آیا جنبش دانشجویی آمریکا می‌تواند جنگ غزه را متوقف کند؟

اصرار بر ادامه تظاهرات ممکن است سیاست سنتی آمریکا در حمایت از اسرائيل را به‌نوعی دستخوش تغییر کند

تظاهرات حامیان فلسطین در محوطه دانشگاه کلمبیا در نیویورک‌ــ عکس از: Getty Images

شماری از دانشجویان دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک در تاریخ ۱۸ آوریل با راه‌اندازی تظاهراتی برای حمایت از فلسطین، خواستار تغییر سیاست ایالات متحده در قبال جنگ غزه شدند. ادامه این جنبش دانشجویی به راه‌اندازی اعتراض‌هایی مشابه در سایر دانشگاه‌های آمریکا منجر شد. اکنون با توجه به گسترش روزافزون دامنه این اعتراض‌‌ها، این پرسش مطرح می‌شود که آیا جنبش دانشجویی آمریکا می‌تواند حمایت ایالات متحده از جنگ اسرائيل در نوار غزه را متوقف کند؟ به‌ویژه اینکه اعتراض‌های دانشجویی آمریکا در بازه زمانی ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۲ توانست در پایان دادن به جنگ ویتنام نقش موثری ایفا کند.

حضور نیروهای امنیتی در دانشگاه کلمبیا، دانشگاه کالیفرنیا و سایر دانشگاه‌های آمریکا با هدف سرکوب اعتراض‌های دانشجویی، خاطرات نیم‌قرن پیش را زنده کرد؛ زمانی که نیروهای امنیتی آمریکا به تجمع‌های اعتراضی دانشجویانی برای پایان دادن به جنگ ویتنام یورش بردند و محوطه‌های چندین دانشگاه را اشغال کردند.

البته باید توجه داشت که اگرچه بین جنبش‌های دانشجویی گذشته و اکنون شباهت وجود دارد، نمی‌توان‌ آن‌ها را دقیقا مشابه دانست. در هر دو دوره دانشجویان تلاش دارند دانشگاه‌ها را از صنایع مرتبط با جنگ دور کنند و دولت ایالات متحده را تحت فشار قرار دهند تا از مداخله در جنگ‌های خارجی خودداری کند. با این حال اعتراض‌ها به جنگ ویتنام به این دلیل گسترش یافت که بسیاری از خانواده‌های آمریکایی ناگزیر بودند جوانانشان را به جنگ بفرستند اما امروز واشینگتن غیرمستقیم و از طریق کمک‌های نظامی، مالی و دیپلماتیک، از جنگ اسرائيل در نوار غزه حمایت می‌کند و در جنگ کنونی جان آمریکایی‌ها در خطر نیست؛ با این حال حیثیت و اعتبار آمریکا عملا به خطر افتاده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

اعتراض‌های کنونی که هدف از آن‌ها تلاش برای حمایت از فلسطینی‌ها و توقف نسل‌کشی در نوار غزه است، با دشواری‌های بسیاری روبرو است؛ به‌ويژه اینکه مسئله حقوق مردم فلسطین هرگز به این میزان موردتوجه جامعه آمریکا نبوده است. در طول چندین دهه گذشته، لابی‌کنندگان توانستند سیاست آمریکا را به‌گونه‌ای شکل دهند که از یک سو همه اقدام‌های واشینگتن به سود اسرائيل باشد و از سوی دیگر، حقوق مردم فلسطین عموما نادیده گرفته شود. در واقع، این روند به‌عنوان یک تعهد اساسی در قوانین فدرال گنجانده شد که ایالات متحده را به تضمین برتری نظامی اسرائيل بر دشمنانش ملزم می‌کند.

امروز مسئله فلسطین در ایالات متحده از اهمیت خاصی برخوردار است، افزون بر اینکه وضعیت جهان نیز کاملا دگرگون شده است. بنابراین، اگر اعتراض‌های دانشجویی به منظور تامین عدالت برای فلسطینیان حرکت‌های جدیدی انجام دهد، می‌تواند در راستای تحقق هدف موردنظر گام‌های موثری بردارد.

نخستین مورد در این پویایی این است که توجه شود مسئله فلسطین یکی از معدود مسائلی است که برای آن پایگاه حمایتی جهانی ایجاد شده است. هم مجمع عمومی سازمان ملل اخیرا با اکثریت آرا به نفع مردم فلسطین رای داد و هم دامنه تظاهرات برای حمایت از حقوق ملت فلسطین در سراسر جهان گسترش یافته است. افزون بر آن، این نخستین بار است که در ایالات متحده جنبش‌های اعتراضی با محوریت حقوق مردم فلسطین بر پا می‌شود. با این حال در زندگی فلسطینی‌ها همچنان تغییرات اندکی پدید می‌آید، زیرا اسرائیل و ایالات متحده هنوز بر نظام‌های قدرت که وضعیت را در اسرائيل و فلسطین تعیین می‌کنند، تسلط دارند.

پویایی دوم این است که در طول یک قرن مبارزه علیه اسرائيل، مسئله فلسطین برای نخستین بار به یک موضوع اخلاقی و سیاسی داخلی آمریکا تبدیل شده و اختلاف میان حامیان و مخالفان این مسئله به‌شدت در حال افزایش است. از طرفی جنگ غزه ممکن است در شماری از ایالت‌های کلیدی و حساس آمریکا بر نتایج انتخابات آینده تاثیر بگذارد و اگر جنبش اعتراضی دانشجویان موفق شود سایر آمریکایی‌های همفکر را به خود جذب و با آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار و کنشگران کارگری ارتباط برقرار کند، می‌تواند سرنوشت انتخابات پیش‌رو را به‌گونه‌ای دیگر رقم زند.

پویایی سوم افزایش حمایت محلی و جهانی از مسئله فلسطین است. در حال حاضر بسیاری از مردم جهان به این واقعیت پی‌ برده‌اند که مبارزه مردم فلسطین علیه اسرائيل که ایالات متحده همه‌جانبه از آن حمایت می‌کند، در واقع آخرین مبارزه جهان علیه استعمار است. با آنکه مردم فلسطین از دهه ۱۹۲۰ تاکنون برای دستیابی به آزادی بهای سنگینی پرداخته‌اند، همچنان به مبارزه ادامه می‌دهند و قصد دارند تا آزادی سرزمین اجدادی‌شان دست از مبارزه برندارند. اغلب شهروندان کشورهای «جنوب» هم با توجه به تجربه‌ای که در راستای کسب استقلال دارند، با مردم فلسطین ابراز همدردی می‌کنند. جهان عرب و کشورهای منطقه هم که از وضعیت دشوار زندگی مردم فلسطین آگاهی بیشتری دارند، غالبا حامی حقوق فلسطینیان‌اند.

با این حال،‌ اسرائیل و حامیان آمریکایی‌ آن که نمی‌خواهند درباره سیاست‌های اسرائيل در قبال مسئله فلسطین و حقوق فلسطینیان، واقعیت‌های جنگ غزه و حمایت بی‌چون‌وچرای آمریکا از اسرائيل بحث شود، اعتراض‌های دانشجویی را یهودی‌ستیزی توصیف و آن را محکوم می‌کنند. به همین دلیل، اعتراض‌های دانشجویی برای تحقق هدف موردنظر یعنی متوقف کردن جنگ در نوار غزه با دشواری‌های زیادی مواجه خواهد شد، اما اصرار بر ادامه تظاهرات ممکن است سیاست سنتی آمریکا در حمایت از اسرائيل را به‌گونه‌ای دستخوش تغییر کند.

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه