«مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر عراق وارد تهران شد و در فرودگاه بین‌المللی مهرآباد از سوی «رضا اردکانیان» وزیر نیرو مورد استقبال قرار گرفت.

مراسم استقبال رسمی از رئیس دولت عراق تا ساعاتی دیگر از سوی حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران انجام می‌شود.

نخست‌وزیر عراق در یک سفر برنامه‌ریزی‌شده و به‌عنوان اولین سفر رسمی خود در حالی وارد تهران شد که دو روز قبل در بغداد میزبان محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران بود. ظریف بعد از دیدار با مقامات بلندپایه سیاسی عراق و اقلیم کردستان، امروز عازم روسیه شده است.

حساب کاربری نخست‌وزیر عراق ساعاتی قبل در توییتر با انتشار تصاویری، اعلام کرد که مصطفی الکاظمی، بغداد را به مقصد تهران ترک کرد.

پیش‌تر معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور، درباره برنامه‌های نخست‌وزیر عراق در تهران گفته بود: «دیدار با رهبر انقلاب و رئیس‌جمهور ازجمله برنامه‌های مصطفی ‌الکاظمی در ایران است.»

اگر علی خامنه‌ای به‌صورت حضوری با نخست‌وزیر عراق دیدار کند، این نخستین دیدار رسمی او با یک مقام سیاسی پس از همه‌گیری کرونا در اسفندماه سال گذشته است.

رهبر جمهوری اسلامی در پنج ماه گذشته همه دیدارها و سخنرانی‌هایش را به‌صورت ویدئوکنفرانس برگزار کرده است.

بنا بر اعلام رسمی، نخست‌وزیر عراق در سفر دوروزه خود به ایران با رئیس مجلس شورای اسلامی نیز دیدار خواهد کرد.

الکاظمی در سفر به تهران و سپس به واشنگتن، مأموریتی دشوار دارد. ایجاد تعادل میان منافع ایران و آمریکا در عراق مهم‌ترین محور دیدارهای نخست‌وزیر جدید عراق است.

دیدارهای تهران و واشنگتن در سایه ترور قاسم سلیمانی در فرودگاه بغداد انجام می‌شود که دو کشور را تا آستانه جنگی همه‌جانبه پیش برد.

مقام‌های عراقی بارها اعلام کرده‌اند که کشورشان نباید به زمین جنگ ایران و آمریکا تبدیل شود.

سفر مصطفی الکاظمی که قرار بود از عربستان آغاز شود، روز گذشته و با بستری شدن ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه این کشور در بیمارستان تغییر کرد و به ایران و آمریکا محدود شد.

برخی تحلیلگران عمدتاً عراقی در روزهای گذشته اعلام کردند که کاظمی حامل پیام‌های محرمانه میان ایران، عربستان و آمریکا است. وزارت امور خارجه ایران و عراق این موضوع را تکذیب کرده است.

تنظیم رابطه دولت جدید عراق با حشدالشعبی که تحت تسلط ایران است، احتمالاً بخشی از گفتگوهای نخست‌وزیر این کشور با مقام‌های ارشد تهران پشت درهای بسته خواهد بود.

خلع سلاح این نیروها، هماهنگی فعالیت‌هایشان با ارتش و وزارت کشور عراق و همچنین جلوگیری از حمله به سفارت‌خانه‌ها و پایگاه‌های نظامی نیروهای ائتلاف ضدداعش از موضوعات اختلافی میان سیاستمداران عراقی و جمهوری اسلامی است.

ایران نیز خواسته‌های مهمی از عراق دارد؛ تداوم صادرات برق، کمک به دور زدن تحریم‌ها، بازگشایی‌ مرزهای تجاری، دسترسی به ارز‌های صادراتی برای تنظیم بازار داخلی از مهم‌ترین خواسته‌های مقام‌های ایرانی است.

عراق نقش مهمی در تاب‌آوری جمهوری اسلامی پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها داشته است و اکنون به دلیل همه‌گیری کرونا مراودات تجاری میان دو کشور و دسترسی ایران به ارزهای خارجی با استفاده از نهادهای مالی موجود در عراق با اختلال گسترده مواجه شده است.

متأثر از وضعیت اقتصادی پس از کرونا و سقوط قیمت نفت، قیمت ارز در بازار ایران نیمی از ارزش خود را از دست داد و بحران ارزی بخش‌های مختلف اقتصاد ایران را درگیر کرده است.

حمید قنبری، مدیرکل بین‌الملل بانک مرکزی که روز یکشنبه برای انجام مذاکرات بانکی به همراه محمدجواد ظریف به بغداد رفته بود امروز گفت که محور مذاکراتش در عراق دستیابی به یک تفاهم بانکی و ارزی با عراق بوده است که در سفر امروز نخست‌وزیر عراق نهایی خواهد شد.

این مذاکرات از چشم آمریکایی‌ها دور نخواهد ماند و بی‌شک دولت ترامپ در واشنگتن از نخست‌وزیر عراق خواهد خواست که یاور آمریکا در اجرای سیاست «فشار حداکثری» باشد و از کمک به ایران برای دور‌زدن تحریم‌ها بپرهیزد. 

آمریکا پس از بازگرداندن تحریم‌های ایران، معافیت صادرات برق به عراق را در چندین نوبت تمدید کرده است. دلیل تمدید این تحریم‌ها نیاز مبرم عراق به برق ایران و نبود گزینه قابل اتکای دیگر برای تامین برق این کشور است. با این حال آمریکا به دنبال منبع جایگزین برای این نیاز است و این همان نقطه‌ای است که عربستان می‌تواند نقش ایفا کند. 

الکاظمی پس از چندین ماه بی‌ثباتی و بحران سیاسی در کشور عراق به ریاست دولت رسید. نخستین سفر خارجی او شاید دشوارترین سفر ممکن برای او باشد؛ سفر به پایتخت دو کشوری که اختلافاتشان با یکدیگر می‌تواند عراق را مجددا به هم بریزد.