سبقت کشورها برای کمک‌رسانی به لبنان؛ سهم ایران چقدر است؟

ایران در روزهای گذشته چهار محموله بزرگ به بیروت ارسال کرده است

هواپیمای ترابری ارتش آمریکا در حال بارگیری برای ارسال کمک به بیروت-Lauren Parson / US AIR FORCE / AFP

به دنبال انفجار ۲۷۵۰ تن نیترات‌آمونیوم در انبار شماره ۱۲ بندر بیروت در روز ۱۴ مرداد، ۱۵۴ نفر از مردم محلی کشته، بیش از پنج هزار نفر مجروح شدند، حدود ۳۰۰ هزار نفر بی‌خانمان شدند و بیش از ده میلیارد دلار آسیب به ساختمان‌ها، تأسیسات و زیرساخت‌های حیاتی این شهر از‌ جمله بندر آن وارد شد.

به دنبال این فاجعه انسانی، کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، کمک‌های بشردوستانه شامل مواد دارویی، غذایی، تجهیزات پزشکی، تیم‌های جست‌وجو و نجات و سگ‌های زنده یاب به بیروت ارسال کردند.

روسیه، کویت، قطر، یونان، قبرس، ایران، فرانسه، ترکیه، هلند، ایتالیا، مصر، امارات متحده عربی، عراق و الجزایر از نخستین کشورهایی بودند که از طریق هوایی کمک‌های بشردوستانه‌شان را جهت کمک به مردم مصیبت‌زده لبنان به بیروت ارسال کردند.  کمک‌رسانی کشورهای عضو اتحادیه عرب به لبنان

به دنبال فاجعه اخیر در بیروت، کویت نخستین عضو این اتحادیه بود که با یک فروند هواپیمای باربری پهن‌پیکر سی-۱۷آ محموله‌ای شامل تجهیزات پزشکی چون ویلچر، دستگاه‌های ونتیلاتور، برانکارد، دارو و غیره را از فرودگاه بین‌المللی کویت‌سیتی به فرودگاه بین‌المللی رفیق حریری در بیروت منتقل کرد. یک هواپیمای دیگر دومین محموله را ۱۸ مرداد به بیروت منتقل کرد.

قطر نیز دومین عضو اتحادیه عرب بود که کمک‌های بشردوستانه خود را ارسال کرد. یک فروند هواپیمای ترابری سنگین سی-۱۷آ این کشور روز ۱۵ مرداد پایگاه هوایی العدید را ترک کرد و محموله‌ای برای ایجاد یک بیمارستان موقت متشکل از بیش از ۱۰۰ برانکارد، یک ژنراتور تولید برق و ده‌ها دستگاه مورد نیاز جهت برپایی بیمارستان صحرایی را به بیروت منتقل کرد.

این تنها محموله ارسالی قطر نبود، بعدازظهر آن روز، دو فروند سی-۱۷آ دیگر محموله‌های پزشکی دیگری به بیروت منتقل کردند. چهارمین پرواز در بعدازظهر روز ۱۶ مرداد و پنجمین پرواز صبح روز ۱۷ مرداد توسط سی-۱۷آ های نیروی هوایی قطر به بیروت صورت گرفت.

در روزهای ۱۶، ۱۷ و ۱۸ مرداد، نیروی هوایی مراکش، دیگر عضو اتحادیه عرب با چهار فروند هواپیمای ترابری متوسط سی-۱۳۰اچ از اسکادران ترابری پایگاه هوایی سوم خود در قنیطره در ۷ سورتی محموله‌های پزشکی به بیروت منتقل کرد.

نیروی هوایی الجزایر نیز با استفاده از چهار فروند هواپیمای ترابری سنگین ایلیوشین ۷۶ام دی و تی دی خود از اسکادران ۳۴۷ ترابری راهبری واقع در بوفاریک محموله‌های امدادی و پزشکی کشور خود را در روزهای ۱۶ و ۱۷ مرداد به بیروت منتقل کرد. بعدازظهر روز ۱۷ مردادماه نیروی هوایی مصر و نیروی هوایی عراق نیز محموله‌های پزشکی و اهدایی را به بیروت منتقل کردند.

سایر کشورهای عضو اتحادیه عرب نیز هرکدام به‌نوبه خود تلاش کردند تا کمک‌های امدادی و پزشکی خود را به بیروت برسانند که از این میان می‌توان به امارات اشاره کرد. دولت امارات با اجاره کردن یک فروند هواپیمای باربری سنگین ایلیوشین ۷۶تی دی  شرکت خصوصی ماکسیموس کارگو یک محموله ۳۰ تنی پزشکی از العین به بیروت فرستاد.  همچنین تونس در تاریخ ۱۶ مردادماه، محموله‌ای شامل کمک‌های دارویی توسط یک فروند هواپیمای ترابری سی-۱۳۰جِی-۳۰ متعلق به اسکادران ۲۱ ترابری در پایگاه بزرنت به بیروت منتقل کرد.

کمک‌رسانی روسیه، قبرس و کشورهای عضو ناتو

بزرگ‌ترین کمک امدادی صورت‌گرفته به لبنان به دنبال انفجار بیروت توسط روسیه صورت گرفته است. روز ۱۵ مردادماه، وزارت وضعیت‌های اضطراری روسیه اقدام به اعزام یک گروه ویژه امدادی شامل ۱۵۰ پزشک و پرستار و تجهیزات و خودروهای لازم جهت تشکیل یک بیمارستان برای آن‌ها در بیروت نمود.

این گروه توسط یک فروند هواپیمای مسافربری سوخوی سوپرجت-۱۰۰ این وزارت خانه به بیروت منتقل شدند در حالی که تجهیزات لازم جهت برپایی بیمارستان و همچنین آمبولانس‌ها و خودروهای آن‌ها توسط پنج فروند هواپیمای ترابری سنگین ایلیوشین ۷۶ام دی این وزارتخانه به بیروت منتقل شدند.

یونان و قبرس، دو همسایه مدیترانه‌ای لبنان نیز اقدام به اعزام تیم‌های امدادی از پلیس و وزارت حوادث غیرمترقبه خود و همچنین سگ‌های زنده یاب نمودند.

یونان تنها کشور عضو ناتو نبود که در امدادرسانی و کمک به آسیب دیدگان لبنانی شرکت کرد. فرانسه، آلمان، ایتالیا، هلند، ترکیه و لهستان نیز کمک‌های دارویی و تجهیزات پزشکی و همچنین تیم‌های امدادی را در روزهای ۱۵ و ۱۶ مردادماه به بیروت منتقل کردند. نیروی هوایی ایالات‌متحده نیز با سه فروند هواپیمای ترابری سنگین سی-۱۷آ در روزهای ۱۶، ۱۷ و ۱۸ مردادماه محموله‌های دارویی، پزشکی و همچنین نیروهای امدادرسان ارتش ایالات‌متحده آمریکا را به بیروت فرستاد.

سهم ایران در کمک‌رسانی به مردم لبنان چقدر است؟

از ابتدای بروز فاجعه تا زمانی که این گزارش تدوین شده است، در مجموع، چهار پرواز جهت حمل محموله‌های دارویی، پزشکی و غذایی جمعیت هلال‌احمر از فرودگاه مهرآباد و خمینی تهران به فرودگاه رفیق حریری بیروت صورت گرفته است. نخستین محموله توسط شرکت هواپیمایی ماهان و با استفاده از یک هواپیمای مسافربری پهن‌پیکر و دوربرد ایرباس آ۳۴۰-۶۴۲ از فرودگاه بین‌المللی خمینی به بیروت در ساعات پایانی روز  ۱۵ مرداد منتقل شد.

لازم به ذکر است، در کنار این محموله، گروهی از پزشکان، جراحان و پرستاران ایرانی و همچنین تجهیزات جهت ایجاد بیمارستان صحرایی با این هواپیما به بیروت اعزام و ارسال شدند.

دومین محموله ارسالی ایران توسط یکی از دو فروند هواپیمای باربری سنگین بوئینگ ۷۴۷-۲۸۱اف شرکت فارس ایر قشم در همان شب به بیروت منتقل شد.

این هواپیما پس از انتقال محموله به فرودگاه مهرآباد بازگشت و دوباره بارگیری شد و پس از چند ساعت دوباره به بیروت پرواز کرد.

در نهایت چهارمین پرواز حامل کمک‌های امدادی ایران شامل دارو و وسایل بهداشتی به وزن ۴۵ تن، توسط یکی از سه فروند بوئینگ ۷۴۷-۲جِی۹اف نیروی هوایی ارتش از مبدأ پایگاه یکم ترابری در مهرآباد به مقصد بیروت در روز ۱۶ مرداد صورت گرفت.

کشورهای کمک‌کننده به لبنان چه هدفی دارند؟

بسیاری از کشورهایی که در کمک‌رسانی به مردم آسیب‌دیده لبنان شرکت کرده‌اند در راستای ایفای نقش خود به‌عنوان یک عضو مؤثر در اتحادیه عرب این کار را انجام دادند اما برخی از کشورها در راستای افزایش نفوذ سیاسی، راهبردی، رقابت با سایر کشورها و حتی در راستای افزایش محبوبیت در میان اقشار مختلف مردم لبنان و همچنین بهبود وجهه کشور خود در عرصه بین‌الملل هر آنچه را در توان داشتند برای کمک‌رسانی به مردم لبنان ارائه دادند.

در راستای آنچه دیپلماسی بشردوستانه و یا سیاست‌گذاری بین‌الملل از طریق کمک‌های انسان‌دوستانه گفته می‌شود، رژیم جمهوری اسلامی نیز تلاش کرده است تا آنچه در توان جمعیت هلال‌احمر است را برای مردم آسیب‌دیده لبنان ارسال کند.

گرچه ممکن است کمک‌های ارسالی از سوی ایران در مقایسه با کمک‌های روسیه، قطر و الجزایر و بسیاری دیگر از کشورهایی که در بالا از آن‌ها نام برده شد، چشمگیر نباشد، اما نقش به‌سزایی در حفظ وجهه بین‌المللی رژیم جمهوری اسلامی در منطقه و بخصوص در میان شیعیان لبنان که بسیاری از آن‌ها از هواداران حزب‌الله هستند، ایفا می‌کند.

شیعیان حدود ۳۰ درصد از جمعیت لبنان را تشکیل می‌دهند در حالی که مسلمانان سنی ۳۰ درصد دیگر و مسیحیان ۳۳٫۷ درصد جمعیت را بر اساس اطلاعات موجود در وب‌سایت آژانس اطلاعات مرکزی ایالات‌متحده (سیا) تشکیل می‌دهند.  بنابراین طبیعی خواهد بود که مخالفان حزب‌الله و متعاقباً حامیان این گروه با دید مثبت به کمک‌های بشردوستانه ارسالی از سوی رژیم جمهوری اسلامی نگاه نکنند.

لازم به ذکر است علاوه بر تمامی کشورهای ذکر شده در این گزارش، دولت و وزارت امور خارجه اسرائیل به ارتش این کشور دستور داد تا در صورت موافقت دولت لبنان از طریق مجاری بین‌المللی و رسمی اقدام به ارسال کمک‌های دارویی و پزشکی و همچنین نیروهای امدادی به بیروت نماید. دولت لبنان این پیشنهاد را رد کرد.

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه