آمریکا قصد دارد نخستین مجوز فروش تراشه‌های پیشرفته هوش مصنوعی به شرکت سعودی «هیوماین» را صادر کند. این اقدام هم‌زمان با دیدار شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، صورت می‌گیرد و بخشی از یک توافق گسترده‌تر در حوزه هوش مصنوعی میان واشینگتن و ریاض است. 

به گزارش بلومبرگ، به نقل از منابع آگاه، این توافق ممکن است همین هفته نهایی شود و دولت آمریکا با صادرات حجم مشخصی از تراشه‌های هوش مصنوعی به عربستان سعودی موافقت خواهد کرد. از سال ۲۰۲۳، ارسال تراشه‌های پیشرفته فقط با مجوز دولت ممکن بوده است.

ترامپ در کاخ سفید اعلام کرد که این توافق «سطوح خاصی از تراشه‌ها» را شامل خواهد شد. یک منبع آگاه حجم تراشه‌های صادراتی را بدون اشاره به رقم دقیق، «ده‌ها هزار واحد نیمه‌رسانا» اعلام کرد.

اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، پس از نشست ترامپ و شاهزاده محمد بن سلمان، در مصاحبه‌ای تلویزیونی با اشاره به این توافق، گفت قرار است عربستان سعودی با برخی شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکا همکاری کند و یک شرکت نوآفرین سعودی نیز سهمی از تراشه‌ها دریافت خواهد کرد.

این مجوز پیروزی مهمی برای شرکت‌های بزرگی چون انویدیا، ای‌ان‌دی و کوالکام محسوب می‌شود که تلاش می‌کنند بازار خاورمیانه را تامین کنند. منطقه خلیج فارس تقاضای بالایی برای فناوری‌های هوش مصنوعی دارد و سرمایه کافی نیز در اختیار دارد، بنابراین بخش مهمی از برنامه‌های راهبردی شرکت‌های فناوری و صحنه‌ رقابت میان آمریکا و چین به شمار می‌آید. 

شرکت هیوماین اعلام کرده بود که در انتظار مجوز واردات تراشه از انویدیا، ای‌ام‌دی، کوالکام و شرکت نوآفرین آمریکایی گراک است. برخی گزارش‌ها نیز نشان می‌دهد این شرکت در آستانه اعلام پروژه‌های تاسیس مراکز داده چند گیگاواتی با همکاری ای‌ام‌دی، آمازون، ایکس‌ای‌آی و گلوبال‌ای‌آی است.

این توافق نتیجه ماه‌ها مذاکره میان آمریکا و عربستان سعودی است. از سال ۲۰۲۲، آمریکا فروش تراشه‌های پیشرفته به چین را محدود کرد و یک سال بعد، این محدودیت‌ها را به حدود ۴۰ کشور دیگر گسترش داد، کشورهایی که امکان دسترسی غیرمستقیم چین به سخت‌افزارهای پیشرفته را فراهم می‌کردند. 

دولت ترامپ این محدودیت‌ها را حفظ کرده اما هم‌زمان در حال پیگیری توافق‌های بزرگ در حوزه هوش مصنوعی در خاورمیانه است. ریاض در این مذاکرات وعده سرمایه‌گذاری صدها میلیارد دلاری در آمریکا را مطرح کرده است.

هنوز مشخص نیست عربستان سعودی در آخرین دور مذاکرات چه تعهداتی داده است، اما منابع مطلع می‌گویند این توافق شروط امنیتی مرتبط با چین را شامل می‌شود. ریاض نیز آشکارا تلاش کرده است نگرانی‌های آمریکا را کاهش دهد. مدیرعامل هیوماین گفته است این شرکت هیچ تجهیزاتی از هواوی، غول فناوری چین، خریداری نخواهد کرد.

هیوماین شش ماه پیش هم‌زمان با سفر ترامپ به عربستان سعودی به‌طور رسمی آغاز به کار کرد. این شرکت که زیر نظر صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی فعالیت می‌کند، به محور اصلی برنامه‌های این کشور برای سرمایه‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی تبدیل شده است. 

در اکتبر گذشته، شرکت آرامکو اعلام کرد قصد دارد بخشی از سهام هیوماین را خریداری کند. مبلغی که صندوق سرمایه‌گذاری عمومی به هیوماین تخصیص داده، اعلام نشده است.

شاهزاده محمد بن سلمان در جریان دیدار در کاخ سفید بر اهمیت توسعه هوش مصنوعی برای آینده اقتصاد کشورش تاکید کرد و گفت عربستان سعودی «تقاضای عظیمی برای توان پردازش منحصربه‌فرد» دارد. او اعلام کرد عربستان سعودی در کوتاه‌مدت حدود ۵۰ میلیارد دلار برای نیمه‌رساناها هزینه خواهد کرد. 

مدیرعامل هیوماین نیز اعلام کرده این شرکت قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ حدود ۴۰۰ هزار تراشه هوش مصنوعی به کار گیرد.

هیوماین تاکنون یک چت‌بات عربی، یک سیستم‌عامل و سایر ابزارهای هوش مصنوعی منتشر کرده است، اما مهم‌ترین عامل جذب شرکای آمریکایی انرژی ارزان عربستان سعودی است که برای راه‌اندازی مراکز داده بسیار حیاتی است. هیوماین وعده داده است تا سال ۲۰۳۴ ظرفیت پردازش ۶.۶ گیگاواتی ایجاد کند، که با پروژه مشترک استارگیت اوپن‌ای‌آی در آمریکا رقابت می‌کند.