یک ماه پس از بازداشت دو فعال حقوق زنان به دست طالبان: سکوت، بی‌اطلاعی و ناامیدی

حدود یک ماه از بازداشت ندا پروانی و ژولیا پارسی می‌گذرد، اما خانواده‌های آن‌ها از وضعیت سلامتی، محل نگهداری و اتهام‌های وارد بر آن‌ها هیچ اطلاعی ندارند

در دو هفته گذشته دادخواهی برای این دو فعال حقوق زن زیر شعاع اخبار جنگ و زلزله قرار گرفت - AFP

با گذشت حدود یک ماه از بازداشت دو فعال حقوق زن به دست طالبان در کابل، هیچ اطلاعی در باره وضعیت سلامتی، محل نگهداری و پرونده اتهام‌های وارده بر آن‌ها وجود ندارد. زنانی که در گذشته تجربه این گونه بازداشت‌ها را داشته‌اند می‌گویند که طالبان در چنین مواردی در انتظار انجام یک معامله‌اند.

ندا پروانی، فعال حقوق زن و عضو جنبش خودجوش زنان معترض افغانستان، در ۲۸ شهریور، در خانه‌اش در منطقه خیرخانه شهر کابل همراه با همسرش آرش پروانی و پسر چهارساله‌شان، به دست نیروهای اداره استخبارات (اطلاعات) طالبان بازداشت شدند. یک هفته پس از آن، در پنجم مهرماه، اعضای طالبان، ژولیا پارسی، فعال حقوق زن و عضو هیئت رهبری این جنبش را در خانه‌اش در کابل همراه با پسر جوانش بازداشت کردند.

طالبان با یورش به خانه ندا پروانی در کابل، به بازرسی خانه پرداختند و او را همراه با همسر و فرزندش بازداشت کردند - رسانه‌های اجتماعی
 

اکنون ۲۰ روز از بازداشت ژولیا و نزدیک به یک ماه از بازداشت ندا پروانی می‌گذرد، اما منابع آگاه نزدیک به این دو می‌گویند که هیچ اطلاعی از سرنوشت بازداشت‌شدگان در دست نیست.

زهرا محمدی، فعال حقوق زن که پیش از این در اوایل ۲۰۲۲ به دست اداره استخبارات (اطلاعات) طالبان بازداشت شده بود و اکنون پس از آزادی در آلمان به‌سر می‌برد، به ایندیپندنت فارسی گفت که موضوع بازداشت ندا، ژولیا و اعضای خانواده‌هایشان، بخشی از برنامه بازداشت‌ها و پرونده‌سازی‌های سیاسی طالبان است که مشخصا اداره اطلاعات این گروه آن را انجام می‌دهد و به‌طور کلی تا زمان آزادی آن‌ها، هیچ‌کس در مورد محل بازداشت، وضعیت سلامت، و حتی اتهام‌های وارد بر آن‌ها اطلاعی ندارد.

محمدی تصریح کرد: «بر حسب تجربه‌ای که من از بازداشت به دست طالبان دارم، این افراد معمولا در بازداشتگاه ریاست شماره ۴۰ اداره استخبارات طالبان نگهداری می‌شوند و تصمیم رهایی‌ آن‌ها نیز توسط رهبران سیاسی طالبان اخذ می‌شود.»

از سمت چپ دوم، ژولیا پارسی است. او از آغازگران اعتراضات زنان علیه طالبان بود - رسانه‌های اجتماعی
 

به گفته زهرا محمدی، طالبان معمولا با چنین بازداشت‌هایی، خواستار انجام معامله با سازمان‌های بین‌المللی، از جمله دفاتر سازمان ملل‌ می‌شوند. او گفت: «زمانی که من رها شدم نیز به من گفتند که تو در ازای پرداخت پول رها شده‌ای.»

در همین حال، ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر در افغانستان، در نشستی در شهر گوتنبرگ سوئد گفت که مقام‌های یوناما در مورد آزادی این دو فعال حقوق زنان، با طالبان دارند بحث و گفت‌وگو می‌کنند.

بازداشت‌های سیاسی طالبان در دو سال گذشته به طور کلی شبیه یک آدم‌ربایی بوده است. افراد بدون اطلاع قبلی در خانه یا محل کارشان بازداشت و به زندان‌های ویژه اداره استخبارات (اطلاعات) رژیم طالبان منتقل می‌شوند و در جریان بازداشت بر اساس قوانین، حق دسترسی به وکیل، اطلاع از اتهام‌های واردشده در پرونده و حتی حق ارتباط با اعضای درجه یک خانواده را ندارند.

علاوه بر این، کسانی که تجربه این گونه بازداشت‌ها به دست طالبان را داشته‌اند، می‌گویند که بخش عمده‌ای از این بازداشت‌ها توام با شکنجه و بدرفتاری بوده است. پروانه ابراهیم‌خیل، تمنا پریانی، زهرا محمدی و چندین زن دیگر که تجربه این گونه بازداشت‌ها را داشته‌اند، در مصاحبه‌های جداگانه با ایندیپندنت فارسی گفتند که در بازداشتگاه مورد ضرب و شتم، شوک الکتریکی، توهین و تحقیر و شکنجه‌های روانی قرار گرفتند.

در همین حال، فعالان حقوق زن در افغانستان، طی حدود یک ماه گذشته به طور پیوسته با دادخواهی در فضای مجازی خواستار آزادی ژولیا پارسی و ندا پروانی از چنگ طالبان شده‌اند. جنبش همبستگی زنان افغانستان، اخیرا با برگزاری گردهمایی در فضای بسته، از کشورهای جهان و مدافعان حقوق بشر خواستند تا ژولیا و ندا را فراموش نکنند و برای آزادی آنان دادخواهی کنند.

بازداشت طولانی و بدون دلیل ندا پروانی و ژولیا پارسی، در حالی صورت گرفت که هم‌زمان با آن، یک فرمانده طالبان که به طور مستند به جرم کودک‌آزاری و تجاوز به دختران خردسال بازداشت شده بود، پس از چند روز آزاد شد و به زندگی عادی‌اش بازگشت.

فعالان زن افغانستان با انتقاد شدید از نظام کیفری و عدالت طالبان، بازداشت فعالان حقوق زن را محکوم کرده و از طالبان خواستند که ندا و ژولیا را هرچه سریع‌تر و بدون قید و شرط آزاد کنند.