گزارش اکونومیست از قاچاق زعفران ایران در دوران تحریم

تحقیقات اخیر اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که ١١ درصد از زعفران فروخته شده می‌تواند تقلبی باشد

قاچاقچیان مواد خام ارزان‌تری به زعفران اضافه کرده بودند و به‌صورت انواع محصولات به فروش می‌رساندند- AFP

اسکندر کبیر باور داشت به التیام زخم‌ها کمک می‌کند. امروزه از زعفران عمدتاً برای چاشنی و رنگ آمیزی غذاهایی مانند پائلا (غذای سنتی اسپانیا) استفاده می‌شود. با این حال، ادویه‌های تهیه شده از کلاله خشک شده زعفران هنوز بسیار مورد توجه هستند.

به گفته واردکنندگان انگلیسی، یک کیلوگرم زعفران از ایرانی (که بیش از ۹۰ درصد عرضه جهان را تولید می‌کند)، در ماه نوامبر ۱۴۰۰ دلار قیمت دارد. به نوشته اکونومیست، ایران همچنان در تجارت زعفران روزهای سختی را می‌گذرانند. دلیل افزایش اخیر قیمت‌ها به دلیل افزایش تقاضا، همه‌گیری کرونا، خشکسالی و افزایش هزینه حمل‌ونقل و نیروی کار بوده است.

در مرحله بعد، تحریم‌های آمریکا باهدف جدا کردن ایران از اقتصاد جهانی نیز بر تجارت زعفران تأثیر گذاشته است. برای حل این مشکل، بازرگانان ایرانی زعفران از واسطه‌های غیرایرانی و زنجیره‌های عرضه غیرشفاف و روش‌های پیچیده پرداخت استفاده می‌کنند.

بنابراین می‌توان یک کیلوگرم زعفران را با پیک از خراسان  که بیشتر محصولات ایران را تولید می‌کند، به دبی یا اسپانیا رساند. در دبی یا اسپانیا، تمام ارجاعات قبل از ارسال از ایران پاک می شوند . مشاغل جالب بسیاری نیز برای همین موضوع ایجاد می شود.

گاهی زعفران ایرانی را با بقایای گل یا سایر ادویه‌ها مخلوط می‌کنند تا وزن آن افزایش یابد. در ماه فوریه، پلیس اسپانیا ۴۰۰ کیلوگرم نخ زعفران را از یک باند قاچاق که ادعا می‌شد از ایران وارد شده بود، کشف و ضبط کرد. قاچاقچیان مواد خام ارزان‌تری به آن اضافه کرده بودند و به‌صورت انواع محصولات به فروش می‌رساندند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

بورکهارد مول از یوروپل (پلیس اروپا) می‌گوید که این کشف ممکن است تنها گوشه‌ای از کل ماجرا باشد. تحقیقات اخیر اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که ۱۱ درصد از زعفران فروخته شده می‌تواند تقلبی باشد. مطالعات دولت فرانسه حاکی از اعداد بالاتر است. همه اینها برای تاجران صادق ایرانی مشکل ایجاد می‌کند.

وحید جعفری، صادرکننده ایرانی، می گوید: «من باید بیشتر تلاش کنم تا اعتماد مشتریان خود را جلب کنم. آنها به من گفتند که نگران دریافت زعفران تقلبی هستند. سایر مشتریان گفتند اگر زعفران ایرانی را حتی با واسطه خریداری کنند، در لیست سیاه آمریکا قرار می گیرند. بانک ها در مورد پردازش چنین تراکنش هایی نگران هستند.

واردکنندگان انگلیسی گفته اند که حساب های خود را در دبی و انگلیس بسته اند. او می‌گوید: «بارکلی هر ۶ ماه یک‌بار (یک بانک انگلیسی) با من تماس می‌گیرم تا بپرسم آیا با ایران معامله دارم یا خیر.  «من باید به آنها دروغ بگویم.»

تجارت زعفران همیشه آنقدرها هم سخت نبود. در سال ۲۰۱۵ زمانی و که ایران موافقت کرد فعالیت های هسته ای خود را در ازای لغو بسیاری از تحریم های بین المللی محدود کند، شرایط آسان تر شد. 

اما تنها سه سال بعد، دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا، ایالات متحده را از این توافق خارج کرد و تحریم هایی را علیه ایران اعمال کرد. مذاکرات برای بازیابی آن در وین در حال انجام است که باعث امیدواری تجار شده است. اما آن نیز پیشرفت کمی دارد. یکی از دلالان تهرانی می‌گوید: «اگر امروز بتوانید زعفران از ایران صادر کنید، سوپرمن هستید.»

بیشتر از جهان