جیدی ونس، معاون رئیسجمهوری آمریکا، در گفتوگویی اختصاصی با بریتبارت نیوز، از عملکرد دونالد ترامپ در مدیریت بحران کوتاه اما پرتنش میان اسرائیل و جمهوری اسلامی ایران تمجید کرد و این رویارویی ۱۲ روزه را لحظهای تاریخی در سیاست خارجی آمریکا دانست؛ رویدادی که به گفته او آغازگر «دکترین ترامپ» بوده است.
ونس گفت: «پرزیدنت ترامپ هتتریک خاورمیانهای را کامل کرد: نابودی برنامه هستهای ایران، بدون گرفتاری در باتلاق جنگ و باز کردن راهی برای صلح. بگذارید کارش را بکند.»
سخنان ونس تنها چند ساعت پس از اعلام رسمی آتشبس میان جمهوری اسلامی و اسرائیل منتشر شد؛ توافقی که با میانجیگری ترامپ شکل گرفت و به درگیریهای شدید اما کوتاه پایان داد. آغاز جنگ با حملات هوایی اسرائیل به مراکز هستهای و نظامی جمهوری اسلامی بود و تهران نیز با پرتاب موشک واکنش نشان داد. چند روز بعد، ترامپ دستور حملات هوایی آمریکا با بمبافکنهای بی-۲ را صادر کرد که به گفته ونس، بخشهای کلیدی از زیرساخت هستهای ایران را نابود و از وقوع جنگی طولانی جلوگیری کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ونس تصمیم ترامپ را قاطع و شفاف توصیف کرد و گفت که رئیسجمهوری بر اساس الگویی ثابت عمل کرد: تعریف منافع ملی، تلاش برای دیپلماسی، و در صورت لزوم، استفاده از نیروی نظامی قاطع.
او افزود نکته قابل توجه این است که رئیسجمهوری بین دو دیدگاه متضاد راهی پیدا کردــ از یک سو کسانی که آنقدر از یک باتلاق جدید در خاورمیانه میترسیدند که حاضر بودند جمهوری اسلامی به بمب هستهای برسد، و از سوی دیگر، کسانی که مشتاقانه آماده اعزام ۱۰۰ هزار نیروی نظامی آمریکایی به منطقه بودند. ترامپ راه سوم را انتخاب کرد: ضربهای دقیق، قاطع، و بعد هم عقبنشینی.
به گفته ونس، همین شفافیت راهبردی است که «دکترین ترامپ» را متمایز میکند. او گفت: «رئیسجمهوری کاملا روشن بود: ما این اقدام را برای پایان دادن به برنامه هستهای ایران انجام میدهیم. قصد تغییر رژیم را نداریم. قصد نداریم دموکراسی ایجاد کنیم. نمیخواهیم ایران را شبیه ویسکانسین کنیم. ما برنامه هستهای آنها را نابود میکنیمــ و بهمحض انجام این کار، خارج میشویم. به نظر من، تعیین ماموریتی روشن، اجرای آن ماموریت با نیروی قاطع، و سپس داشتن اراده برای گفتن تمام شدــ هر سه این عناصر بسیار بسیار مهماند و من آنها را بخش حیاتی دکترین ترامپ میدانم.»
ونس همچنین تاکید کرد که دولت ترامپ وضعیت بغرنجی را از دولتهای قبلی به ارث برده بود و مسئولیت آن را متوجه هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات دانست که نتوانسته بودند برنامه هستهای جمهوری اسلامی را مهار کنند.
او گفت اگر دولتهای اوباما و بایدن نبودند، جمهوری اسلامی تا این حد به ساخت بمب نزدیک نمیشد. اما رئیسجمهوری با میراثی آشفته مواجه شد. معاون ترامپ افزود: «ما وارث ایرانی بودیم که در حال حرکت بهسوی دستیابی به سلاح هستهای بود. اگر رئیسجمهوری آن برنامه را نابود نکرده بود، واقعا فکر میکنم ایران میتوانست اهرم فشاری فوقالعاده بر آمریکا پیدا کند و به نیرویی بیثباتکننده در سراسر جهان تبدیل شود. به همین دلیل است که این مسئله اهمیت زیادی دارد [...] صلح و شکوفایی بزرگ در منطقه ممکن نیست اگر ایران بمب اتمی داشته باشد و بتواند منطقه را تهدید کند، و بنابراین، پرزیدنت ترامپ جلوی این مسیر را گرفت. این اقدام بسیار مهم و معنادار بود.»
ونس معتقد است که به همین دلیل سیاست خارجی ترامپ فراتر از دوران ریاستجمهوریاش ماندگار خواهد بود و دکترین ترامپ به جریان غالب در سیاست خارجی آمریکا تبدیل میشودــ نه فقط در حزب جمهوریخواه. او میافزاید این رویکرد ساده و موثر است و کاری است که باید پنجاه سال پیش انجام میدادیم.
سوای صحنه جنگ، ونس میگوید این دکترین در حال بازسازی اعتماد مردم آمریکا به دولت است. به گفته او، پس از دههها جنگهای بینتیجه و نارضایتی عمومی از نهادها، رهبری نتیجهمحور ترامپ در حال احیای اعتماد عمومی است.
او همچنین به توانایی ترامپ در مدیریت همزمان چندین پرونده مهم اشاره کردــ از جمله سیاست مهاجرتی، اصلاحات اقتصادی و پیگیری لوایح داخلیــ در حالی که همزمان در حال مدیریت بحران بینالمللی بود.
ونس گفت ترامپ در همان روزی که مشغول موضوع جنگ بود، همزمان در حال پیش بردن یک لایحه بزرگ مالیاتی، حفظ آمار کمسابقه مهاجرت غیرقانونی و برگزاری جلسات سیاستگذاری با سناتورها بود.
ونس مهاجرت را نیز یکی از دستاوردهای مهم دولت ترامپ دانست و گفت: «الان با پدیدهای به نام مهاجرت خالص منفی مواجهیم، یعنی تعداد اخراجیها بیشتر از تعداد ورودیهای جدید استــ مسئلهای که سالها اتفاق نیفتاده بود.»
ونس در پایان گفت آنچه شاهد بودیم «این است که او یک لحظه مشغول مذاکره برای آتشبس است، لحظهای بعد در حال نابود کردن برنامه هستهای ایران، و بعد از آن هم در حال اطمینان از این است که آثار هجوم مرزی بایدن را از بین ببریم. روز دوشنبه واقعا موفقی در کاخ سفید ترامپ بودــ و به نظرم، دقیقا نشان میدهد ما تحت رهبری او چه نوع کارهایی انجام میدهیم.»