طبق تحقیقی، باکتری‌های موجود در روده پانداهای بزرگ سبب می‌شود با آن که غذای کم‌کیفیتی مانند خیزران می‌خورند، چاق و سالم باقی بمانند.

اگرچه پاندای بزرگ دیگر گونه‌ای در معرض خطر انقراض به شمار نمی‌آید، هنوز هم در گروه «آسیب پذیر» قرار دارد و تنها ۱۸۰۰ پاندا در طبیعت وجود دارد.

این تحقیق که از سوی پژوهشگران موسسه جانورشناسی فرهنگستان علوم چین انجام گرفته است، روز ۱۸ ژانویه (۲۸ دی) در مجله «سل ریپورتز» (Cell Reports) منتشر شد.

هدف از آن تحقیق، بررسی این موضوع بوده است که پانداهای بزرگ ساکن در کوه‌های کینلینگ در مرکز چین، با آن که در اکثر ماه‌های سال غذایی کم‌چربی و با «کیفیت پایین» می‌خورند، چگونه سالم و چاق و چله می‌مانند.

غذای این حیوان از اوت  تا آوریل عمدتا برگ‌های پرالیاف خیزران است.  سرشاخه‌های مغذی‌تر و پرپروتئین خیزران  فقط از اواخر آوریل تا اوایل اوت موجودند.

محققان به سرپرستی فوون وای، پروفسور بوم‌شناسی حیات وحش و زیست‌شناسی حفاظتی منابع طبیعی، موفق شدند رابطه‌ای علّی بین میکروبیوتای (فلور) روده پاندا بزرگ و قابلیت این جانور در جذب و ذخیره چربی کشف کنند.

طبق یافته‌های این محققان، تغییرات میکروبیوتای روده این خرس گیاه‌خوار در فصولی که سرشاخه‌های خیزران موجود است، به این جانور کمک می‌کند که چاق شود و چربی بیشتری ذخیره کند، و به این ترتیب در فصل‌هایی که فقط می‌تواند از برگ‌های خیزران تغذیه کند، کمبود مواد مغذی جبران شود.

گوانگپینگ هوانگ، نویسنده اصلی این تحقیق، می‌گوید: «این اولین بار است که توانستیم رابطه‌ای علّی بین میکروبیوتای روده پاندا و فنوتیپ آن پیدا کنیم. مدت‌ها است که می‌دانیم مجموعه میکروبیوتای روده این پانداها در فصل سرشاخه‌خواری  فرق می‌کند و بسیار واضح است که در این زمان از سال چاق‌تر هستند.»

به گفته پروفسور وای، علت این است که این پانداهای وحشی در طول فصل سرشاخه‌‌خواری در مقایسه با فصل برگ خواری، دارای سطح قابل‌توجه و بالاتری از یک باکتری به نام کلستریدیوم بوتیریکوم (Clostridium butyricum ) در روده خود هستند.

از آنجا که انجام آزمایش‌های مستقیم روی گونه‌های در معرض خطر و آسیب‌پذیر مشکل‌آفرین بود، محققان برای بررسی اثرات آن بر سوخت‌وساز پانداهای بزرگ، اقدام به انتقال میکروبیوتای مدفوعی (FTM) به‌دست‌آمده از مدفوع پاندا در طبیعت به موش‌های آزمایشگاهی عاری از میکروب کردند. سپس به آن موش‌ها به مدت سه هفته غذای خیزرانی دادند تا تغذیه پانداها شبیه‌سازی شود.

طبق یافته‌های این تحقیق، موش‌هایی که نمونه مدفوع  جمع‌آوری شده در فصل سرشاخه‌خواری خرس‌های پاندا به بدن‌شان انتقال یافته بود، با مصرف  غذای برابر، وزن و چربی بیشتری نسبت به موش‌هایی داشتند که مدفوع فصل برگ‌خواری پانداها به بدن‌شان انتقال یافته بود.

تجزیه و تحلیل‌های بیشتر نشان داد که محصول سوخت‌وساز کلستریدیوم بوتیریکوم (C. butyricum) – بوتیرات (butyrate) – می‌تواند میزان تولید شبانه‌روزی ژنی به نام پر۲(Per2) را افزایش دهد و این ژن رمزکننده پروتئین، می‌تواند تولید و ذخیره‌سازی لیپید (از جمله چربی) را افزایش ‌دهد.

این گروه در گام بعدی قصد دارد ریزجانداران بیش‌تری را در رود‌ه‌های این پانداها شناسایی کند و نقش آن‌ها در سلامت این جانور را بشناسد.

هوانگ می‌گوید: «تحقیقات علت‌شناسی در مورد فنوتیپ‌های میزبان و میکروبیوتای روده جانوران وحشی هنوز در آغاز راه است. شناخت باکتری‌هایی که برای جانوران مفید است، اهمیت زیادی دارد، زیرا شاید بتوانیم روزی  برخی از بیماری‌ها را با باکتری‌های زیست‌یار درمان کنیم.»