آرامگاه «استر و مردخای» همدان که سال‌ها است در معرض تهدید نیروهای بسیج و سپاه همدان قرار دارد، بامداد روز جمعه با مواد آتش‌زا مورد حمله قرار گرفته است.

هنوز گزارشی از میزان آسیب به این آرامگاه منتشر نشده است و رسانه‌های رسمی داخلی در این باره سکوت کرده‌اند.

این آرامگاه یکی از مکان‌های مقدس یهودیان جهان و از بناهای تاریخی ایران است که در شهر همدان و نزدیکی میدان بوعلی واقع شده است.

بسیج و سپاه استان همدان نیز تاکنون واکنشی به این رویداد نشان نداده‌اند. 

در واکنش به این رویداد، فدراسیون یهودیان آمریکایی-ایرانی در دو شهر نیویورک و لس‌آنجلس و اعضای جامعه یهودیان ایران در آمریکا، با انتشار بیانیه‌ای نوشتند که «از خبر به‌ آتش کشیدن این میراث باستانی و تاریخی، ناراحت و  شوکه شده‌اند.»

آن‌ها از مقام‌های جمهوری اسلامی خواسته‌اند تا علاوه بر دستگیری عوامل این رخداد، «حمله وحشیانه به این مکان مقدس» را محکوم کند و گام‌های مشخصی برای حفاظت از سایر اماکن مذهبی و تاریخی در ایران بردارد.

استر، همسر خشایارشاه و برادرزاده مردخای از وزیران این پادشاهی هخامنشی بودند. بر اساس متون مقدس یهودیان؛ پس از آنکه هامان، وزیر اعظم خشایارشاه نسبت به جایگاه مردخای احساس خطر کرد از پادشاه خواست تا فرمان قتل‌عام یهودیان را صادر کند. وساطت استر و ماجرای عاشقانه او با این شاه هخامنشی سبب شد تا یهودیان در امان بمانند و به جای آن‌ها گروه مقابل، هدف خشم پادشاه قرار گرفتند و کشته شدند.

علاوه بر سازمان‌های یهودی ایرانی، دو تن از مدیران «کنفرانس روسای سازمان‌های بزرگ یهودیان آمریکایی» نیز با انتشار بیانیه‌ای مشترک، این حمله را محکوم کرده‌اند.

«این عمل ننگین و باورنکردنی، نه‌تنها نشان‌دهنده یك اقدام آشکارا ضد‌یهودیان و یهودیت است بلکه این حمله به همه دین‌داران جهان است. این رویداد باید با صراحت از سوی جامعه جهانی محکوم شود و دولت ایران نیز باید جلوی وقوع حملات بعدی را بگیرد.

جاناتان گرین‌بلات، رئیس «اتحادیه ضدافترا» نیز ساعاتی پیش با انتشار توئیتی به این حمله واکنش نشان داد. گرین‌بلات نوشت که امیدوار است دولت ایران «عوامل این اقدام یهودستیزانه» را به دست عدالت بسپارند و متعهد به حفاظت از اماکن مقدس اقلیت‌های دینی در ایران شوند.

«اتحادیه ضدافترا» یک سازمان غیردولتی با قدمتی بیش از یکصدساله است که با یهودی‌ستیزی و نقض حقوق شهروندی و نژادپرستی در سراسر جهان مقابله می‌کند.

در میان مقام‌های دولتی آمریکا نیز، «ایلان کار استاکس»، نماینده دولت آمریکا برای مقابله با یهودی‌ستیزی با انتشار توییتی حکومت جمهوری اسلامی را بزرگ‌ترین حامی یهودی‌ستیزی در جهان معرفی کرد. این مقام رسمی خواستار توقف این حملات و حفاظت از جامعه یهودی و دیگر اقلیت‌ها در ایران شد.

مقبره استر و مردخای تاکنون دو بار به‌صورت رسمی در معرض تهدید نیروهای بسیج و سپاه در همدان قرار داشته است. در سال ۱۳۸۹ و در میانه اجرای طرح کاوش‌های باستانی در محوطه مسجد‌الاقصی، بسیج دانشجویی همدان با انتشار بیانیه و برگزاری تجمع اعتراضی در مقابل این آرامگاه تهدید کرد که این مکان مقدس را تخریب خواهد کرد.

چند ماه پیش و در بهمن‌ماه ۱۳۹۸ نیز، شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی استان همدان در واکنش به طرح معامله قرن دونالد ترامپ تهدید کرد که آرامگاه استر و مردخای را تخریب و به‌جای آن کنسولگری فلسطین برپا خواهد کرد: «هشدار می‌دهیم که اولین اقدام برای اجرای خواسته‌های پلید و کوچک‌ترین تعرض به فلسطین و قدس شریف به این معنی است که دیگر مکانی را به‌عنوان مقبره‌ی استر و مرد خای در خاک همدان نخواهید یافت و با یاری خداوند با شکست توطئه اخیر و با تحقق وعده زوال رژیم نژادپرست و کودک کش صهیونیستی این مکان را به کنسولگری فلسطین عزیز تبدیل خواهیم کرد.»

علاوه بر این دو تهدید «رسمی»، در سال‌های گذشته و متناسب با افزایش تنش‌ها میان ایران و اسرائیل، مقبره استر و مردخای مورد حمله نیروهای بسیج و سپاه قرار گرفته است. این حملات غالباً به‌صورت محدود و کنترل‌شده، صورت گرفته است.

تهدید مکرر این بنای تاریخی و مذهبی سبب شده تا بازدید از آن به‌صورت عمومی امکان‌پذیر نباشد و تنها با هماهنگی متولیان مذهبی، بازدید از آن صورت بگیرد.

در سال‌های گذشته، فعالان میراث فرهنگی بارها خواستار توجه به این بنای تاریخی و مرمت و حفاظت از آن شده‌اند.