اینترنت بدون فیلتر برای گردشگران خارجی؛ روش تازه حکومت برای چپاول پول مردم

وزیر ارتباطات در حالی از طراحی سیم‌کارت‌های ویژه برای گردشگران خارجی خبر داده که عملا هیچ گردشگری به ایران سفر نمی‌کند

برخی نمایندگان به سود سرشار فیلترشکن‌ها اذعان کرده‌اند-ATTA KENARE / AFP

پس از اجرای طرح اینترنت طبقاتی و دسترسی آسان برخی افراد و نهادهای خاص به اینترنت بدون فیلتر و گردش میلیاردی فروش فیلترشکن‌ها، حالا نوبت به طراحی سیم‌کارت‌های خاص برای گردشگران رسیده است. عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ادعا می‌کند که این سیم‌کارت‌ها با هدف دسترسی آسان گردشگران خارجی به اینستاگرام و واتس‌اپ طراحی می‌شوند.

در حالی که ورود گردشگران خارجی به ایران به‌شدت کاهش پیدا کرده و صنعت توریسم در ایران کاملا تعطیل شده، سیم‌کارت‌های خاص برای گردشگران خارجی به احتمال فراوان به‌زودی با قیمت‌های نجومی سر از بازار آزاد درمی‌آورند و همچون فیلترشکن‌ها، به منبع درآمد و چپاول پول مردم از سوی نهادهای حکومتی تبدیل خواهد شد.

وزیر ارتباطات که از مدافعان فیلتر کردن واتس‌اپ و اینستاگرام در ایران است، گفت: «شنیده شده است که توریست‌ها و گردشگران خارجی به‌دلیل فیلترینگ دو پلتفرم واتس‌اپ و اینستاگرام کمی دچار مشکل شده‌اند. در نظر داریم برای آن‌ها سیم‌کارت‌های خاصی را طراحی کنیم.»

زارع‌پور ادعا کرد که این سیم‌کارت‌ها «‌به منظور استفاده بهتر گردشگران خارجی از فضای مجازی» طراحی می‌شوند. او درباره چگونگی واگذاری این سیم‌کارت‌ها، شرایط استفاده و قیمت آن‌ها توضیحاتی ارائه نکرد، اما پس از اعلام این خبر، برخی کاربران رسانه‌های اجتماعی پیش‌بینی کردند که این سیم‌کارت‌ها نیز در مدت اندکی سر از بازار آزاد درمی‌آورند و مانند فیلترشکن‌ها سود سرشار میلیاردی برای دولت به همراه دارند.

منافع مالی دولت از فیلتر فضای مجازی و مسدودسازی اینترنت، موضوعی است که برخی وابستگان حکومت و نمایندگان مجلس نیز به آن اذعان کرده‌اند. روح‌الله حضرت‌پور، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، روز سه‌شنبه ۳ اسفند، به نابودی کسب‌وکارهای آنلاین مردم پس از فیلتر واتس‌اپ و اینستاگرام اشاره کرد و گفت که در چنین شرایطی «خانواده و فرزندان مدافعان محدودیت و صیانت در پس شرکت‌های آمریکایی و کانادایی، فروشنده فیلترشکن‌ شده‌اند و از وضعیت کشور برای خودشان کیسه دوخته‌اند».

محمدجواد آذری جهرمی، وزیر سابق ارتباطات، نیز با انتشار یادداشتی در کانال تلگرامی‌اش به گردش مالی میلیاردی فروش فیلترشکن‌ها در کشور اشاره کرد و نوشت: «۱۸ درصد کاربران ایرانی از فیلترشکن‌های پولی استفاده می‌کنند. اگر ۶۰ میلیون کاربر مفروض باشند و به‌صورت میانگین ماهانه ۱۲۰ هزار تومان هزینه کنند، به عدد تقریبی ۱۶ هزار میلیارد تومان در سال می‌رسیم که دو تا سه برابر درآمد عملیاتی شرکت مخابرات است.»

روزنامه فرهیختگان که به‌تازگی یک نظرسنجی درباره گرایش مردم به رسانه‌های اجتماعی داخلی و خارجی برگزار کرده است نیز با اعلام نتایج این پیمایش نوشت که در حال حاضر ۶۰ درصد کاربران ایرانی از فیلترشکن استفاده می‌کنند و ماهانه بین ۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان برای آن پول می‌پردازند.

فیلتر رسانه‌های اجتماعی و مسدود کردن راه‌های ارتباطی ایرانیان با جهان خارج از کشور، برنامه‌ای بود که دولت سیزدهم و مجلس یازدهم قصد داشتند آن را در طرحی موسوم به «صیانت از فضای مجازی» در مجلس تصویب کنند و به اجرا بگذارند. این طرح با انتقادهای بسیاری مواجه بود؛ بنابراین مقام‌های حکومت که به خامنه‌ای قول داده بودند فضای مجازی را «ساماندهی» می‌کنند، راه‌های دیگری را برای محدود کردن اینترنت در ایران انتخاب کردند.

شورای عالی فضای مجازی به ریاست ابراهیم رئیسی، دستور کاهش پهنای باند خارجی را صادر کرد و در نتیجه سرعت اینترنت در ایران به‌تدریج کندتر شد. پس از خیزش سراسری مردم ایران هم حکومت با این ادعا که «فضای مجازی دست دشمنان» است، پلتفرم‌های پرکاربرد مانند واتس‌اپ و اینستاگرام را فیلتر کرد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در نتیجه مسدود شدن این برنامه‌ها، کسب‌وکار و امرارمعاش دست‌کم ۱۰ میلیون نفر از جمعیت ایران به مخاطره افتاد، اما این محدودیت‌ها تنها مختص عموم مردم بود، زیرا به‌تدریج گزارش‌هایی به بیرون درز کرد که نشان می‌داد افراد و نهادهای خاص بدون دردسر و فیلتر، به اینترنت و فضای مجازی دسترسی دارند. این همان چیزی بود که از آن تحت عنوان «اینترنت طبقاتی» صحبت می‌شد.

انتشار تصویری از نامه محسن پیرهادی، نماینده مجلس، به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در بهمن‌ماه با موضوع «رفع فیلتر اینترنت موبایل»، موجی از واکنش‌ها را در میان کاربران و طیف‌های مختلف اجتماعی در‌‌پی داشت.

محسن پیرهادی در این نامه از رضا باقری اصل، معاون حقوقی و پارلمانی وزارت ارتباطات، خواسته بود که «اقدامات لازم را در رابطه با (خط موردنظر) بدون بارگذاری فیلترینگ به همراه اینترنت» انجام دهد.

اواخر دی‌ماه نیز تصویر نامه دیگری از معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم خطاب به روسای دانشگاه‌ها با مضمون مشابه منتشر شد. محتوای این نامه آشکار می‌کند که کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه جمهوری اسلامی ایران در حال تهیه فهرستی از اعضای هیئت‌علمی مورد تایید در دانشگاه‌ها برای ارائه اینترنت باز به آن‌ها است. پیش‌ از آن هم نامه‌های مشابهی از فدراسیون فوتبال، خبرگزاری تسنیم، وزارت صمت و وزارت جهاد کشاورزی به بیرون درز پیدا کرده بود.

این نامه‌ها نشان می‌داد که دولت ابراهیم رئیسی از یک سو برای خودی‌ها امکان دسترسی به اینترنت آزاد را فراهم می‌کند و از سوی دیگر، با محدود کردن اینترنت برای عموم مردم با فروش فیلترشکن جیب هوادارانش را پر می‌کند.

طراحی سیم‌کارت‌های مخصوص برای گردشگران خارجی، آن‌هم در شرایطی که ورود گردشگران به ایران به شکل فاحشی کاهش یافته است، نیز تلاشی برای رسیدن به سود و رانت بیشتر است.

مقام‌های ایران از انتشار آمار ورود گردشگران خارجی به ایران در مدت اعتراض‌ها امتناع می‌کنند، اما امیرپویان رفیعی شاد، رئیس هیئت‌مدیره دفاتر سفر هوایی و گردشگری استان تهران، در آبان‌ماه به روزنامه شرق گفت که بیش از ۹۰ درصد تورهای گردشگری ورودی لغو و تورگردان‌ها بیکار شده‌اند.

لغو ورود مسافران خارجی به ایران پس از آن اتفاق افتاد که نیروهای امنیتی با هدف تحت‌ فشار گذاشتن کشورهای اروپایی، برخی شهروندان این کشورها در ایران را بازداشت و زندانی کردند.

کشورهایی مانند کانادا، آلمان، فرانسه، سوئد، اسپانیا و بلژیک طی ماه‌های گذشته به شهروندان خود هشدار دادند از سفر به ایران خودداری کنند.