چندی پیش دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا با اشاره به این که ایالات متحده تبدیل به بزرگترین تولیدکننده نفت در جهان شده است، گفت از این پس، تنگه هرمز اهمیت زیادی برای ایالات متحده ندارد و ما می‌توانیم انرژی مورد نیاز خود را از داخل کشور فراهم کنیم.
متأسفانه این اظهارات نابخردانه، عمق ناآگاهی و کوتاه اندیشی رئیس جمهور ترامپ را در عرصه‌های سیاست خارجی، بازار نفت، روابط تاریخی با کشورهای منطقه و اهداف راهبردی و استراتژیک ایالات متحده در خلیج فارس را نشان می‌دهد.
به‌رغم این‌که ارزش و اهمیت خلیج فارس بر هیچ‌کس پوشیده نیست اما برای روشن شدن بیشتر این مسأله، نکات زیر را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم:
۱- منطقه خاورمیانه و بویژه، خلیج فارس همواره به عنوان پیوند دهنده شرق و غرب شناخته شده و نقش اثر گذاری در زمینه‌های مختلف، اقتصادی، سیاسی و نظامی داشته است. کشورهای بزرگ و ابر قدرت‌های تاریخ برای کنترل این پهنه حساس، لشکرکشی‌های بی‌شمار کردند و پیوسته در تلاش برای تصرف این مسیر پر اهمیت ارتباطی میان شرق و غرب بودند. اکنون اگر دونالد ترامپ نمی‌خواهد از این بیشتر زحمت حمایت خلیج فارس را به دوش کشد، می‌تواند آن را به روسیه، چین و یا کشور دیگری واگذار کند و بزرگترین اشتباه تاریخ معاصر را به نمایش گذارد.
۲- هر کشوری که کنترل خلیج فارس را در دست داشته باشد می‌تواند نقش تعیین کننده در عرضه نفت به کشورهای رقیب را داشته باشد. تحلیل‌ها، پژوهش‌ها و مقاله‌های بی‌شماری از نخبگان سیاسی و آگاهان امور نظامی ایالات متحده وجود دارد که مسأله‌ی تأمین منافع آمریکا و کنترل کشورهای دیگر به ویژه چین را به این گذرگاه آبی حساس پیوند می‌دهد.
۳- تداوم ثبات سیاسی خاورمیانه و تضمین عرضه نفت به بازارهای جهانی منجر به افزایش رشد اقتصادی می‌شود، مسأله‌ای که اقتصاد ایالات متحده را به رشد و شکوفایی می‌رساند. اما دیدگاه نادرست ترامپ در مورد خلیج فارس می‌تواند باعث اوج‌گیری تنش‌ها، افزایش بهای نفت و ظهور بحران اقتصادی تازه‌ای شود و اقتصاد آمریکا را دچار چالش و رکود کند. این تحول منفی، نه تنها ملت آمریکا را با دشواری روبرو می‌کند بلکه مانع موفقیت و پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو نیز خواهد شد.
۴- شاید دونالد ترامپ متوجه این حقیقت نیست که افزایش بهای نفت به علت هرگونه نا امنی در منطقه خلیج فارس می‌تواند اقتصاد آمریکا را نیز دچار مشکل کند. زیرا در صورت افزایش بهای نفت در جهان، نفت ایالات متحده به خارج از کشور صادر خواهد شد و ایالات متحده را با چالش کمبود انرژی مواجه خواهد کرد. بعید است در صورت رویارویی با چنین شرایطی، دولت ایالات متحده به منظور جلوگیری از کمبود عرضه نفت در داخل کشور، مانع صادرات نفت به خارج از کشور شود.
۵- بدیهی است که رئیس جمهور آمریکا، هیچ آگاهی به مسائل فنی نفت ندارد و شکی نیست که ایالات متحده بزرگترین تولید کننده نفت در جهان است و روزی بیشتر از ۳ میلیون بشکه نفت صادر می‌کند. اما واردات نفت به این کشور نیز به بیش از ۷ میلیون بشکه در روز می‌رسد که البته دلیل این امر، مربوط به نوع نفت آمریکا است نه مقدار آن. بیشتر منابع نفتی ایالات متحده از نوع سبک و شیرین شیل است، اما شماری از پالایشگاه‌های نفت آمریکا نیاز به نفت ترش و سنگین دارند که از منابع خلیج فارس به دست می‌آید. با توجه به قلت خطوط لوله‌های انتقال نفت از کانادا به ایالات متحده و ادامه تحریم‌های اقتصادی بر ایران و ونزوئلا، میزان نیازمندی ایالات متحده به نفت کشورهای عربی خلیج فارس ازجمله؛ عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت و عراق، نسبت به هر زمانی دیگری بیشتر شده است.
۶- به نظر رئیس جمهور ترامپ، هزینه حمایت از خلیج فارس برای ایالات متحده بیشتر از منافع و بهره‌برداری‌هایی است که آمریکا می‌تواند از این منطقه داشته باشد. بنابراین، تلاش‌هایی که آمریکا در راستای تأمین امنیت خلیج فارس انجام می‌دهد بیشتر به سود کشورهای دیگر تمام می‌شود. البته استدلال رئیس جمهور آمریکا کاملا غیر منطقی و دور از واقعیت شرایط حاکم بر منطقه است. باید هزینه‌های حمایت از خلیج فارس با زیان‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی مقایسه شود که در صورت عدم حمایت این منطقه، آمریکا متحمل آنها خواهد شد. تردیدی نیست که هزینه‌های ناشی از رها کردن خلیج فارس برای آمریکا بیشتر از مخارجی است که این کشور صرف حمایت امنیت خلیج فارس می‌کند.
۷- در صورت عدم حضور آمریکا برای حمایت خلیج فارس، ممکن است کشورهای صادر کننده نفت در خلیج اقدام به افزایش تولید نفت کنند. مسأله‌ای که منجر به افت شدید بهای نفت در بازار جهانی شده و ایالات متحده را وادر به کاهش تولید بیش از ۳ میلیون بشکه نفت در روز کند. التبه در پی کاهش شدید تولید نفت، صدها شرکت نفتی ایالات متحده با ورشکستی روبرو خواهند شد.
۸- هیچ رهبر نظامی و یا سیاسی نمی‌تواند بپذیرد که هر کشور باید مسئول امنیت کشتی‌های خود باشد، زیرا به باور رئیس جمهور ترامپ، حضور کشتی‌های بزرگ جنگی برای حفظ امنیت مسیر کشتی‌رانی در خلیج فارس منجر به بروز مشکلات و افزایش هزینه برای ایالات متحده می‌شود.
۹- اگر ایالات متحده از حفظ امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز دست بکشد، آن زمان، طرف‌های دیگری همچون: ایران، داعش، القاعده، روسیه و چین به بهره‌برداری از این منطقه حساس و استراتژیک خواهند پرداخت.
سرانجام می‌توان گفت که ایالات متحده به هیچ صورتی حاضر نخواهد بود از ادامه حمایت و تأمین امنیت آب‌های خلیج فارس و تنگه هرمز دست بردارد.
