از زمان آغاز حمله اسرائیل به ایران در بامداد جمعه ۲۳ خرداد، صادرات نفت و گاز از این کشور به افغانستان متوقف و باعث افزایش بهای سوخت در سراسر افغانستان شد.
صدیقالله منصور، مسئول بازرگانی سازمان نفت و گاز، در هرات به طلوع نیوز گفت که از زمان آغاز حمله اسرائیل به ایران، واردات نفت و گاز از این کشور از طریق اسلامقلعه و میل ۸۷ در فراه که روزانه به دو هزار تُن هم میرسید، به طور کامل متوقف شده است. ساکنان افغانستان در شهرهای هرات، مزارشریف و کابل در صحبت با ایندیپندنت فارسی گفتند که بهای سوخت در سه روز گذشته تا ۱۵ درصد افزایش یافته است.
هنوز از تاثیر جنگ ایران و اسرائیل بر دیگر بخشهای در بازار افغانستان گزارشی در دست نیست.
ایران از شرکای اقتصادی بزرگ افغانستان است و بازار افغانستان در بخشهای مختلف از جمله مواد غذایی، مواد ساختمانی و سوخت به ایران وابسته است. بر اساس آمار وزارت صنعت و تجارت رژیم طالبان، حجم معاملات تجاری میان ایران و افغانستان در سال ۱۴۰۳، به سه میلیارد و ۳۳۶ میلیون دلار رسید که از این میان سه میلیارد و ۳۱۱ میلیون دلار مربوط به کالاهای ایرانی واردشده به افغانستان و بقیه مربوط به کالاهای صادرشده از افغانستان به ایران بود.
محمدرضا، ساکن مزارشریف، میگوید روز دوشنبه بهای یک لیتر بنزین در این شهر به ۶۵ افغانی رسید، در حالی که تا روز پنجشنبه، پیش از حمله اسرائیل به ایران، بین ۴۸ تا ۵۰ افغانی بود.
گلاحمد ساکن هرات هم گفت که در فروشگاههای این شهر قیمت هر لیتر بنزین به ۶۳ تا ۶۵ افغانی رسیده است.
احمد ذاکر، یک راننده تاکسی در کابل، هم گفت که بهای گاز که تا سه روز پیش حدود ۵۰ افغانی بود، روز دوشنبه به ۶۰ افغانی رسید. او افزود که بهای بنزین نیز در کابل روبهافزایش است و تا پیش از ظهر دوشنبه قیمت هر لیتر بنزین تا ۶۵ افغانی بالا رفت.
بازار سوخت افغانستان بهشدت وابسته به ایران است. بازرگانان افغان و ایرانی سوخت را از طریق مرز اسلامقلعه در هرات، میل ۸۷ و ابونصر فراهی در فراه و نیمروز وارد افغانستان میکنند. هرچند از مرز حیرتان در استان بلخ، تورغندی در هرات و آقینه در فاریاب نیز از کشورهای آسیای میانه به ویژه از ترکمنستان و ازبکستان، نفت و گاز وارد میشود، بخش عمده نیازهای بازار افغانستان در زمینه سوخت را ایران تامین میکند.
یونس قاضیزاده رئیس اداره اتاق تجارت و سرمایهگذاری هرات، به طلوع نیوز گفت که تلاش برای افزایش حجم واردات سوخت از آسیای میانه به افغانستان ادامه دارد تا توقف شدن این روند از ایران جبران شود.
کشته شدن یک افغان در حمله اسرائیل به تجریش
خبرگزاری ایراف که به اخبار مربوط به ایران و افغانستان میپردازد، روز دوشنبه گزارش داد که در حمله ارتش اسرائیل بر میدان تجریش در شمال تهران یک شهروند افغانستان به نام عبدالحفیظ سالنگی هم کشته شده است. ایراف نوشت که این فرد از چندسال پیش در ایران زندگی میکرد.
در همین حال، محمد عسکر، مهاجر افغان ساکن تجریش که سرایدار یک ساختمان مسکونی است و از یک ماه پیش نامه خروج دریافت کرده، به ایندیپندنت فارسی گفت که وضعیت برای مهاجران در این شهر دشوارتر شده است. او افزود که در حمله روز یکشنبه ارتش اسرائیل، پسرعمویش که در مغازهای در تجریش کار میکرد، مجروح شد. این حمله که به ترکیدگی لوله و آبگرفتگی معابر منجر شد، دسترسی به نان، آب و دیگر نیازهای روزانه را برای شماری از ساکنان از جمله مهاجران دشوار کرد.
به گفته محمد عسکر، بسیاری از ساکنان تجریش منازل خود را ترک کرده و به روستاها یا دیگر شهرها پناه بردهاند، اما مهاجران افغان در صورت ترک شهر جایی برای رفتن ندارند. حتی خانوادههای مهاجری که برگه خروج دارند و باید ایران را ترک کنند، هم به دلیل توقف فعالیت نهادهای مربوطه و اختلال در حملونقل، این امکان را هم ندارند.
وزارت امور مهاجرین رژیم طالبان هم که روزانه از اخراج و بازگشت مهاجران افغان از ایران و پاکستان گزارشهایی منتشر میکند، در سه روز اخیر هیچ گزارشی از بازگشت مهاجران افغان از ایران منتشر نکرده است.
سفارت طالبان در تهران روز یکشنبه با انتشار اطلاعیهای از مهاجران افغان خواست از مراکز نظامی دوری کنند و مراقبت خود باشند.
ایران میزبان بیش از سه میلیون مهاجر افغان است که بخشی از این مهاجران پس از فروپاشی دولت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت به ایران پناه بردند.