دست‌های پنهان دولت در افزایش قیمت خودرو

محصولات ایران‌خودرو و سایپا ۱۸ درصد گران شدند، پراید وانت از ۱۳۱ میلیون تومان فراتر رفت

بر اساس قیمت‌های جدید در گروه محصولات ایران‌خودرو قیمت پژو ۲۰۶ تیپ سه بیش از ۱۹میلیون تومان افزایش یافت و به حدود ۱۳۱میلیون تومان رسید- BEHROUZ MEHRI / AFP

در مدت کمتر از ۲۴ ساعت قیمت کارخانه‌ای خودروهای ایرانی ۱۸درصد افزایش یافت. مشاهده قیمت جدید انواع خودروهای دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا نشان می‌دهد که در جدول جدید، دیگر از خودرویی با قیمت زیر ۱۰۰میلیون تومان خبری نیست. بر اساس قیمت‌های جدید در گروه محصولات ایران‌خودرو قیمت پژو ۲۰۶ تیپ سه بیش از ۱۹میلیون تومان افزایش یافت و به حدود ۱۳۱میلیون تومان رسید. همچنین قیمت پراید وانت نیز با افزایش ۲۰ میلیون تومانی از ۱۳۱میلیون تومان فراتر رفت. هنوز هیچ مرجع رسمی افزایش قیمت‌ها را بر عهده نگرفته است، اما شواهد از نقش معاون اول رئیس‌جمهوری در نرخ‌گذاری جدید حکایت دارد.

حدود یک ماه پیش بود که وزارت صنعت، معدن و تجارت با افزایش قیمت خودرو موافقت کرد و لیست جدیدی از قیمت انواع خودرو منتشر شد که بر اساس آن قیمت‌ها بین پنج تا ۱۸درصد بیشتر شده بود. پس از اعلام این موضوع خبر دیگری منتشر شد مبنی بر اینکه رئیس‌جمهوری هرگونه افزایش قیمت خودرو را لغو کرده است.

در همان زمان برخی رسانه‌های حامی دولت ابراهیم رئیسی مدعی شدند که رئیس‌جمهوری با هدف حمایت از منافع مصرف‌کنندگان با افزایش قیمت خودرو مخالفت کرده است. به‌عنوان‌مثال خبرگزاری حکومتی فارس نوشت: «افزایش قیمت خودرو از طریق شبکه ناشران بورسی کدال به‌صورت رسمی منتشر شد، با توجه به دستورالعمل رئیس‌جمهوری مبنی بر اینکه قیمت کالاهای موردنیاز مردم افزایش نیابد، مگر اینکه در ستاد تنظیم بازار مصوب شود، بنابراین وزیر صنعت، معدن و تجارت دستور داد، فعلا افزایش قیمت خودرو منتفی شود.»

با وجود این ادعاها شواهد نشان می‌داد که مخالفت رئیسی با افزایش قیمت‌ها به این دلیل بود که ستاد تنظیم بازار در اعلام لیست جدید خودروها نقشی ایفا نکرده بود. ابراهیم رئیسی مسئولیت ستاد تنظیم بازار را به محمد مخبر، معاون اول خود سپرده است. پیش‌تر رسانه‌های داخلی ایران به نقل از منابع آگاه خبر داده بودند که محمد مخبر به شرطی معاون اولی رئیس‌جمهوری را قبول کرده است که فرمان اقتصادی دولت به دست او باشد و رئیسی نیز با قبول این شرط او را به سمت معاون اولی منصوب کرد. ماجرای لغو افزایش قیمت خودرو به این دلیل که ستاد تنظیم بازار هیچ‌ مصوبه‌ای در این خصوص نداشته است، اختیارات گسترده محمد مخبر را نشان می‌دهد. به‌خصوص اینکه کمتر از یک ماه بعد افزایش قیمت‌ها تایید شد. پیش‌تر روزنامه دنیای اقتصاد گزارش داده بود که دولت با حذف شورای رقابت که ماموریت تعیین قیمت خودرو را بر عهده داشت، در پی نقش‌آفرینی در بازار خودرو است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

روز چهارشنبه ۱۷آذر پس‌ از اینکه قیمت‌های جدید خودرو در سامانه کدال بورس منتشر شد، خبرگزاری خبرآنلاین در گزارش خود اعلام کرد که این قیمت‌ها به تایید ستاد تنظیم بازار رسیده است، اما خبرگزاری حکومتی تسنیم مدعی شد که این قیمت‌ها از کانال ستاد تنظیم بازار عبور نکرده‌اند و حتی جلسه این ستاد را «فرمالیته» خواند. با توجه به اینکه طبق دستور ابراهیم رئیسی هرگونه افزایش قیمت باید با مصوبه ستاد تنظیم بازار انجام شود، ادعای خبرگزاری تسنیم، تردیدها را درباره اینکه دولت قصد دارد، نقش‌آفرینی خود را در افزایش قیمت خودرو پنهان نگه دارد، تقویت می‌کند.

روزنامه دنیای اقتصاد نیز به‌طور ضمنی به این موضوع اشاره کرد و در گزارشی نوشت که برخلاف رویه پیشین، این‌بار افزایش قیمت‌ها از سوی هیچ مرجع رسمی اعلام نشد و فقط سامانه کدال آن را منتشر کرده است.

در این گزارش آمده است: «تا پیش از لغو قیمت‌گذاری شورای رقابت، هر بار شورای رقابت به‌عنوان صادر‌کننده مجوز تغییر قیمت خودرو اعلام می‌شد و در ۱۸آبان امسال نیز که قیمت جدید محصولات خودرویی تعیین شد، ستاد تنظیم بازار به‌عنوان مرجع قیمت گذار خودرو معرفی شده بود؛ اما روز گذشته سامانه کدال تنها به دریافت مجوز تغییر نرخ فروش محصولات اشاره کرده بود و خبری از منبع صادر‌کننده این مجوز نبود.»

این گزارش می‌افزاید: «افزایش ۱۸درصدی قیمت خودرو از سال ۱۳۹۸تاکنون بی‌سابقه بوده است. شورای رقابت در خردادماه امسال قیمت محصولات ایران‌خودرو را به‌طور متوسط ۸.۲ درصد و محصولات سایپا را ۸.۹ درصد افزایش داد. در آبان ماه ۱۳۹۹نیز قیمت‌ها ۲۵درصد رشد پیدا کرد، حال‌آنکه در دی‌ماه همان سال که قرار بود شورای رقابت بار دیگر به قیمت‌گذاری خودرو بپردازد به دلیل ثبات بازار از این کار منصرف شد.»

خودروسازان در اطلاعیه‌های روز گذشته خود از به‌کار بردن «افزایش قیمت» امتناع کرده و از عبارت «اصلاح قیمت بر اساس محاسبه تورم بخشی» استفاده کرده‌اند. بر اساس قیمت‌های کارخانه‌ای جدید، پژو ۲۰۷ نزدیک به ۱۸۲میلیون تومان قیمت خورد، پژو پارس از ۱۵۰میلیون تومان فراتر رفت و قیمت پژو ۴۰۵ نیز از ۱۲۷ میلیون تومان عبور کرد. در گروه محصولات سایپا نیز تیبا صندوق‌دار به حدود ۱۰۳ میلیون تومان رسید و ساینا نزدیک به ۱۰۷میلیون تومان قیمت خورد. قیمت محصول جدید این شرکت با نام شاهین نیز با افزایش قیمت ۴۶ میلیون تومانی از ۳۰۳ میلیون تومان فراتر رفت.