پاکستان، نگران خروج ناتو از افغانستان

پاکستان به این باور رسیده که دست طالبان دیگر تنها در دست آنان نیست و با دیگران نیز روابطی دارند

پاکستان به دلیل نگرانی از حضور طالبان پاکستانی در افغانستان، هر ازگاهی بر دولت افغانستان فشار می‌آورد تا مبارزه علیه طالبان پاکستانی را افزایش بدهد-WAKIL KOHSAR / AFP

عمران خان نخست وزیر پاکستان به تازگی مقاله‌ای در واشینگتن‌پست منتشر کرده است که در آن تا حد زیادی روابط پاکستان با افغانستان منعکس شده است. عمران خان در بخشی از  مقاله‌اش، نگرانی خود را از خروج (شتاب‌زده) ناتو از افغانستان ابراز داشته و می‌گوید کشور‌هایی که برای روند صلح افغانستان سرمایه‌گذاری کرده‌اند، باید در مقابل وسوسه تعیین جدول زمانی برای خروج مقاومت کنند.

عمران خان همچنین نوشت که (ما) باید از روند صلح در مقابل خرابکاران منطقه‌ای که در افغانستان و برای ثباتش سرمایه‌گذاری نکرده‌اند، محافظت کنیم.

به نظر می‌رسد نگرانی اصلی عمران خان و دولت پاکستان از امکان نفوذ و مداخله بیش از حد کشور‌های همسایه در صورت خروج آمریکا از افغانستان باشد. باور عمران خان این است که خروج بخش نظامی آمریکا از افغانستان، تا حد زیادی بر نفوذ و سلطه این کشور در افغانستان تاثیر می‌گذارد و آن را کاهش خواهد داد. در چنین وضعیتی مسلما کشور‌های همسایه که مترصد فرصت برای مداخله و نقش بازی کردن هستند، آماده‌اند تا وضعیت افغانستان را بی‌ثبات‌تر کنند.

البته نباید از یاد برد که خود دولت پاکستان نقش اساسی در بی‌ثباتی ۲۵ سال گذشته افغانستان دارد و اکنون که خواهان نفوذ بی‌چون و چرا بر افغانستان است، حضور کشور‌های همسایه دیگر می‌تواند، چالشی باشد که این کشور را از راهبردهای هژمونیکش در افغانستان دور کند.

مهم‌ترین کشوری که پاکستان نگران نفوذش در افغانستان است، هند است. این کشور در حال حاضر روابط بسیار خوبی با افغانستان دارد. اما مسلما در صورتی که پاکستان بخواهد عنان بازی را در افغانستان به دست بگیرد، برای هند گزینه‌های فراوانی جهت مداخله وجود دارد. شاید مهم‌ترین آن تقویت جایگاه مخالفان گروه طالبان به عنوان عنصر نزدیک به پاکستان است.

قبل از این نیز گزارش‌هایی وجود داشت که هند بعضی از گروه‌های افراطی مخالف دولت پاکستان را، در داخل خاک افغانستان حمایت می‌کند. از جمله این گروه‌ها یکی هم گروه طالبان پاکستانی است که درگیر جنگ با دولت پاکستان است. این گروه از سالیان پیش در داخل خاک افغانستان پایگاه داشته است و زمزمه‌هایی مبنی بر حمایت دولت افغانستان از آن می‌شد.

پاکستان به دلیل نگرانی از حضور طالبان پاکستانی در افغانستان، هر ازگاهی بر دولت افغانستان فشار می‌آورد تا مبارزه علیه طالبان پاکستانی را افزایش بدهد. دولت افغانستان هرچند حضور طالبان پاکستانی را در افغانستان رد می‌کند و مدارک زیادی را در رابطه با نابودی طالبان پاکستانی در نبرد با نیرو‌های امنیتی افغانستان منتشر کرده است، ولی پاکستان نمی‌تواند از این ابزار در مقابل افغانستان بگذرد.

از سوی دیگر پاکستان نگران ایران و روسیه نیز هست. طالبان در چند سال گذشته تلاش کرده‌اند تا خود را از انحصار نفوذ پاکستان تا حد زیادی خارج کند. آنان روابط تازه و اثرگذاری را با جمهوری اسلامی ایران و روسیه ایجاد کردند. تا حدی که این دو کشور به طالبان کمک‌های تسلیحاتی نیز کرده‌اند. مسلما در روند صلح افغانستان هم نقش این دو کشور را نمی‌توان نادیده گرفت. هرچند آمریکا تلاش کرده است تا از نفوذ جمهوری اسلامی و روسیه در مذاکرات صلح جلوگیری کند ولی شواهد نشان می‌دهد که این دو کشور در هیات مذاکرات طالبان، هواداران خود را دارند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به این ترتیب پاکستان به این باور رسیده که دست طالبان دیگر تنها در دست آنان نیست و با دیگران نیز روابطی دارند. به همین دلیل باور دولت پاکستان این است که نباید به صورت شتابزده افغانستان را ترک کرد. از محتوای مقاله عمران خان در واشینگتن‌پست برمی‌آید که او نیز طرفدار طولانی شدن روند مذاکرات صلح است. عمران خان در مقاله‌اش گفته است که ممکن روند مذاکرات سخت و زمان‌گیر باشد و حتی با بن‌بست روبه‌رو شود. اما بن‌بست صلح‌آمیز بهتر از بن‌بست خونین است.

نباید از نظر دور داشت که مقاله عمران خان که در آن بر ثبات آینده افغانستان به عنوان تضمینی برای ثبات پاکستان تاکید شده، نگرش نخست‌وزیر و در سطح کلان‌تر نگرش دولت پاکستان است. دیدگاه نیرو‌های نظامی پاکستان در قبال افغانستان دچار تغییر زیادی نشده است و سیاست آنان همچنان هندمحور است.

بیشتر از