پیام عربستان به بازار نفت: گام‌های بعدی اوپک پلاس غیرقابل پیش‌بینی است

در ۳۱ مارس، کاهش داوطلبانه روزانه یک میلیون بشکه‌ای عربستان پایان خواهد یافت

نمایی از یک پالایشگاه در شهر صنعتی جبیل عربستان سعودی- GIUSEPPE CACACE / AFP

با ادامه روند افزایش قیمت نفت، بازار، مشتاق کسب اطلاع درباره تصمیم‌های بعدی تولیدکنندگان نفت در گروه اوپک پلاس [توافق اوپک با روسیه] در زمینه کاهش عرضه است. گروه اوپک پلاس قرار است در تاریخ ۴ مارس برای تصمیم‌گیری درباره سهمیه‌بندی جدید برای تولید نفت توسط اعضا در ماه آوریل، دیدار کند. در ۳۱ مارس، کاهش داوطلبانه روزانه یک میلیون بشکه‌ای عربستان پایان خواهد یافت. بنابراین، بازار می‌خواهد بداند که مانور بعدی عربستان چه خواهد بود. این هفته، در نشست مشترک آژانس بین‌المللی انرژی، مجمع بین‌المللی انرژی و اوپک برای رایزنی درباره چشم‌انداز انرژی در جهان، وزیر نفت عربستان سعودی در ارزیابی‌اش از بازار محتاطانه سخن گفت و اظهار داشت که علی‌رغم بهبود در بازار نفت نسبت به سال گذشته، هنوز برای اعلام پیروزی در برابر ویروس کرونا زود است. وی اقدامات آتی عربستان را در پرده ابهام نگه داشت و به معامله‌گران نفت هشدار داد که «سعی نکنند آنچه غیرقابل ‌پیش‌بینی است، پیش‌بینی کنند.» با این حال، اظهارات او نشان‌دهنده رویکرد محافظه‌کارانه عربستان و هوشیاری مداوم آن در مدیریت عرضه جهانی نفت بود. 

خوش‌بینی بازار

با بازیابی تقاضای نفت، پیشرفت در اجرای برنامه‌های واکسیناسیون کرونا و کاهش موجودی در مخازن نفت، خوش‌بینی بازار درباره روند رشد قیمت‌های نفت در کوتاه‌مدت، همچنان ادامه دارد. طبق گزارشی که چشم‌انداز اوپک و آژانس بین‌المللی انرژی از بازار نفت را مقایسه می‌کند و در نشست مشترک فوق‌الذکر مورد بحث قرار گرفت، انتظار می‌رود که تقاضای نفت در سال جاری ۵ تا ۶ میلیون بشکه در روز افزایش یابد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

برخی از تحلیلگران حتی خوشبین‌تر هستند و از رشد تقاضای نفت به میزان ۸ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۱ سخن می‌گویند. آب و هوای زمستانی سردتر امسال نسبت به سال‌های گذشته در هر سه قاره آسیا، اروپا و آمریکای شمالی، نیز موجب افزایش تقاضا و در نتیجه آن، افزایش قیمت‌های نفت شده است.

با افزایش تقاضا و محدودیت عرضه به علت کاهش تولید گروه اوپک پلاس و نیز ایجاد اختلال در عرضه در دیگر نقاط دنیا، میزان بیشتری از موجودی ذخایر نفتی در حال برداشت است. این امر موجب افزایش قیمت‌های جهانی نفت شده است و برخی تحلیلگران بر این باورند که در صورت تداوم همکاری اوپک پلاس در کاهش تولید، قیمت نفت‌ می‌تواند تا ۷۰ دلار در هر بشکه نیز برسد.

چاه‌های نفت یخ‌زده در ایالات متحده

در همین حال، کاهش دمای هوا به زیر صفر در بخش‌های عمده‌ای از ایالات متحده باعث ایجاد اختلال‌های گسترده در تولید نفت در آن کشور شده است. برخی تحلیلگران تخمین می‌زنند که به دلیل یخ‌زدگی و خاموشی پمپ‌ها و از کار افتادن چاه‌های نفت و خطوط لوله نفت و نیز خرابی‌ها در شبکه انتقال برق، تولید نفت در ایالات متحده بین ۳ تا ۴ میلیون بشکه در روز دچار اختلال شده است. گرچه انتظار می‌رود که با بهبود وضعیت هوا طی چند روز آینده برخی از تولید از دست‌رفته بازیابی شود، اما بسته به میزان خسارات وارد شده به زیرساخت‌ها، ممکن است تا یک میلیون بشکه در روز فعلاً از دسترس خارج بماند. سرمای شدید هوا همچنین بیش از ۳ میلیون بشکه در روز در ظرفیت پالایشگاه‌ها در ایالات متحده ایجاد اختلال کرده است. این کاهش ظرفیت پالایش می‌تواند بیش از این به درازا بکشد؛ به‌خصوص که تعمیر و نگهداری پالایشگاه‌ها عموماً در بهار انجام می‌شود.

جدا از این مشکلات، تولیدکنندگان نفت در ایالات متحده هنوز در حال جبران خسارات مالی ناشی از کاهش قیمت نفت در سال ۲۰۲۰ هستند. تحلیلگران معتقدند که هر گونه رشد درآمد حاصل از قیمت‌های بالاتر نفت به جای سرمایه‌گذاری برای حفظ و توسعه ظرفیت‌های تولید، احتمالاً صرف بازپرداخت بدهی‌ها و پرداخت سود به سهامداران خواهد شد. این امر رشد عرضه نفت در ایالات متحده را برای بقیه سال جاری محدود خواهد کرد. با این حال، اگر قیمت‌های بالاتر نفت برای یک سال حفظ شود، تولید نفت در ایالات متحده در سال ۲۰۲۲ افزایش خواهد یافت.

پرسش بزرگ

پرسش بزرگی که بازار برای پاسخ آن اینک مشغول گمانه‌زنی شده است، این است که گروه اوپک پلاس بر اساس چه جدول زمانی آن ۷.۱۲۵ میلیون بشکه‌ در روز کاهش تولید را دوباره روانه بازار خواهد کرد. با توجه به آن که قیمت نفت اکنون از ۶۰ دلار در هر بشکه گذشته است، انتظار می‌رود که برخی از کشورهای عضو اوپک پلاس به دنبال افزایش سریع عرضه برای جلوگیری از ازدست دادن سهم بازار به سایر تولیدکنندگان باشند. تصمیم بیشتر کشورهای صادرکننده نفت درباره میزان تولید تابع نیاز آنها به درآمد اضافی برای رفع کمبودهای بودجه در مخارج داخلی است.

با این حال، عربستان سعودی و برخی دیگر از اعضای گروه اوپک پلاس رویکردی محتاطانه‌تری دارند، زیرا معتقدند بهبود اقتصادی در جهان همچنان شکننده است. در نشست وزیران اوپک پلاس در ماه ژانویه گذشته، عربستان سعودی برای دستیابی به مصالحه با اعضای اوپک پلاس برای حفظ سهمیه‌‌بندی‌های موجود، داوطلبانه یک میلیون بشکه در روز از تولید نفت خود را کاهش داد. اکنون بازار در تلاش است تا شاید بتواند مانور بعدی اوپک پلاس را برای ایجاد تعادل بین فشار به اعضا برای افزایش سهمیه تولید و خواست این گروه به جلوگیری از عرضه بیش از اندازه نفت به بازار، حدس بزند. در حال حاضر، بسیاری انتظار دارند که این گروه همچنان متعهد به مهار عرضه باشد. هرچند که با افزایش قیمت نفت، رعایت سهمیه‌بندی‌ها چالش بزرگ‌تری خواهد بود.

بیشتر از اقتصاد