش به خود است و هزینههای روانی دارد».
دانشمندان میگویند میزان کوشش مورد نیاز برای یافتن صاحب کیف و تماس با او نیز بر تصمیم فرد در این باره که کیف را نگه دارد یا نه، تاثیر دارد.
© The Independent