در ماه‌های اخیر، پایگاه التنف آمریکا در سوریه به کانون درگیری میان بازیگران منطقه‌ای‌ــ اسرائیل، آمریکا، روسیه و ایران‌ــ تبدیل شده است. در اوت و سپتامبر، این پایگاه هدف مجموعه‌ای از حملات قرار گرفت از جمله حمله راکتی شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران که در جریان آن، سه نیروی آمریکایی زخمی شدند.  

بیزنس اینسایدر در گزارشی به اهمیت پایگاه التنف و چشم‌انداز درگیری قدرت‌های نظامی منطقه در سوریه پرداخته است.

اهمیت پایگاه التنف

این پایگاه، که در سال ۲۰۱۶ تاسیس شد، معمولا میزبان ۱۰۰ تا ۲۰۰ نیروی آمریکایی و نیروهای ائتلاف است و سال‌ها مرکز عملیات ویژه علیه داعش و ایران و نیروهای نیابتی‌اش بوده است.

التنف در جنوب شرق سوریه و در نزدیکی مرز این کشور با عراق و اردن واقع شده است. این پایگاه مرکزی برای عملیات‌های ضدتروریستی و ضدقاچاق و همچنین تامین کمک‌های بشردوستانه و آموزش بوده است. به عقیده نویسنده گزارش، حضور آمریکا در التنف در حفظ نقش این کشور در گفت‌و‌گوها درباره آینده سوریه اهمیتی راهبردی دارد.

اما در چند ماه گذشته، التنف صحنه درگیری میان بازیگران نظامی خاورمیانه بوده است. اسرائیل نیروهای تحت حمایت ایران در سوریه را هدف قرار می‌دهد و پرواز بر فراز التنف به هواپیماهای اسرائیلی امکان می‌دهد کمتر در معرض دید پدافند هوایی سوریه قرار بگیرند.

مسیرهای اطراف التنف نیز برای حملات اسرائیل علیه نیروهای نیابتی ایران در نزدیکی مرز القائم عراق منطقه‌ای مطلوب است.

مقام‌های دفاعی فعلی و پیشین آمریکا اواسط ژوئن به وال‌استریت ژورنال گفتند که آمریکا سال‌ها طرح‌های حمله اسرائیل به نیروهای نیابتی ایران و متحدانش را بررسی کرده بود تا از تداخل آن با عملیات‌ آمریکا علیه داعش، به‌ویژه در التنف، اجتناب کند.

یک مقام دفاعی سابق آمریکا همان ماه به ال مانیتور گفت: «آن‌ها [اسرائیل] مایل‌اند از کریدورهای هوایی ما استفاده کنند زیرا پدافند هوایی سوریه قبل از این‌که کار از کار بگذرد، نمی‌تواند [هواپیماهای اسرائیلی را] تشخیص دهد.»

اما اجازه آمریکا به اسرائیل و گاهی اردن برای انجام عملیات در اطراف التنف، این پایگاه را به هدف حملات تلافی‌جویانه ایران و نیروهای نیابتی‌اش تبدیل کرده است.

در ۱۵ اوت، یک روز پس از حمله اسرائیل به اهداف نظامی در دمشق و طرطوس، پایگاه التنف هدف حمله پهپادی ایران قرار گرفت. حمله ۱۵ اوت تلفات جانی در پی نداشت اما آمریکا را به حمله هوایی تلافی‌جویانه در ۲۵ اوت واداشت، که به نوبه خود به زنجیره‌ای از حملات آمریکا و نیروهای تحت حمایت ایران منجر شد.

تغییر تحرکات

بیزنس اینسایدر در ادامه به مشکلات جدیدی اشاره می‌کند که جنگ روسیه در اوکراین ممکن است برای نیروهای آمریکایی در التنف ایجاد کند.

گرنت راملی، مشاور سیاست خاورمیانه وزارت دفاع آمریکا در دولت ترامپ و دولت بایدن، به اینسایدر گفت اکنون خطرهای بیشتری التنف را تهدید می‌کند که باید مدنظر قرار داد.

یکی از این تهدیدها ادامه جنگ با داعش است که نیازمند حضور آمریکا و ریشه‌کنی جنگجویان داعش از روستاهای اطراف است.

نقش این پایگاه در درگیری در سوریه و تنش‌های منطقه‌ای نیز ممکن است پیچیده‌تر شود. نیروهای آمریکا و روسیه در شمال شرق سوریه گشت‌زنی می‌کنند، که برخوردهایشان هم ستیزه‌جویانه و هم دوستانه بوده است، اما در پی آنچه در اوکراین می‌گذرد، ممکن است رویکرد روسیه تغییر کند.

 به عقیده راملی، ممکن است «رفتارهای غیرعادی» از روسیه سر بزند و نتواند این منطقه ۵۵ کیلومتری را تحت پوشش نظارتی قرار دهد یا در ایست‌های بازرسی اصطکاک و برخورد بیشتری پیش بیاید.

از سویی، ایران نیز ارسال تسلیحات به روسیه را افزایش داده است و صدها پهپاد و موشک فرستاده است که مسکو از آن‌ها در جنگ اوکراین استفاده می‌کند، و همین ممکن است بر رفتار تهران در خاورمیانه اثر بگذارد.

راملی در ادامه افزود احتمال می‌رود ایران در ازای این تسلیحات، از روسیه بخواهد به اسرائیل فشار بیاورد تا حملاتش را کاهش دهد یا متوقف کند یا افزایش حضور ایران در سوریه را تسهیل کند.

روسیه در هفته‌های اخیر نیروهای رزمی‌اش را از سوریه بیرون کشیده است، که به گفته راملی، ممکن است نشانه‌ تغییر نقش مسکو در سوریه باشد، اما پیامد این تغییر و سایر تغییرها برای ماموریت آمریکا در سوریه و همچنین پایگاه التنف هنوز روشن نیست.

راملی به اینسایدر گفت: «با ادامه درگیری روسیه و اوکراین، تحرکات در سوریه تغییر خواهد کرد. بنابراین امکان دارد آنچه شاید در گذشته ممکن نبود، مانند نوعی به نتیجه رسیدن مذاکره، ممکن شود، شاید هم نشود.»