نگاهی به تاریخچه درگیری هند و پاکستان

اختلاف بر سر مالکیت کشمیر و اتهام‌های مربوط به حمایت پاکستان از گروه‌های تروریستی، عامل اصلی تنش‌ها میان دو کشور بوده‌ است

عکس ترکیبی از نیروهای نظامی هند و پاکستان‌ــ arman.com

هند و پاکستان از زمان استقلال از امپراتوری بریتانیا در سال ۱۹۴۷ تاکنون شش بار درگیر جنگ شده‌اند.

در قلب این درگیری‌ها، منطقه کوهستانی کشمیر قرار دارد که میان دو کشور تقسیم شده و با هر دو هم‌مرز است. هند و پاکستان هر دو ادعا می‌کنند که کل این منطقه باید متعلق به آن‌ها باشد.

ادعای پاکستان بر پایه اکثریت مسلمان جمعیت این منطقه است، در حالی‌ که ادعای مالکیت دهلی‌نو بر این اساس است که هنگام تقسیم، حاکم وقت کشمیر تصمیم گرفت به هند بپیوندد.

اسکای نیوز در مطلبی به مرور تاریخچه درگیری هند و پاکستان پرداخته است که در ادامه می‌آید.

نزاع بر سر جدایی

۱۹۴۷ تا ۱۹۴۸

در پی تاسیس پاکستان با اکثریت مسلمان و هند سکولار و عمدتا هندو، خشونت‌های خونینی رخ داد.

حدود نیم میلیون نفر در خشونت‌های فرقه‌ای پس از تقسیم دو کشور کشته شدند و به همان تعداد نیز آواره شدند.

نخستین درگیری در اکتبر ۱۹۴۷ آغاز شد، دو ماه پس از تاسیس دو کشور و زمانی که پاکستان از شورش مسلحانه مسلمانان در کشمیر حمایت کرد.

مهاراجه کشمیر در ازای پیوستن به خاک هند، از دهلی‌نو درخواست کمک کرد؛ اما ماهیت این توافق از آن زمان تاکنون محل مناقشه بوده است. جنگ در اول ژانویه ۱۹۴۹ به پایان رسید.

جنگ دوم هند و پاکستان

۱۹۶۵

جنگ دوم در آوریل ۱۹۶۵ با یک مناقشه مرزی آغاز شد که به درگیری مسلحانه منجر شد و پاکستان مدعی پیروزی شد.

در اوت همان سال، پاکستان عملیاتی مخفیانه در خط آتش‌بس و در کشمیر تحت کنترل هند آغاز کرد که باعث شعله‌وری دوباره آتش جنگ شد.

هند در پاسخ از مرز بین‌المللی عبور کرد و وارد لاهور شد. در نهایت، هر دو کشور با دخالت سازمان ملل به آتش‌بس تن دادند.

پیدایش بنگلادش

۱۹۷۱

شش سال بعد، دو کشور بار دیگر درگیر شدند، زمانی که پاکستان شرقی که در سوی دیگر هند قرار داشت خواهان استقلال از اسلام‌آباد شد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

با گسترش درگیری به جنگ داخلی تمام عیار، حدود ۱۰ میلیون نفر به هند پناهنده شدند و این مسئله به دهلی بهانه‌ای برای مداخله داد.

ارتش پاکستان در داکا تسلیم شد و بیش از ۹۰ هزار سرباز پاکستانی اسیر هند شدند.

پاکستان شرقی در ۶ دسامبر ۱۹۷۱ به کشور مستقل بنگلادش تبدیل شد و پاکستان سه سال بعد آن را به رسمیت شناخت.

ورود جنگجویان اسلام‌گرا

۱۹۸۹

افزایش نارضایتی مسلمانان از حکومت هند و ورود جنگجویان جهادی اسلام‌گرا به کشمیر پس از خروج شوروی از افغانستان، باعث آغاز مقاومت مسلحانه در سال ۱۹۸۹ شد.

پاکستان از این حرکت حمایت «اخلاقی و دیپلماتیک» کرد، اما هند همسایه‌اش را به آموزش و تامین سلاح برای جدایی‌طلبان مسلح متهم کرد.

در دهه بعدی، احساسات هندستیزی در کشمیر از شکل ملی‌گرایانه به ماهیتی عمدتا اسلامی تغییر پیدا کرد.

درگیری کارگیل

۱۹۹۹

در سال ۱۹۹۹، در پی حملات هوایی هند به نیروهای تحت حمایت پاکستان در منطقه‌ای در شمال کارگیل، آتش درگیری دوباره شعله‌ور شد.

جنگ تا آستانه درگیری مستقیم میان دو کشور پیش رفت و ده‌ها هزار نفر از خانه‌هایشان در دو سوی خط آتش‌بس گریختند.

در همان سال، ژنرال پرویز مشرف در پاکستان کودتا کرد.

حملات مرگبار به سیاستمداران

۲۰۰۱

در اکتبر ۲۰۰۱، در پی حمله‌ به مجلس کشمیر در سرینگر در بخش تحت کنترل هند، ۳۸ نفر کشته شدند و یک ماه بعد، حمله‌ به پارلمان هند در دهلی ۱۴ کشته به جا گذاشت.

هند بار دیگر شبه‌نظامیان کشمیری تحت حمایت پاکستان را مقصر دانست و تجمع نظامی در مرز دو کشور آغاز شد.

در ژانویه ۲۰۰۲، پرویز مشرف اعلام کرد که پاکستان اجازه نخواهد داد تروریست‌ها در خاک این کشور فعالیت کنند و خواستار حل مسالمت‌آمیز مسئله کشمیر شد.

در قرن جاری، تنش‌ها ادامه داشته و اختلاف بر سر مالکیت کشمیر و اتهام‌های مربوط به حمایت پاکستان از گروه‌های تروریستی، عامل اصلی این تنش‌ها بوده‌اند.

۲۰۰۸

حمله تروریستی بمبئی

در فاصله ۲۶ تا ۲۹ نوامبر، شبه‌نظامیان وابسته به گروه لشکر طیبه مستقر در پاکستان به کشتن ۱۶۶ نفر در جریان حمله‌ای چهار روزه به بمبئی متهم شدند.

آن زمان، گفته می‌شد این گروه با سازمان اطلاعات ارتش پاکستان ارتباط نزدیکی دارد، موضوعی که اسلام‌آباد آن را رد کرد.

این حمله سرانجام با پایان محاصره اوبروی در ظهر ۲۸ نوامبر و تاج‌ محل در صبح روز بعد به پایان رسید. ۹ نفر از مهاجمان کشته شدند و نفر دهم دستگیر شد.

۲۰۱۹
اسارت خلبان هندی

در ۲۶ فوریه، هند مکانی را که مدعی بود اردوگاه آموزشی گروه تروریستی جیش محمد در بالاکوت پاکستان است، هدف حمله هوایی قرار داد.

یک روز بعد، جنگنده‌های پاکستانی چندین هدف در منطقه جامو و کشمیر تحت کنترل هند را بمباران کردند.

در این درگیری هوایی، پاکستان ادعا کرد دو جنگنده هندی را سرنگون و یک خلبان را اسیر گرفته است.  پس از چند روز مذاکره فشرده، خلبان هندی به کشورش بازگردانده شد و تنش‌ها کاهش پیدا کرد.

آوریل ۲۰۲۵

کشتار گردشگران

در ۲۲ آوریل، دست‌کم ۲۶ نفر، عمدتا گردشگران هندی، در نزدیکی شهر تفریحی پهلگام در کشمیر تحت کنترل هند به ضرب گلوله مهاجمان مسلح کشته شدند.

هند این کشتار را «حمله تروریستی» با پیوندهای «برون‌مرزی» توصیف و پاکستان را به حمایت از آن متهم کرد.

در یکی از مرگبارترین حملات سال‌های اخیر در کشمیر، دست‌کم چهار مهاجم به سوی گردشگرانی که در علفزار بایساران مشغول تفریح بودند، تیراندازی کردند.

گروه «مقاومت کشمیر» که با نام «جبهه مقاومت» نیز شناخته می‌شود و شاخه‌ای از گروه عامل کشتار بمبئی است، مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت.

بیشتر از جهان