نیروی هوایی افغانستان پیش از سقوط کابل متلاشی شده بود

در اوایل اوت که شهرها به دست طالبان افتادند، نیروی هوایی افغانستان با کمبود مهمات مواجه بود

شماری از خلبان‌های افغان در فرودگاه نظامی کابل به‌جای حمله به طالبان که در حال پیشروی بود، با هم درگیر شده بودند‌ـ WAKIL KOHSAR/AFP

پنتاگون تا اوایل اوت از نیروی هوایی افغانستان حمایت می‌کرد، اما در ۱۵ اوت، زمانی که خبر فرار اشرف غنی از کشور پخش شد، این نیرو به‌سرعت متلاشی شد و شماری از خلبان‌های افغان در فرودگاه نظامی کابل، به‌جای حمله به طالبان که در حال پیشروی به سمت کابل بود، با هم درگیر شدند.

چهارشنبه ۸ دی‌ (‌۲۹ دسامبر)، رویترز در گزارشی نوشت با وجود اینکه ایالات‌ متحده آمریکا میلیاردها دلار برای بازسازی نیروی نخبه هوایی در افغانستان هزینه کرد و سازوبرگ و کمک‌های فنی فراوانی به این نیرو اختصاص داد، در جنگ اخیر با طالبان، این نیرو در اثر شدت و پراکندگی حمله‌ها و اوضاع سیاسی متلاشی شده بود.

با سقوط شهرهای مهم به دست طالبان، به‌ویژه شهرهای مزارشریف، هرات، قندهار و خوست که در آن فرودگاه‌های نظامی نیز قرار دارند، همه خلبان‌های نیروی هوایی افغانستان به‌جای حمله به طالبان،  با هواپیما و بالگرد به کابل رفتند تا شاید برای یک ضدحمله آماده شوند. به نوشته رویترز، نیروی هوایی افغانستان در ماه‌های آخر حاکمیت دولت پیشین و به‌دلیل گسترش جنگ در سراسر افغانستان، ضمن اینکه سازوبرگ جنگی موردنیاز را در اختیار نداشتند، کنترل اوضاع را نیز از دست دادند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به‌دلیل ناتوانی نیروی هوایی برای دفع حمله و پیشروی طالبان در روزهای آخر حاکمیت دولت پیشین افغانستان، در ۱۵ اوت و حتی پیش از آنکه خبر فرار اشرف غنی علنی شود، نیروهای هوایی دیگر عملکرد موثری برای بهبود اوضاع نداشتند.

رویترز به نقل از مقام‌های دولت پیشین افغانستان و منابع آگاه ارتش آمریکا نوشت: «در روز فروپاشی، بیش از یک‌چهارم نیروهای هوایی افغان با بالگردها و هواپیماهایشان به ازبکستان و تاجیکستان پناه بردند.»

پنتاگون به رویترز گفت ایالات‌ متحده آمریکا تا اوایل اوت، به حمایت از نیروی هوایی افغانستان به‌ویژه درزمینه پرداخت حقوق، آموزش خلبان‌ها و حتی انجام حمله هوایی از پایگاه‎های خارج از افغانستان ادامه داد، اما سقوط سریع شهرها و مراکز استان‌ها، فروپاشی کابل را به گونه ‌پیش‌بینی‌ناپذیری سرعت بخشید.

با این‌ حال، رویترز نوشت ژنرال فرانک مک‌کنزی، رئیس فرماندهی مرکزی ارتش ایالات‌ متحده آمریکا، در ماه آوریل به کنگره هشدار داد که نگران توانایی نیروی هوایی افغانستان برای پرواز پس از حذف پشتیبانی ایالات متحده آمریکا است. هم‌زمان با کاهش حمایت‌ پنتاگون از نیروی هوایی افغانستان، این نیرو ضمن پوشش مناطق جنگی و بمباران خطوط طالبان، باید به فعالیت‌هایی مانند امدادرسانی پزشکی، انتقال نیرو، انتقال شخصیت‌های سیاسی‌، رساندن ابزار جنگی و حتی جابه‌جایی مسافر میان شهرها نیز می‌پرداخت.

بر اساس داده‌های پنتاگون، نیروی هوایی افغانستان از پایان ژوئن تا پایان ژوئیه، از هر پنج هواپیمای قابل‌استفاده، یکی را از دست داد. این زمانی رخ داد که آمریکا حمایت فنی و نظامی از نیروی هوایی افغانستان را کاهش داده بود و این نیروها با کمبود سازوبرگ جنگی و ابزار فنی مواجه بودند.

یک خلبان افغان در گفت‌و‌گو با رویترز گفت در اوایل اوت که شهرها به‌دست طالبان سقوط کردند، نیروی هوایی با کمبود مهمات مواجه شد و شماری از خلبان‌ها در جریان عملیات علیه طالبان نیز به جنگ‌افزار دسترسی نداشتند. رویترز به نقل از حمدالله محب، مشاور امنیت ملی دولت پیشین افغانستان، نوشت: «کمبود بمب‌های هدایت‌‌لیزری که برای هدف‌گیری دقیق مواضع طالبان استفاده می‌شد، در هفته‌های پایانی جنگ نیز جزو اطلاعات محرمانه کابل بود.» محب به رویترز گفت: «ترس ما این بود که اگر این اطلاعات را علنی کنیم، طالبان را جسورتر و روحیه نیروهای زمینی را تضعیف کند.»

پنتاگون به رویترز گفت ارسال بمب‌های هدایت‌شونده لیزری جی‌بی‌یو‌ـ‌۵۸ (GBU-58) را قبل از فروپاشی دولت افغانستان متوقف کرده بود. پنتاگون جزئیات بیشتری در این مورد ارائه نکرد. در این گزارش رویترز که با خلبان‌های افغان، منابع امنیتی در دولت آمریکا و افسران نیروهای امنیتی پیشین افغانستان مصاحبه شده است، به‌روشنی دیده می‌شود که کاهش حمایت‌های فنی پنتاگون از نیروی هوایی افغانستان‌ هم‌زمان با افزایش حمله‌های طالبان به شهرها، این نیرو را در حالی‌ که از لحاظ فنی وابسته به آمریکا بود، پیش از سقوط کابل متلاشی کرده بود.

به همین دلیل در ۱۵ اوت، زمانی که خبر فرار اشرف غنی پخش شد، صدها خلبان نیروی هوایی به‌جای آماده شدن برای دفاع از کابل، با ۶۳ فروند هواپیما و بالگرد به ازبکستان و تاجیکستان فرار کردند.