پایان تیرماه امسال پس از نبرد سنگین میان نیروهای دولتی و طالبان در استان بادغیس که تا تصرف چند ساعته شهر قلعه نو، مرکز بادغیس، به دست طالبان هم کشیده شد، با وساطت بانفوذان محلی آتش‌بسی بین گروه طالبان و دولت در این استان برقرار شد. این آتش‌بس قرار بود تا پس از عید قربان که در افغانستان با چهار روز تعطیلی تجلیل می‌شود، برقرار باشد اما تا به امروز این آتش‌بس همچنان باقی ماند و نیروهای طالبان بخش‌هایی از شهر قلعه نو را که تصرف کرده بودند، دوباره رها کردند.

در چند روز گذشته طرح آتش‌بس محلی دیگری در استان قندهار بین طالبان و دولت در حال انجام است. بانفوذان محلی در تفاهم با گروه طالبان به دولت محلی در قندهار پیشنهاد کرده‌اند که یک آتش‌بس نامحدود را بپذیرد. تاکنون نه دولت مرکزی و نه حکومت محلی در قندهار در این رابطه واکنشی نشان نداده‌اند اما گفته می‌شود احتمال برقراری آتش‌بس با توجه به فشار بانفوذان محلی بر حکومت وجود دارد.

برای تعداد زیادی از مردم در شهرهایی که طرح آتش‌بس به میان آمده، این خبری خوشایند است اما شاید کمتر کسی بداند که در پس این طرح راهبرد گروه طالبان برای تصرف شهرهای دیگر نهفته است.

واقعیت این است که گروه طالبان در روند گسترش جنگ به شهرستان‌های زیاد، مجبور شد نیروهای خود را بیشتر از گذشته پراکنده کند. از سوی دیگر تلفات بیش از حد طالبان در چند ماه گذشته این گروه را با کمبود نیرو مواجه کرده است. تا جایی که سازمان استخباراتی پاکستان مجبور شده است تا از گروه‌های تروریستی مستقر در این کشور بخواهد تا نیروهایی به افغانستان بفرستد.

بر اساس گزارش‌ها حدود ۱۰ هزار جنگجوی پاکستانی که بین آنان نیروهای شبه‌نظامی مربوط به ارتش پاکستان نیز حضور دارند وارد افغانستان شدند. رئیس‌جمهوری افغانستان در کنفرانس اتصال منطقه‌ای در ازبکستان به شکل مستقیم خطاب به عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان، گفت که از لشکر طیبه که در کنترل سازمان استخباراتی پاکستان است ۱۰ هزار جنگجو برای نبرد در افغانستان آماده کرده است که وارد این کشور شده‌اند اما حملات هوایی دولت افغانستان و جنگ زمینی گسترده باعث شد تا بار دیگر طالبان با کمبود نیرو رو‌به‌رو شود.

به همین دلیل طالبان بندر مرزی اسپین بولدک را تصرف کرد و هزاران جنگجوی تازه وارد خاک افغانستان شد. حمدالله محب، مشاور شورای امنیت افغانستان، چندی پیش گفت که ۱۵ هزار نیروی تازه در پاکستان آماده وارد شدن به افغانستانند. روز گذشته، شنبه، رحمت‌الله نبیل، رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان، در صفحه فیس‌بوکش نوشت که گروه جیش العدل که بیشتر یک گروه مخالف پاکستان است حدود ۶۰۰ جنگجوی خود را از مناطقی در بلوچستان پاکستان به خواست سازمان استخباراتی جمع‌آوری کرده و به مناطقی در هرات، فراه و نیمروز فرستاده است.

با این حال بازهم کمبود نیروی جنگی در سنگرهای طالبان محسوس است. به همین دلیل طالبان از راهبرد آتش‌بس‌‌های محلی برای تنظیم نیروهای خود در اطراف شهرهای راهبردی استفاده کرده است.

پس از آتش‌بس در استان بادغیس که همجوار با هرات است، شدت جنگ در هرات بیشتر شد. گزارش‌هایی وجود دارد که طالبان نیروهای زیادی را از استان‌های غور، بادغیس، فراه و نیمروز به سوی هرات فرستاده است. حالا هم طالبان به دنبال آن است که با برقرای آتش‌بس در استان قندهار، نیروهای خود را به سمت هرات سوق دهد. طالبان به خوبی می‌داند که تصرف هرات می‌تواند تغییر زیادی بر روند جنگ در افغانستان وارد کند.

در کنار آن شکل‌گیری مقاومت مردمی زیر رهبری اسماعیل خان، آثار مثبتی بر خیزش‌های محلی در گوشه و کنار افغانستان گذاشته است به خصوص اینکه موج گسترده‌ای از حمایت‌های مردمی پشت این مقاومت شکل گرفته است. طالبان می‌خواهد با شکست دادن اسماعیل خان در هرات، زمینه شکل‌‌گیری مقاومت‌های مردمی را نزد افکار عمومی از بین ببرد. به همین دلیل حالا هرات به عنوان هدف اصلی طالبان برای تصرف مطرح است.

به نظر می‌رسد دولت افغانستان نیز متوجه این ترفند طالبان شده است. روز گذشته، شنبه، چند مقام دولتی در شبکه‌‌های اجتماعی طرح آتش‌بس محلی را رد کردند. آنان گفتند اگر آتش‌بسی برقرار شود باید به صورت سراسری باشد نه محلی. مشکل این است که طالبان به طور مستقیم برای آتش‌بس وارد گفت‌وگو نمی‌شود بلکه زیر پوشش بانفوذان محلی این درخواست را مطرح می‌‌کند.     

طرح آتش‌بس محلی خطرناک‌ترین ترفند طالبان برای سقوط شهرهای مهم است. اگر هرات به دست طالبان سقوط کند شهر بعدی مورد هدف طالبان مزار شریف است و اگر مزار شریف سقوط  کند امکان سقوط دولت مرکزی افزایش خواهد یافت.